تبیان، دستیار زندگی

درباره برنامه «شب‌های شفاهی»

محافظه کار، خنثی و یکنواخت

چرا محمود گبرلو از هفت به «شب‌های شفاهی» رسید؟
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
شب های شفاهی
شروع برنامه «هفت» در تلویزیون اتفاق خوبی بود که هم برای سینما سود داشت هم اینکه تلویزیون می توانست با تولید یک برنامه سینمایی جذاب و جدید که جای خالیش احساس می شد سینماگران و علاقه مندان سینما را با خود همراه کند. شروع موفق «هفت» با همان ابتدا این برنامه را به یک برند در برنامه های سینمایی تبدیل کرد و این فرصت را برای ادامه دهندگان آن فراهم آورد تا با هر رویکرد و نگاهی که داشته باشند هرچند ضعیف تر از قبل اما عملکردشان مورد توجه قرار بگیرد.
موفقیتی که فصل اول «هفت» با فریدون جیرانی تجربه کرد، در فصل دوم این برنامه به محمود گبرلو رسید. اما گبرلو نتوانست در ادامه مسیر جیرانی پیش رود و خیلی زود برنامه از سر و شکل فصل اول خود فاصله گرفت. تیم گبرلو رویکرد و نگاهی متفاوت از گروه قبل نسبت به برنامه داشتند و «هفت» را با ترکیبی جدید روانه آنتن کردند؛ اما «هفت» همچنان به عنوان یک برنامه سینمایی مورد توجه بود.
«هفت» با اجرای محمود گبرلو ادامه داشت تا اینکه بعد از گذشت نزدیک به سه سال از برنامه رفت و طبق گفته خودش او را شبانه از برنامه بیرون کردند آن هم بدون تشکر و عذرخواهی و خداحافظی در حد پیامک!

حالا گبرلو بعد از جدایی از «هفت» مدتی است با یک برنامه سینمایی جدید به تلویزیون برگشته و این بار شبکه شما را انتخاب کرده. او درباره علت این انتخاب در گفت و گویی با خبرگزاری فارس گفته: «شبکه سه از من خوشش نمی آید، شبکه دو برنامه سینمایی برای خودش دارد، شبکه یک هم نمی‌دانم رویکردش سینما هست یا نه، شبکه چهار هم که برنامه سینمایی دارد و ما دیدیم که شبکه شما برنامه سینمایی ندارد و به این شبکه رفتیم».
این در حالی است که خبرها از شروع دوباره برنامه «هفت» حکایت دارد، «سینما دو» یک سال است که از شبکه دو پخش می شود و جدای از این دو برنامه مفصل، «شهرفرنگ» و «چشم شب روشن» هم در گفتگوهای یک ساعته سینما را واکاوی می کنند. بنابراین تلویزیون در وضعیت موجود جدای از موفق بودن یا نبودن این برنامه ها کمبودی در برنامه های سینمایی ندارد؛ مگر اینکه برنامه ای کاملا متفاوت و جدید در نظر داشته باشد.
اگر قرار باشد تلویزیون سراغ برنامه تازه ای برود توقع می رود آنچه پیش روی مخاطب قرار می گیرد نگاهی نو و متفاوت داشته باشد. اما «شب‌های شفاهی» چه تعداد از فاکتورهای موفقیت و متفاوت بودن از دیگر برنامه های سینمایی را دارد؟ آن هم از شبکه ای که بیشتر با برنامه های استانی شناخته می شود.

شروع پر سرو صدا

شروع پر صدای «شب های شفاهی» با آنچه تا اینجا از برنامه دیدیم همخوانی نداشته. گبرلو زمان شروع برنامه نشست خبری برگزار کرد که معمولا برای شروع یک برنامه تلویزیونی چنین برنامه ای اجرا نمی شود! او در این نشست گفت قصد دارد برنامه را به شهرستان ها ببرد و علاو بر سینما به دیگر برنامه ‌های فرهنگی و هنری مانند تئاتر و هنرهای تجمسی بپردازد. او حتی از برنامه شان برای پوشش زنده جشنواره های موسیقی و تئاتر فجر خبر داد. با این حال تا اینجا تمرکز برنامه بر سینما بوده و حتی در برنامه هفته پیش که همزمان با شروع جشنواره موسیقی بود برنامه در ادامه قسمت های قبل خود همچنان با موضوع سینما روی آنتن رفت. مسیری که به نظر نمی رسد در ادامه هم سراغ تئاتر و دیگر هنرها برود مگر در اشاره ای کوتاه.

محافظه کار و یکنواخت

آنچه از گبرلو در ذهن داریم بیشتر به برنامه «هفت» و اجرای او در آن برمی گردد. دوره ای که گبرلو فرمان «هفت» را در دست داشت آرام ترین دوره برنامه بود که نسبت به دوران جیرانی و افخمی کمتر با جریان سازی همراه شد.
نزدیک به دوماه از پخش «شب‌های شفاهی» می گذرد و با وجود تجربه گبرلو در «هفت»، برنامه هنوز به یک سروشکل مشخص و قابل قبولی نرسیده. برنامه ای که قرار بود نگاه آسیب شناسی و جریان ساز داشته باشد، اما همچنان با همان ریتم یکنواخت و محافظه کارانه گبرلو در هفت پیش می رود. با این تفاوت که این رویکرد در «هفت» به جهت اهمیت نام برنامه کم و بیش دیده می شد اما در اینجا مخاطب جدی ندارد.
از طرفی میان برنامه ها یکی از بهانه های حفظ مخاطب در برنامه های ترکیبی و گفت‌وگو محور است. حتی اگر این میان برنامه ها زمانی خیلی کوتاه داشته باشد بازهم اثرگذار است و برای دور شدن برنامه از ریتم یکنواخت نقش اثرگذار دارد. در «شب های شفاهی» از آیتم های جذاب هم خبری نیست.

دکوری از جنس جُنگ های شبانه

دکور «شب های شفاهی» در ظاهر برخلاف دیگر برنامه های سینمایی سال های اخیر که حداقل از یک المان سینمایی برای فضاسازی صحنه بهره می برند خالی است، البته این به تنهایی عیب نیست. مشکل اینجاست که دکور برنامه بیشتر یادآور جُنگ های شبانه ای است که سال ها قبل از شبکه های تلویزیونی شاهدش بودیم.  از آنجا که اولین مواجهه مخاطب با یک برنامه فضای بصری کار است دکور برنامه در فضا سازی موفق نیست، به شکلی که هنگام پخش برنامه دوربین در هر زاویه ای که باشد با پس زمینه ای کاملا متفاوت طرف هستیم که اگر کمی سینمایی یا جذاب بود شاید در نگاه اول بیننده جدی تری جذب می کرد.

اهمیت یک مجری بی دردسر

گبرلو پیشتر گفته بود قصد دارد زمان جشنواره فیلم فجر ویژه برنامه داشته باشد. با نزدیک شدن به جشنواره فجر او به عنوان مجری نشست های خبری انتخاب شده که این انتخاب هم قابل توجه است و بیشتر احساس می شود قرار است با جشنواره ای طرف باشیم که برای آرام و بی دردسر برگزار شدنش در مورد تمام اتفاقاتش فکر شده، حتی نشست های خبری فیلم ها.

«شب های شفاهی» برنامه ای با سلیقه محمود گبرلو است که تا اینجا موفق به جریان سازی نبوده. با شروع جشنواره فجر و حضور گبرلو به عنوان مجری نشست های خبری، سرنوشت «شب های شفاهی» چه می شود؟ با وجود سایر برنامه های سینمایی و شروع مجدد برنامه «هفت» انتخاب گبرلو برای اجرای نشست ها می تواند امتیازی برای برنامه او محسوب شود یا نه؟

بیشتر بخوانید:
شهیدی فرد یا گبرلو. هفت به كدامیك می رسد؟