واکنش محمد رضا عارف به خبر 20:30

گزینش خبر مسأله ای است که در تمام رسانه های دیداری و شنیداری استفاده می شود و هر رسانه ای به تناسب خط فکری و ویژگی هایی که دارد به انعکاس بخش های مورد نظر خود می پردازد.

به کسانى که در تحریریه رسانه‌هاى خبرى در فرآیند تهیه، گزینش و ارائه پیام‌هاى خبرى فعالیت دارند 'دروازه‌بان مى‌گویند. در واقع این دروازه بانان خبری مانند یک فیلتر عمل می کنند که از میان انبوهی از اتفاقات خبر مورد نظر خود را به مخاطب می رسانند.

وضعیت حاکم بر فرآیند خبر از رویداد تا خواندن نظیر فرآیند مواد غذائى از تولید تا مصرف است. بدین‌گونه که در فرآیند خبر نیز اعمال نظرهاى گوناگون توسط گزینشگران مختلف صورت مى‌گیرد و آنچه به‌نام خبر در روزنامه یا برنامه اخبار رادیو و تلویزیون به مخاطبان ارائه مى‌شود، حاصل انتخاب‌ها، تصمیم‌گیرى‌ها و اعمال نظرهاى افراد مختلف است.

تحقیقات در زمینه رفتار ارتباطى گزینشگران نیز نشان دهنده این واقعیت است که انتخاب خبر با توجه به ضوابط و معیارهائى صورت مى‌گیرد. اشخاصى آگاهانه سرنوشت یک رویداد را از جنبه گزارش یا کتمان آن، میزان و نحوه ارائه آن در صفحه‌هاى روزنامه یا در برنامه‌هاى خبر رادیو و تلویزیون تعیین مى‌کنند.

تغییر محتوای یک سخنرانی با چند جمله

چند روز پیش در جریان برگزاری مراسم هایی که به مناسبت روز دانشجو در دانشگاه های مختلف برگزار شده بود؛ محمد رضا عارف هم در دانشگاه شهید بهشتی سخترانی ای انجام داده بود که گزینش بخش هایی از حرفهایش در بخش خبری 20:30 واکنش وی را به دنبال داشت و منجر به صدور اطلاعیه ای از طرف سایت وی شد که متن کامل سخنانش هم در آن وجود داشت.

این بخش خبری یک عبارت از سخنان محمد رضا عارف که در مورد فتنه و سران فتنه در روز دانشجو ابراز شده بود و باب طبع مسولان این بخش خبری بود را پخش کردند. عباراتی که به صورت گزینشی برای مخاطب یک معنا داشت و پخش آن در متن کامل سخنان معنای دیگری داشت.

اکنون بحث این نیست که بخش خبری بیست و سی ملزم باشد، سخنرانی هر فعال سیاسی را پوشش خبری دهد یا ندهد. بحث این است که پخش گزینشی سخنرانی هر شخصیتی، بدین گونه که بیست و سی پخش می کند دو آفت جدی را به همراه خود دارد.

اولین آفت جدی تقطیع و پخش گزینشی هر سخنی، به قصد القاء معنایی به مخاطب است که مسئول آن بخش خبری اراده کرده است. تلاش برای تقطیع سخنان هر سخنرانی به مقاصد خاص، در مرحله اول توهین به مخاطب است.

بدین ترتیب که اولا مسئول آن بخش خبری به مخاطب می گوید شما صلاحیت در جریان قرار گرفتن همه سخن یک سخنران را ندارید که پس از آن خود درباره درست یا نادرست آن به ارزیابی بنشینید، بلکه این مسئول رسانه است که به جای مخاطب سخنان را می شنود و عبارات دلخواه خود را برای مخاطب پخش می کند.

چنین رویکردی اگر چه در لحظه، موجبات کامیابی آن بخش خبری را فراهم می کند، اما در میان مدت و با انتشار اصل سخنان یک گوینده، بی اعتمادی برای کلیت رسانه فراگیر می شود و این تنها آن بخش خبری نیست که بی اعتبار می گردد، بلکه همه یک رسانه که قرار است ملی باشد مورد بی اعتمادی قرار می گیرد.

مسئول یک بخش خبری می تواند سخنان یک فعال سیاسی را پخش نکند و آن را از اولویت های خبری خود خارج کند. اما وقتی تصمیم به پخش گرفت،لازم است که به مخاطب احترام گذاشته شود و به او را در ارزیابی صاحب صلاحیت بداند.

آفت دوم، جفایی است که بر یک سخنران روا داشته می شود. چینش عبارات یک سخنران، طبیعتا به قصد انتقال معنا و مفهوم خاصی به مخاطب است. پخش گزینشی، به نحوی که معنای مورد نظر سخنران را دگرگون کند و مخاطب، معنایی غیر از آنچه در سخنرانی منتقل شده است را دریافت کند، عملی غیر اخلاقی است.

مسئول هر بخش خبری می تواند الزامات آن بخش، الزامات رسانه ملی و هر قید و محدودیت دیگری را که ابلاغ شده است را رعایت کند. اما همزمان باید مواظب باشد در عصر حاضر یک نمی تواند دست به کتمان یک واقعیت بزند و دوم اینکه حق ندارد به هر دلیلی، فعل غیر اخلاقی انجام دهد.

بخشی از متن اطلاعیه ای که دفتر دکتر محمدرضا عارف صادر کرد: "در پی انتشار گزینشی و هدفمند صحبت های آقای دكتر عارف در برخی رسانه های مجازی و بخش خبری 20:30 كه متاسفانه همچنان بر سیاست ایجاد اختلاف و تفرقه افكنی بین گروه‌های سیاسی-اجتماعی اصرار دارد، دفتر دكتر محمدرضا عارف عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن تشكر از حضور پرشور و شعور دانشجویان عزیز دانشگاه شهید بهشتی در مراسم 16 اذر اعلام کرد كه مواضع وی در مورد مسایل مختلف كشور به خصوص موضوع مناقشه انگیز انتخابات 88 همان مواضع رسمی و اعلامی دکتر عارف در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری 92 است. به اعتقاد دكتر عارف بهترین موضع در مورد معرفی سران فتنه را مقام معظم رهبری در دیدار با مردم عزیز قم در دیماه 89 اتخاذ نموده اند كه سران فتنه را آمریكا وانگلیس دانستند و...."

بخش خبری 20:30 در ابتدای راه اندازی به عنوان یک بخش متفاوت بود که خیلی هم زود در بین مخاطبان جا باز کرد اما ظاهرا مدتی است که جایگاه اصلی خود را از دست داده و دیگر مانند گذشته مورد توجه نیست. پخش گزینشی اخبار در این بخش خبری موردی است که در یکی دو سال گذشته چندین بار از طرف گروه های مختلف مطرح شده است و هر بار اعتراض افرادی از جمله نمایندگان مجلس، مسئولین دولت و هنرمندان را در پی داشته است.

در صورتی که خبر 20:30 سیاست کاری خود را براساس یک سری سلایق خاص قرار دهد و تنها تریبونی برای بیان نظرات خود باشد، هر چه جلوتر می رویم به مرور مخاطب خود را از دست خواهد داد و دیگر به عنوان یک بخش خبری متفاوت از آن یاد نمیشود.

منابع: تابناک/ خبر آنلاین

مطالب مرتبط:

ارزش های خبری که فراموش می شود

بی‌طرفی، سراب یا واقعیت؟