شاهکار هرشل
در تصاویر جدیدی كه توسط رصدخانه فضایی هرشل گرفته شده است، بخش كوچكی از كهكشان راه شیری به چشم میخورد كه تا كنون به این شكل مشاهده نشده است.
به تازگی رصدخانه هرشل با كمك تصاویر همزمان دو دوربین SPIRE (تصویرگر نورسنجی و طیفی) و PACS (طیف سنج و دوربین آشکارساز نور) تصاویرخارقالعادهای از ماده بین ستارهای در كهكشان ما تهیه كرده است. این عكس های جدید، در نخستین آزمایش به كارگیری همزمان این دو ابزار گرفته شده است.
دوربین SPIRE به طول موجهای بین 250 تا 500 میكرون (یعنی 500 الی 1000 برابر بلندتر از طول موجهای مرئی) واكنش نشان میدهد. PACS هم طول موجهای بین 70 تا 170 میكرون را پوشش می دهد. این دو با هم تصاویری پر از جزئیات، با 5 رنگ فروسرخ مختلف را تهیه میكنند، كه نه تنها باعث آشكار سازی مواد جدید در كهكشان میشود بلكه اطلاعات كاملی را در اختیار ستارهشناسان قرار میدهد. اطلاعاتی نظیر حجم مواد، تجمع مواد، دما، ساختار و این كه آیا برخی از آنها باعث شكلگیری ستارههای جدید میشوند یا خیر. ستارهها در محیط های سرد و متراكم شكل میگیرند و این تصاویر مركب محلهای تشكیل ستارهها را نیز آشكار میكند. این مكانها در تصاویری با یك رنگ فروسرخ یا تصاویری كه در طول موجهای كوچكتر از فروسرخ گرفته شده بهسختی قابل تشخیص است.
از این پس هرشل جای جای راه شیری را پیمایش خواهد كرد و پرده از رازهای شكلگیری ستارهها بر خواهد داشت.
این دوربینها از فضایی به ابعاد 2×2 درجه (حدود 16 برابر اندازه قرص ماه از دید زمین) عكس میگیرند و مخزنی از مواد سرد را در پهنۀ كهكشان آشكار میكنند كه قبلا در آن مكان آشفته به نظر میرسید. مادۀ بین ستارهای در رشتهها و ریسمانهای پر پیچ وخم ستارههای تازه متولد شده به هم پیوسته و متراكم میشود. شبكهای پیچیده از ساختارهای رشتهای با ویژگیهای شگفت انگیز میببینیم، كه نشان دهندۀ حلقهای از رویدادهای مربوط به شكلگیری ستارهها در همان زمان است كه شبیه قطرات باران روی یك رشته است كه در نور خورشید میدرخشد.
از این پس هرشل جای جای راه شیری را پیمایش خواهد كرد و پرده از رازهای شكلگیری ستارهها بر خواهد داشت.
«دیوید كلمن»، عضو تیم SPIRE در بخش فیزیك دانشكدۀ امپریال لندن، گفت: "این تصاویر بیانگر این است كه SPIRE و PACS هماهنگی خوبی با هم دارند و این نه تنها در مطالعۀ كهكشان ما بلكه در مطالعات گسترده هرشل روی فرضیههای كهكشان كاربرد دارد".
منبع:
تنظیم برای تبیان:
ا.م.گمینی