قصص قرآن (2)
هدف قرآن از بیان این سرگذشت‌ها هرگز سرگرمی و یا ارائه مطالبی جذاب و ادبی نبوده، بلكه هدف آن عبرت گرفتن صاحبان عقل و بیان اصول و احكام و هم چنین نتیجه‌گیری اخلاقی از آن ها می‌باشد.
قصه‌های قرآنی، هر چند دارای شباهت‌هایی با قصه‌های عادی است ولی با آن ها تفاوت‌های بسیاری نیز دارد. به طور مثال، قصه‌های قرآنی حقیقی و صادقانه است و هیچ یك از آن ها ساختة تخیل و ذهن بشر نمی‌باشد.
البته قصص قرآن با قصه‌های حقیقی بشری نیز متفاوت است چرا كه در داستان‌های قرآنی، اغراق و زمینه‌سازی‌های ادبی و نظایر آن ها وجود ندارد و حتی این داستان‌ها را نمی‌توان به صورت یك سلسله و پشت سر هم در بین سوره‌های قرآن پیدا نمود و به ندرت یك داستان از آغاز تا به انجام آن در یك سوره آمده است. از تفاوت‌های دیگر قصص قرآنی با داستان‌های بشری، می‌توان از نتیجه و اهداف آن ها نام برد.
هدف قرآن از بیان این سرگذشت‌ها هرگز سرگرمی و یا ارائه مطالبی جذاب و ادبی نبوده، بلكه هدف آن عبرت گرفتن صاحبان عقل و بیان اصول و احكام و هم چنین نتیجه‌گیری اخلاقی از آن ها می‌باشد.
تصحیح وقایع و حوادث تاریخی، بیان شرایع پیشین، نشر اندیشه توحیدی، نهی از شرك ونفاق و عواقب آن،شیطان شناسی،احكام فقهی و توصیه‌های اخلاقی همراه با انسان شناسی روانشناسانه، همگی از موضوعاتی است كه در لا به لای قصص قرآن با شكل جذابی به هم تنیده شده و از دیر باز مورد استفادة مفسران ، محدثان، مورخان ومحققان قرآنی قرار گرفته است. هر چند از همان صدر اسلام توجه به این سرگذشت‌ها و قصه‌ها دربین مسلمانان بسیار بوده است، اما از قرون چهارم و پنجم هجری كتاب‌های خاص داستان پیامبران یا همان قصص الانبیاء از سوی نویسندگان مذاهب مختلف اسلامی پدید آمده است.
از تفاوت‌های دیگر قصص قرآنی با داستان‌های بشری، می‌توان از نتیجه و اهداف آن ها نام برد.
در قرآن كلمه « قصه» به كار نرفته اما صورت مصدری آن یعنی « قصص» با محاسبه نام سوره بیست و هشت قرآن جمعاً هفت بار به همین شكل و به صورت اسم و فعل در نه صیغه روی هم بیست و هفت بار به كار رفته و در همه موارد معنی « قصه» و حكایت را دارد به غیر از یك موردكه در آیه 11 از سوره قصص به معنی « پی جویی» و «خبرگیری» به كار رفته است.
نوشته محسن سید اسماعیلی
