هاوکر 4000-قسمت دوم
پیشرفتهترین جت اندازه متوسط جهان
در ادامه قسمت قبل به بررسی دیگر ویژگی های این نوع جت می پردازیم:
استفاده از مواد کامپوزیتی برای بدنه هواپیما باعث صرفهجویی در وزن میگردید اما از آن مهمتر سازههای کامپوزیتی نازک بود، این امر افزایش حجم کابین و افزایش ابعاد بیرونی بدنه هواپیما را به همراه داشت. قطر بیرونی بدنه هواپیما را به همراه داشت. قطر بیرونی بدنه هاوکر 4000 معادل 2134 میلی متر و قطر داخل کابین 1968 میلیمتر است. بنابراین ملاحظه میکنید که فقط 5/16 سانتی متر سازه کربنی برای عایق کاری، عبور کابلها و سیمها و مجاری انتقال هوا مورد استفاده قرار گرفته است. از این نظر هیچ سازنده جت دیگری در جهان قادر به رقابت با هاوکر نیست.
از دیگر بخشهایی که در ساخت آنها از مواد کامپوزیتی استفاده شده میتوان دم هواپیما و روکش پوششی آن و همین طور باله های آن را نام برد. بالهای هواپیما به طور سنتی از فلز تشکیل شده ولی شکل آن بسیار مدرن است. فاصله دو نوک بال از یکدیگر 91/18 متر و میزان خم شدگی بالها به سمت عقب 4/28 درجه است.
هاوکر 4000 همانند بسیاری از جتهای جدید دارای بالهایی است که در زیر بدنه آن نصب شدهاند و بنابراین هیچگونه تأثیر منفی بر روی فضای کابین نداشته است. اما محل اتصال بالها به بدنه، نیاز به قاب پوششی حجیم و بزرگی داشته تا بتواند پایداری لازم را در سرعتهای بالا در مقابل عبور جریان هوا داشته باشد که این قاب پوششی در هاوکر به دو برابرافزایش یافته تا امکان نصب چراغهای مختلف، پنل سرویس سوخت، دریچهها و کابلها و بسیاری از سیستمهای دیگر در آن امکانپذیر باشد و نیازی به نصب آنها در داخل کابین نباشد. ترمزهای آن از نوع برقی Brake-by-wire بوده و بنابر این نیازی به ایجاد سیستمهای هیدرولیکی فشار بالا در داخل کابین نبوده است. زمانی که خلبان بر روی ترمز فشار میآورد در واقع یک فرمان الکتریکی کامپیوتر را فعال کرده تا فشار ترمز را ایجاد و آن را کنترل کند. لنتهای ترمز که از جنس کربن هستند.
برای 1200 بار فرود دوام لازم را دارند. در این هواپیما برای ایمنی هر چه بیشتر حداقل چهار منبع تولید انرژی و نیرو در نظر گرفته شده است. بر روی هر موتور یک ژنراتور تولیدکننده جریان برق متناوب مجهز به سیستم خنک کنندگی روغن بسیار بزرگ قرار دارد که در مقایسه با انواع جتهای اندازه متوسط که برخوردار از استارتر- ژنراتور بوده، دارای عمر بسیار طولانی است. علاوه بر آن یک ژنراتور دیگر نیز در APU آن وجود دارد که در صورتی که هر دو ژنراتور (که توسط موتور به حرکت در میآیند) از کار بیافتند، میتواند هواپیما را تا ارتفاع 35 هزار پایی بالا ببرد. چنان چه اوضاع خیلی به هم بریزد ژنراتور چهارم که نیروی خود را از سیستمهای هیدرولیک دریافت میکند، میتواند باعث ادامه پرواز هواپیما تا رسیدن به یک فرودگاه مناسب گردد.
در کابین خلبان پنج پنل نمایشگر که دارای سطح کاملاً صاف و هموار هستند وجود دارد و صفحه نمایشگری که در جلوی هر خلبان تعبیه شده، تمامی اطلاعات پرواز را در اختیار او قرار میدهد. در قسمت میانی یک صفحه نمایشگر به نام EICASوجود دارد که به طور دائمی وضعیت موتور و سیستم را به نمایش میگذارد.
برای چگونگی کارآیی این هواپیما تصمیم بر آن شد که پروازی بین دو شهر ایالات متحده انجام گیرد. هواپیما دارای دو مسافر و 7 هزار پوند سوخت بود که وزن آن را در هنگام برخاستن از زمین به 30هزار و 950پوند رسانده بود که به مراتب پایینتر از حداکثر وزن پروازی به میزان 395هزار پوند است. هواپیما بعد از طی مسافتی معادل 3355 فوت از زمین برخاست تا پرواز حدوداً سه ساعته خود را آغاز کند.
هر یک از موتورهای آن دارای 6900 پوند کشش هستند و تمامی عملکرد آنها تحت کنترل کامپیوتری است. این اولین هواپیمای جتاندازه متوسط بوده که مجهز به سیستم گاز خودکار است که میتواند باعث ثابت ماندن سرعت پروازی شده و بنابراین فشار کاری خلبانان کاهش پیدا میکند. برای برخاستن از زمین، گاز را بر روی حالت اتوماتیک قرار داده و اهرمها را تا میانه راه جلو برده و سپس سیستم بقیه کارها را انجام میدهد.
فشار هوای داخل کابین و همینطور صدای داخل کابین به مراتب کمتر از نمونههای مشابه بود بهطوری که گفتگوی آرام مسافران نیز کاملاً شنیده میشد.
میزان تولید این هواپیما براساس برنامهها و امکانات موجود سالانه 30 فروند بوده که تاکنون بیش از 130 سفارش دریافت شده که تا پایان سال 2010 تحویل خواهد گردید.
سایر مشخصات هواپیما به شرح ذیل است:
قیمت: 9/20 میلیون دلار
تعداد صندلی مسافران: بین 8 الی 14
طولی کلی هواپیما: 5/69 فوت
ارتفاع کلی: 8/19 فوت
منبع:مجله نوآور
تنظیم برای تبیان : محسن مرادی