با شهر هوشمند آشنا شوید

امروزه پیشرفت علم و فناوری به جایی رسیده است که بسیاری از امور روزانه‌ی مردم را به صورت هوشمندانه در آورده است. از جایگزین کردن یادداشت‌ها با قلم هوشمند بجای قلم و کاغذ معمولی گرفته تا خانه‌های هوشمند با امکان تنظیم دما، باز کردن درب از راه دور و غیره.

باید اذعان داشت که روند هوشمندسازی در جهان امروز، کمک‌های چشم‌گیری به تسهیل و تسریع انواع امور داشته؛ کمک‌هایی که شاید تا یک دهه‌ی گذشته دور از ذهن و غیرممکن به نظر می‌رسید و حالا جزو لاینفک زندگی بشر شده است.

شهر هوشمند

در این راستا رقابت تنگاتنگی میان کشورهای مختلف جهان برای دستیابی به جدیدترین و خاص‌ترین تکنولوژی‌ها و فناوری‌های علمی مشاهده می‌شود که سزمایه‌های بسیاری هم برای آن در نظر گرفته می‌شود.

حائز اهمیت آن که این پیشرفت فزاینده تنها محدود به امور جاری بشر نبوده و حتی شاهد راه‌اندازی "شهر هوشمند" Smart City در برخی کشورها بوده‌ایم.

شهر هوشمند، منطقه‌ای شهری محسوب می‌شود که از انواع سنسورهای الکترونیکی برای جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل آنها استفاده می‌کند. این اطلاعات در مسیر کنترل دارایی‌ها و نیز منابع شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در واقع این پروسه، شامل اطلاعات جمع‌آوری شده از شهروندان، دستگاه‌ها و منابع شهری است که پردازش و تجزیه و تحلیل می‌شود تا به نظارت و مدیریت ترافیک و حمل و نقل، سیستم، نیروگاه، آب، تأمین شبکه های، زباله، مدیریت، قانون اجرای سیستم‌های اطلاعاتی و مدارس و کتابخانه‌ها و بیمارستان‌ها و دیگر خدمات اجتماعی کمک کند.

به بیان دیگر دولت‌های بسیاری در جهان در تلاش هستند تا از جنبه‌های مختلف فناوری در سیستم‌های شهری استفاده کنند و خدماتی ارائه نمایند که با صرف کم‌ترین زمان در تمام امور مورد نیاز زندگی شهری به بالاترین سطح بهره‌وری دست یابند. وقتی از تمام امور نام می‌بریم منظورمان تمام بخش‌ها و برای تمام اقشار از قبیل دانشجویان و افراد با سوابق شغلی، تحصیلی و مدارک و گواهینامه‌های معتبر است. این بخش‌ها شامل حمل و نقل شهری، خدمات آب و فاضلاب، خدمات برقی، مسائل مربوط به اینترنت، بهداشت و درمان، دولت الکترونیک و مشارک هم‌سطح مردمی در امور شهری می‌باشد.

ایده‌ی شهر هوشمند

ایده‌ی شهر هوشمند، بر پایه‌ی ادغام فناوری اطلاعات و دستگاه‌های مختلف متصل به شبکه‌ی اینترنت اشیاء یا Internet of Things بنا نهاده شده است تا آنچه که بین شهروندان و خدمات شهری در حال رخ دادن است بهینه‌سازی شود. چنین شهری لزوما دارای 6 معیار اساسی است:
- حکم‌روایی هوشمند (Smart Governance)
- شهروند هوشمند (Smart Citizen)
- محیط زندگی هوشمند (Smart Environment)
- اقتصاد هوشمند (Smart Economy)
- حمل و نقل هوشمند (Smart Mobility)
- انرژی هوشمند (Smart Energy)

زمانی که تمام 6 اصل، به اجرا درآمد ما شاهد شهری هوشمند با امکاناتی متصل به هم و یک‌پارچه خواهیم بود که طی آن سردمداران شهر بر جزیی‌ترین امور نیز اِشراف داشته و همه چیز تحت کنترل کامل است. در این حالت تعادل برقرار شده و هیچ تخلفی قابل اغماض نیست زیرا کلیه‌ی رویدادها توسط پیشرفته‌ترین سیستم‌ها ثبت و ضبط شده و موردی تحت عنوان حذف وجود ندارد. ضمن این که با هوشمندسازی تمامی امور در شهر، سرعت انجام امور خدماتی تا حد زیادی افزایش یافته و زمینه‌ی استفاده‌‌ی حداکثری از زمان را به افراد می‌دهد.

برترین شهرهای هوشمند جهان

بر اساس شاخص‌های جهانی موسسه "ایزی ‌پارک" سوئد، از میان 500 شهر جهان، کپنهاگ دانمارک هوشمندترین شهر جهان انتخاب شد. شاخص‌های  تعریف شده برای گزینش برترین شهرهای هوشمند جهان عبارتند از: پارکینگ هوشمند، سرویس به اشتراک گذاری خودرو و تاکسی آنلاین، هوشمند کردن سیستم ترافیک، حمل و نقل عمومی هوشمند، انرژی پاک، ساختمان هوشمند، جمع آوری هوشمند زباله، حفظ محیط زیست، مشارکت شهروندان، دیجیتالی شدن دولت، برنامه‌ریزی شهری، آموزش، اکوسیستم اقتصادی، دسترسی به 4G LTE، سرعت اینترنت، فراوانی هات اسپات وای فای، استفاده از گوشی هوشمند، استانداردهای زندگی، چگونگی توسعه فرایند هوشمندتر شدن شهرها(2)

نخستین شهر هوشمند جهان، سنگاپور است که در سال 2014 با راه‌اندازی هزاران حسگر دیجیتال در سراسر شهر، آغاز به‌کار کرد. تحقیقات پیش بینی می‌کند که تا سال 2021 شهرها می‌توانند با هوشمندسازی نزدیک به 19 بیلیون دلار ذخیره کنند.

پی‌نوشت:

1. شهر هوشمند چگونه شهری است؟!، پایگاه اطلاع رسانی علوم و فنون فارابی، 1395
2. هوشمند‌ترین شهر جهان کجاست؟، جام جم، 1396

---