دو ابرقدرت در یك باتلاق

برژینسكی مشاور امنیت ملی سابق آمریكا در روزهای اخیر تأكید نموده است خلق یك دولت مدرن با كمك نیروهای خارجی در افغانستان، مغایر با احساسات مذهبی و غرور جمعیت بومی این كشور بوده و عاقلانه نیست. وی درباره تكرار خطای شوروی سابق در افغانستان از طرف غرب، هشدار داده است.

ایالات متحده آمریكا در سال 2001 با هدف مقابله با آن، به افغانستان حمله كرد و با این وعده به جهانیان كه در خط مقدم مبارزه با تروریسم قرار دارد و در صدد است جهان را از شر آن خلاص نماید، كشور افغانستان را كه هنوز هزینه های مادی و انسانی جنگهای خانمانسوز داخلی بر دوش ملت مظلوم آن سنگینی می كرد، آماج تاخت و تاز قرار داد.

7 سال پس از حضور بیگانگان در این كشور و ابهام در افق ثبات مورد نظر، شهروندان افغانی، صاحب نظران و اندیشمندان جهانی را وادار به ملامت مقامهای كاخ سفید نموده اند به نحوی كه واقعیتهای جامعه درون افغانستان و ناكامیهای نیروهای ائتلاف در افغانستان، بیانگر عدم دستیابی آمریكا به هدفهای اعلامی در بدو حمله به كابل است.

نظرسنجیها از شهروندان افغانی و اظهارهای آگاهان سیاسی و امنیتی، وجود ناامنی و تشدید این معضل را تأیید می نماید. این موضوع را باید مغایر با هدفهای مقامهای كاخ سفید ارزیابی نمود و وجود بی ثباتی در مناطق مختلف این كشور، دلیلی محكم بر ناتوانی واشنگتن در پیمودن هدفهای خود در این كشور است.

آمریكا نه تنها تاكنون نتوانسته است عامل ناامنی و اقدامهای تروریستی را كه متوجه طالبان بوده است از بین ببرد، بلكه سران طالبان با حضور در مناطق مختلف افغانستان و اعلام موجودیت در استانهای این كشور، حضور آمریكا و ناتو را عملاً در مقابل علامت سؤال جدی قرار داده اند. از سوی دیگر، نیروهای ناتو برداشت واحدی از امنیت و مبارزه با نیروهای طالبان ندارند و برخی كشورها كه به افغانستان نیرو اعزام نموده اند، حاضر نیستند در این كشور نیروی انسانی خود را هزینه كنند.

مهمترین مشكلی كه هم اكنون نیروهای دولتی و غربی در افغانستان با آن روبرو هستند، «تأمین امنیت» است. این مسأله با تداوم فعالیت شورشیان مسلح مخالف دولت، به عنوان یك چالش فراروی این نیروها اهمیت بیشتری پیدا می كند.

گسترش دامنه فعالیت شورشیان در ولایتهای «نیمروز»، «فراه»، «قندهار»، «قندوز»، «خوست»، «لغمان»، «كاپیسا»، «هرات» و... و همكاری نكردن مردم با دولت در برخی مناطق، باعث افزایش فعالیتهای تروریستی در افغانستان شده است؛ فعالیتهایی كه از سوی طالبان و اعضای شبكه القاعده سازماندهی و اجرا می شود.

در جریان این فعالیتهای تروریستی كه از سوی شورشیان به صورت حملات انتحاری، انفجار بمب و مین گذاری انجام می شود، تلفات سنگینی به مردم غیرنظامی و نیروهای دولتی و خارجی وارد شده است. این در حالی است كه قدرت مخالفان مسلح دولت افغانستان در حال افزایش بوده و آنان حتی بخشهایی از مناطق مجاور با مرز پاكستان را تحت كنترل دارند.

انتخاب گزینه افزایش نیرو از سوی اعضای ناتو در افغانستان، ضمن آنكه با مخالفت برخی كشورها مواجه شد، نمی تواند مطالبات سیاسی و امنیتی اشغالگران را برآورده نماید. در توضیح این مطلب باید اذعان نمود، صرف اتخاذ گزینه نظامی برای پیشبرد هدفها در افغانستان بدون توجه به زیرساختها و نیازهای مردم در حوزه های گوناگون، امری نامعقول و تحقق ناپذیر است.

افزون بر موارد فوق، یكی از شیوه های آمریكاییها در ورود به كشورهای اسلامی از جمله عراق و افغانستان، برخوردهای تحقیرآمیز با مردم به بهانه مقابله با مخالفان است. وجود زندانهای ابوغریب در عراق و پایگاه بگرام در افغانستان، نمونه هایی از برخوردهای غیرانسانی با شهروندان عراقی و افغانی است. مسأله وجود زندانهای آمریكا در افغانستان كه در آنها زندانیان به بدترین نحو ممكن مورد ضرب و شتم و شكنجه قرار می گیرند، مردم را خشمگین ساخته است. هم اكنون، فرودگاه «بگرام» به محلی برای انتقال مخالفان اشغال افغانستان به زندانهای سیا در اروپا یا گوانتانامو، تبدیل شده است.

مشكل مواد مخدر در افغانستان و افزایش اعتیاد جوانان افغانی پس از حضور اشغالگران، از دیگر معضلات جاری در این كشور محسوب می شود.

نادیده گرفتن مطالبات بحق مردم از نیروهای خارجی، نبود آگاهی كافی در مورد ساختارهای اجتماعی و قومی افغانستان و عدم احترام به رسوم، آداب و ارزشهای مذهبی در این كشور، از جمله اشتباهاتی است كه نیروهای بین المللی در افغانستان تكرار می كنند.

«ضمیر كابلف» سفیر مسلمان روسیه در افغانستان، در مصاحبه ای هشدار داده است كشورهای غربی در افغانستان اشتباهات شوروی سابق را تكرار می كنند. وی تأكید نموده است: «نیروهای بین المللی مستقر در افغانستان، هم اكنون اشتباه هایی را مرتكب می شوند كه شوروی سابق در دهه هشتاد مرتكب شده بود.» او حتی شرایط زندگی مردم افغانستان در وضعیت فعلی را به مراتب بدتر از زمان اشغالگری شوروی سابق خواند و گفت: «در آن زمان هیچ مشكلی در فراهم آوری غذا و معاش و دیگر امكانات وجود نداشت و مردم فعالیت صدها كارخانه را كه صدها هزار افغان در آن مشغول به كار بودند، به یاد دارند.»

بدین ترتیب، نفرت عمومی مردم از روسها و نارضایتی آنها ظرفیتی انكارناپذیر در ضربه زدن به روسها بوده است كه امروز این اتفاق و شورشهای عمومی برای كشورهای اشغالگر بویژه آمریكا در شرف وقوع می باشد.

جای هیچ گونه تردیدی نیست، روند رو به تزاید تشدید ناامنی و افراطی گری و بی توجهی كشورهای بیگانه در افغانستان ظرفیتهای بومی را متوجه شبیه سازی حوادث دهه 80 میلادی می نماید و بار دیگر توان انسانی مسلمانان این كشور شمارش معكوس را برای شكست و خروج ذلت بار آمریكا، همچون شوروی سابق فراهم می سازد.

بنابراین، كشورهای اشغالگر باید با احترام به منافع ملی مردم تحت اشغال، بتدریج زمینه خروج آبرومندانه خود را فراهم نمایند تا شاهد گشودن جبهه ای دیگر در جهان اسلام علیه خودشان نباشند. آنها به خوبی می دانند كه قراین از نضج یافتن همان وحدت و انسجام ملی كه علیه اشغال شوروی سابق شكل گرفت، خبر می دهند و استمرار شرایط فعلی، بازسازی دهه0 8 را عملی تر خواهد نمود.

منبع : روزنامه قدس