پهيخامي ئاشورا
حوسێن بن عهلي(سلاوي خۆاي لهسهر بێت) به دڵي ئارام، قهلبي ئهمين له بهرانبهري تهواويي سهردهم داراني کفر ويستا و پهيخامي ئاشوراي وهتۆ راگههيني:
الف) ئازادي و ئازادهگي
له بهر بهياني ئاشورا، که دشمنان له دووري سيدالشهدا امام حوسێن (ع) دا گرد بوونهوه و ئهلقهيان دا بۆ، به ئيمام حوسێن (ع) پێشنيارياندا که لهگهڵ يهزيدا بهيعت بکاد و ئيمام(ع) فرموويان: نه، سوويند به خۆا، دهستم به لاي ئيوه وهکو فرديکي خار و ناتهوان راناکێشم و وهکو بهرده طهلهت و خاري ناپهژيرم.
ب) عرفان به چاوي ههقيقهتدا
به نزديک بوونهوي نيمهروزي ئاشورا، سيدالشهدا(ع) دهتس بولاي ئاسمانا بهرز کردهوه لهگهڵ مهعبودي خۆيدا وا دهڵيد: خۆاياف تو له ههر ئالوز و ئاسي جيباوهڕي مني؛ لهههر تهنگي پێ ئوميد و لهههر کاريک که بو منپێش تێت جێباوڕي من و پشتيواني مني.پهژاره بايستي سستي قهلب دهبێت و ري سکاڵا له سهر ئينساندا ئهبستي، له ئهم کاته دۆس ئينسان بهجي ئههيلي و دشمن لهسهرتا عهتاو دهکات؛ بۆ زوريک له ئهم پهژاره و خهمانه به تو پهنام برده و به تو سکاڵام کرده له ديگهران روم گرانه و تۆ ئهم خهمانت بهرتهرهف کرده. پهس تۆ بهخشهندهي ههر نيحمهت و خاوني ههر خهير و چاکێتي و پاياني ههر ئارهزو و ئوميدي.
ج) نوێژ و نيايش
دابستني نوێژ له پههنهکي کهربهلا، به عنواني سهروترين پهيخامي ئاشوراف له زياراتي که له قهبل بوه له ئهئمه ئههله بيت (ع) که له سهيا تاکيد کراوه.
له بهر بهياني ئاشورا، که دشمنان له دووري سيدالشهدا امام حوسێن (ع) دا گرد بوونهوه و ئهلقهيان دا بۆ، به ئيمام حوسێن (ع) پێشنيارياندا که لهگهڵ يهزيدا بهيعت بکاد و ئيمام(ع) فرموويان: نه، سوويند به خۆا، دهستم به لاي ئيوه وهکو فرديکي خار و ناتهوان راناکێشم و وهکو بهرده طهلهت و خاري ناپهژيرم.
د) ويستانهوهي ههق له بهانبهي بهتاڵ
له روژي ئاشورا، ئيمام حوسێن (ع) به ئهو دڵرهشانه فهرمويان: ئهگهر ئيوهمان تێشکانهوه و له قهديمدا ههر واوا بوه و نوهيهي نيه، ئهگهر تێچووين هێژ که مهغڵوب نبوينه، پێروزي و لهسه بۆن لهههر حال هالهگهل جيبههي ههقدا و ئيمه به بيم و ترس عادهت مان نهکرده ئهگهر کوشته بووين، چارهنوس شههدهت لهري خۆاس.
ه) سوژده بردن له بهرابهي ههق و ههقيقت
سهرووترين پهيامي سيدالشهدا له روژي ئاشورا، تهسليم لهبهرابهري خۆاي سوبحانا بوهف سالار شههيدان به ههموي سرت گهران وهکو لهخوێن پلکاننهوهي يارهکانهي ، براکان و زادهکاني، حهديسي ئهشق به خۆا و تهسليم لهبهرانبهري خالقدا ئاوا هۆرهي دهکات:
خۆايا له بهرانبهري قهزاو بهڵا و حوکمي قهتعي تو، خۆم ئهگرم، خالقي خهيره تو نيه، ئهي ياوهري ئاتاجان، غهيره تو ياوهريکم نيه و خهيره تو مهعبوديکم نيه، حوکمي توم قهبوله،ئهي دادزهسي بيفهرياڕهسان، ئهي جاودانهي که يا پاياني نيه، وهي زيندوکنندهي مردگان و ئهي قهيومي که لهسهر ئهمالي ههموکهس چاوهدێريف تو خۆت قهزاوت بکه له بيني من و دشمنهکانو ف تو باشتريني قهزاوتکنندهگاني .
پينوشتگان:
1-بروانن بو: ادب الحسين وحماسه ، ص122-121، به نهقل له ازلهوف سيد ابن طاووس ومقتل خوارزمي و ههر لهئهم کتيبه ادب الحسين … ص28، 105-104ونيز بلاغه الحسين ، ص 144و 157و…
2 کتيبي پهرتوى عهزمهت حوسێن(ع- تاليف لطف الله صافى، ص217 201.