چند نکته از بیانات رهبری در مورد دولت
رهبر معظم انقلاب در دیدار روز چهارشنبه خود با اعضای هیات دولت نکات بسیار مهمی را مطرح کردند که بررسی عملکرد دو ساله دولت یازدهم از مهمترین محورهای آن بود. در زیر به چند نکته از بیانات رهبر انقلاب پیرامون عملکرد دولت اشاره می‌کنیم:
1.دستاوردهای دولت: " گزارش‌هایی که امروز بیان شد خوب و مناسب بود و باید به اطلاع مردم رسانده شود... گزارش مسوولان باید به‌گونه‌ای باشد که مردم آنها را با توجه به واقعیات زندگی خود، تصدیق کنند.کاهش تورم و آرامش و ثبات نسبی در زمینه اقتصادی و مهار نوسانات تند، یکی از اقدامات خوب دولت است که باید ادامه یابد.البته ما به تورم دو رقمی راضی نیستیم و تورم سالانه باید به زیر 10 درصد برسد.
" حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تلاش دولت برای خروج از رکود، طرح تحول سلامت، برنامه‌ریزی برای ادامه حرکت علمی کشور، مهار آب‌ها و تلاش برای مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی و طرح‌های آبیاری را از دیگر اقدامات خوب دولت دانستند. از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم ثبات اقتصادی در کشور به وجود آمده و هیچ کس نمی‌تواند منکر این موضوع شود. رهبر انقلاب نیز کاهش نرخ تورم و ایجاد آرامش در اقتصاد را یکی از دستاوردهای مهم دولت در دو سال اخیر اشاره کرده‌اند. همزمان با مذاکرات هسته‌ای امیدها در بازار افزایش یافت و التهاب در حوزه‌های مختلف اقتصادی فروکش کرد. البته همزمان با کاهش تورم اقتصاد ایران دچار رکود شدکه خیلی‌ها رکود را عامل اصلی کاهش نرخ تورم می‌دانستند.
2. پایان مذاکرات: "پایان دادن به مذاکرات هسته‌ای یکی از کارهای بسیار مهمی است که انجام شده و امیدواریم که اگر در این زمینه برخی مسائل و مشکلاتی هم وجود دارد، برطرف شود. در بحث هسته‌ای، احتمال بی‌توجهی به اهداف دشمنان از جمله نگرانی‌ها و دغدغه‌های من است. از اول انقلاب تا امروز دشمنی صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها با انقلاب و جمهوری اسلامی کم نشده است و این واقعیت نباید به هیچوجه در ذهن مسوولان کمرنگ شود. البته روش‌های دشمنی و ضربه زدن، ممکن است نو و جدید بشود اما همه مسوولان «سیاسی، اقتصادی، فرهنگی» باید توجه کنند که مطلقاً در نقشه طراحی‌شده دشمن قرار نگیرند و تصمیمات آنها خواسته یا ناخواسته به اجرای بسته مورد نظر بیگانگان کمک نکند اهداف خصمانه و صریح دشمنان در حرف‌ها و نوشته‌های آنها، قابل درک است و هیچ کس نباید فراموش کند که جبهه دشمن با سلاح آماده در مقابل ملت و کشور، موضع گرفته است و ما نیز باید با جبهه‌بندی دقیق، به اقتضای موقعیت‌های مختلف، در مقابل دشمنان تصمیم‌گیری و اقدام کنیم."
رهبری پایان مذاکرات را هم یکی دیگر از دستاوردهای دولت یازدهم می‌داند اما مثل همیشه دشمنی صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها را یادآوری می‌کند. خیلی‌ها بعد از پایان مذاکرات چنین القا کردند که دشمنی ایران و دشمنان ایران به پایان رسیده و سخن از ایجاد کانال ارتباطی آمریکا به میان آوردند اما در کمال تعجب مسوولان کشورهای غربی به صراحت علیه ایران سخن گفتند و اعلام کردند هنوز با ایران دشمن هستند! رهبر معظم انقلاب با یادآوری پی در پی دشمنی آمریکا و صهیونیست‌ها این هشدار را به مسوولان می‌دهند که مبادا دشمن را دوست خود بدانند و با این تصور غرب در زمین دشمن بازی کنند. به همین علت است که بعد از تبیین دشمنی غرب می‌گویند: " اگر غفلت شود ناگهان متوجه می‌شویم که دشمن در جاهایی رخنه کرده و مشغول کارهای خطرناک فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است بنابراین باید کاملاً مراقب باشیم."
3. تبلیغ علیه بیکاری: "تبدیل کار و تلاش به گفتمان عمومی و تبدیل تنبلی و بیکارگی به امری مذموم در فرهنگ جامعه از جمله نکات مهم در برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات است. ضمن تشویق و تبلیغ کارآفرینی و تولید ثروت در کشور، باید ایجاد «مجاری درست کار» در دستور کار قرار گیرد و راه‌های جست‌وجوی شغل در رسانه‌ها به مردم نشان داده شود که برخی برنامه‌های تلویزیون در این زمینه، خوب است. " استفاده نادرست از نیروی انسانی هر کشوری موجب کاهش رشد اقتصادی و گسترش رخوت می‌شود. در کشور ما فرهنگ کارآفرینی هنوز در ابتدای راه قرار دارد و خیلی‌ها نمی‌دانند که نباید برای کارکردن منتظر فرصت‌های شغلی باشند بلکه باید فرصت‌های شغلی را ایجاد کنند. برای ایجاد اشتغال باید فکر کرد تا با نوع‌آوری راه درآمد صحیح را پیدا کرد و به عبارت دیگر کارآفرینی کرد.
در کشور ما اکثر افرادی که کارآفرینی می‌کنند به موفقیت چشمگیری دست پیدا می‌کنند و ظرفیت برای ایجاد اشتغال فراوان است اما چنین فرهنگی در جامعه ما همه‌گیر نشده و خیلی‌ها هستند که هنوز به شغل‌های دولتی و استخدام و حقوق دولتی سر ماه فکر می‌کنند. با چنین تفکر شغل دولتی نمی‌توان جامعه موفق داشت. از طرفی وظیفه دولت در افزایش ظرفیت کارآفرینی و ایجاد فرصت‌های اشتغال را نباید نادیده گرفت. یکی از کارهایی که دولت می‌تواند انجام دهد حمایت از بنگاه‌های زودبازده اقتصادی و برداشته شدن موانع کارآفرینی است.
4. اقتصاد مقاومتی: " هیچ برنامه اقتصادی غیرمنطبق با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را در دستور کار قرار ندهید و برنامه ششم توسعه را نیز سریع‌تر و بر همین مبنا تدوین کنید. استفاده از ظرفیت بخش‌های غیردولتی و بهره‌گیری از اقتصاددانان و فعالان اقتصادی برای تحقق اقتصاد مقاومتی، ضروری است. اگر اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی نیازمند الزامات حقوقی و قانونی و قضایی نیز باشد، مجلس و قوه قضائیه آمادگی همکاری را دارند." اقتصاد مقاومتی یکی از راه‌های مقابله با جنگ اقتصادی‌ای است که دشمنان از مدت‌ها پیش علیه ایران راه انداخته‌اند. بعد از پایان مذاکرات برخی‌ها اعتقاد دارند که به علت ایجاد رابطه با آمریکا و افزایش سفرهای مقامات غربی به ایران و همچنین برداشته شدن تحریم‌ها دیگر نیازی به اقتصاد مقاومتی نداریم.
چنین تفکری برای اقتصاد ایران که همواره در معرض تهدید دشمن است بسیار خطرناک است. اصلا یکی از دلایلی که تحریم‌ها تا حدودی بر اقتصاد تاثیر گذاشته بود و مسوولان را مشتاق مذاکرات کرد، اجرایی نشدن اقتصاد مقاومتی در کشور بود. اگر اقتصاد مقاومتی از مرحله سخن و سمینار به مرحله اجرایی می‌رسید اعمال تحریم‌های غرب تاثیر ناچیزی بر اقتصاد ایران می‌گذاشت و اهداف دشمنان محقق نمی‌شد. جالب اینکه اوباما چندی پیش اعتراف کرده بود با گذشت زمان نظام تحریم‌ها از هم می‌پاشید. در چنین شرایطی اگر اقتصاد مقاومتی محقق می‌شد، تحریم‌ها شکست می‌خورد و دست مسوولان در مذاکرات بازتر بود. حال اگر فکر کنیم دیگر به اقتصاد مقاومتی احتیاج نداریم اشتباه بزرگی کرده‌ایم. رهبری نیز در چند سال اخیر همواره به این مساله اشاره کرده و خواهند کرد چراکه اقتصاد مقاومتی می‌تواند زیرساخت‌های اقتصادی کشور را متحول و مقاوم‌تر سازد تا با یک تحریم بی‌اهمیت اقتصاد ایران تحت‌الشعاع آن قرار نگیرد.
5. توجه به رکود: ایشان با اشاره به موضوع رکود و گزارش رئیس‌جمهور مبنی بر رشد مثبت 3 درصدی اقتصادی، گفتند: "این رشد نشان‌دهنده یک جابه‌جایی مختصر در رکود است اما اگر به طور جدی با رکود مبارزه نشود، رشد فعلی اقتصادی نیز به خطر خواهد افتاد و تورم بار دیگر روند صعودی پیدا خواهد کرد. برخی از این مراکز تولیدی مشکل نقدینگی دارند که باید بانک‌ها در این خصوص وارد میدان شوند اما برخی دیگر از این بنگاه‌ها، مشکل نقدینگی ندارند و تسهیلات خود را نیز دریافت کرده‌اند ولی تسهیلات را در جای دیگری استفاده کرده‌اند که باید با آنها برخورد مناسب کرد. برای حل مشکل رکود، باید برخی طرح‌ها به بخش خصوصی سپرده شود. برخی آمارها مبنی بر وجود 400 هزار میلیارد تومان طرح نیمه‌تمام، وجود دارد و اگر 10 درصد این طرح‌ها به بخش خصوصی سپرده شود، 40 هزار میلیارد تومان وارد چرخه اقتصادی کشور می‌شود و تأثیرات مهمی در برطرف کردن رکود خواهد داشت. "
با وجود کاهش تورم در کشور، اقتصاد دچار رکود شده است و کسی نمی‌تواند منکر این موضوع شود. بسیاری از واحدهای تولیدی کار نمی‌کنند و ظرفیت تولید کشور کاهش یافته است. خیلی‌ها نیز همین رکود را عامل کاهش تورم می‌دانند. زمانی که یک کشور دچار رکود می‌شود، تولید و بازرگانی دچار اختلال می‌شود و رونق از کسب و کار دور می‌شود. بسیاری از فعالان اقتصادی به این موضوع اذعان کرده‌اند و با وجود ارائه آمار رشد اقتصادی توسط رئیس‌جمهور شاهد رکود در کشور هستیم. رهبری با علم این موضوع باز هم تاکید می‌کنند که با رکود مبارزه بیشتری شود. یکی از مصادیق مبارزه با رکود هم توجه به بخش خصوصی و سپردن کارها به تولیدکنندگان خصوصی است. البته برخی از اعضای تیم اقتصادی دولت به اقتصاد دولتی اعتقاد دارند اما یکی از راه‌های خروج از رکود دل کندن از اقتصاد دولتی و سپردن کارها به مردم است.
6. توجه به کشاورزی و معدن: "باید ضمن استفاده از فناوری روز در کشاورزی از ظرفیت مهندسان جوان کشاورزی در استان‌های مختلف نیز استفاده شود.جلوگیری از واردات بی‌رویه میوه مهم است و باید بر روستاها و صنایع تبدیلی و استفاده از ظرفیت‌های صنایع روستایی، تمرکز جدی‌تر انجام شود. بازار نفت که با یک اشاره قدرت‌ها و در پی آن اقدامات عناصر خبیث منطقه، از 100 دلار به 40 دلار می‌رسد به هیچوجه قابل اطمینان نیست و باید به فکر جایگزین مناسب باشیم که بهترین جایگزین، بخش معدن است. باید در معدن از ظرفیت بخش خصوصی استفاده و از خام‌فروشی نیز جلوگیری کرد." ایران یکی از کشورهای مهم در حوزه معدن و ذخایر خدادادی است به طوری که معادن بسیار بکر در کشور وجود دارد اما درصد بسیاری از این معادن به علت هزینه بسیار بالای بهره‌برداری، به بهره‌برداری نمی‌رسند. از طرفی موانع بسیاری بر سر راه بخش خصوصی برای بهره‌برداری از معادن وجود دارد و کمتر سرمایه‌گذاری است که به فکر بهره‌برداری از معادن مکشوفه بکند.
تسریع در اعطای تسهیلات برای بهره‌برداری از معاون می‌تواند روند رشد اقتصادی را سریع‌تر کند و به گفته رهبری معادن جایگزین خوبی برای "نفت ارزان‌شده" است. بهتر است بدانید کشورهای اروپایی با وجود داشتن معادنی کمتر از ایران بیشتر از ایران سود می‌کنند و حوزه گردشگری را وارد معادن کرده‌اند. مثلا معدن کرونا لکاب سوئد سالانه بیش از یک میلیون بازدیدکننده و گردشگر را مجبور می‌کند به این شهر سفر کنند؛ یعنی غربی‌ها علاوه بر بهره‌برداری از معاون خود از گردشگری معادن نیز درآمد کسب می‌کنند؛چیزی که در ایران ناممکن به نظر می‌رسد. از طرفی حوزه کشاورزی ایران چند سالی است تحت تاثیر خشکسالی و صدالبته رکود حاکم بر کشور قرار گرفته است. بی توجهی به کشاورز و کشاورزی زنگ خطری اقتصادی است که با واردات بی رویه و ضربه‌های متعدد به تولیدکنندگان داخلی این خطر بیشتر هم می‌شود. واردات بی رویه محصولات کشاورزی که مشابه آن در کشور هم تولید می‌شود، کشاورزی را مختل کرده و کشور را وابسته‌تر می‌کند و ایران از همین ناحیه می‌تواند ضربه‌پذیر شود. چیزی که مخالف مفاد اقتصاد مقاومتی است.
محسن جندقی
بخش سیاست تبیان
مطالب مرتبط:
ضرر عربستان از قول روحانی
سخنان مهم رهبری درباره اقتصاد مقاومتی
اقتصاد مقاومتی یک شعار نیست
