کیفیت افزایی امتحانات حوزه
امتحان ابزار سنجش و ارزیابی میزان تحقق اهداف یک مجموعه آموزشی و تربیتی است
هدف هر مجموعه آموزشی و تربیتی، تولید آثار رشددهنده است و هویت آن تابعی از آثاری است که دانشپژوهانش میتوانند ایجاد کنند و اعتبار این مجموعهها نیز تابعی از ارزش آثار آنهاست.
براین اساس، اعتبار مجموعه‌های آموزشی و تربیتی تابعی از کیفیت امتحاناتی است که برگزار میکنند.
حوزه‌های علمیه، مجموعه‌های آموزشی و تربیتی هستند که متکفل دین‌شناسی به‌معنی عام، اسلام‌شناسی به‌معنی خاص و شیعه‌شناسی به‌معنی اخص می‌باشند، پس اثری که باید در طلاب حوزه‌های علمیه مشاهده شود توانایی تبیین نگرش، قانون و فرهنگ اسلام است.
هر فرد یا مجموعه خُرد یا کلانی که بخواهد از نگرش، قانون و فرهنگ اسلام اطلاع پیدا کند یا بخواهد زندگی و فعالیت‌های خود را براساس نظر اسلام تنظیم کند یا بخواهد از برتریِ انتخاب خود در برابر دیگر نگرش‌ها، قانون‌ها و فرهنگ‌ها دفاع کند، باید به‌کجا مراجعه نماید و از چه کسی کمک بگیرد؟!
پاسخ در حوزه‌های علمیه است؛ طلاب حوزه اطلاع‌رسانان و مشاورینی هستند که باید بتوانند نظر اسلام را توضیح دهند، از آن دفاع کنند و کیفیت اجرای آن را بیان نمایند.
بنابراین، امتحانات در حوزه، برای سنجش و ارزیابیِ میزان این توانایی است و محتوای سوالات و کیفیت برگزاری آن باید متناسب با سنجش مهارت تبیین نظر اسلام و دفاع از آن و استفاده از آن برای حل مسائل و مشکلات زندگی و حرکت بشر به‌سوی رشد باشد.
ارتقاء کیفیت امتحانات همیشه از دغدغه‌های مسئولین و مدیران حوزه و مدارس علمیه بوده است و تلاش‌های زیاد و مشکوری برای این امر صورت گرفته است.
از جمله این تلاش‌ها حرکت به‌سوی طراحی سوالاتی است که با خواندن تلخیص‌ها قابل پاسخ‌گویی نباشد تا طلاب عزیز برای شرکت جدی در دروس و مطالعه و مباحثه اهتمام بیتشری مبذول دارند.
پیشنهاد می‌گردد سمت‌وسوی کیفیت امتحانات از حافظه‌محوری (گرچه با طراحی سوالاتی باشد که پاسخ‌گویی به آنها با تلخیص‌خوانی مقدور نشود) به مهارت‌محوری ارتقاء یابد یعنی سوالات برای سنجش میزان مهارت طلاب در تبیین، دفاع و کاربردی کردن نظرات اسلام، طراحی شوند تا شرکت‌کنندگان اثر و کارکرد دروس در صحنه عملی زندگی را لمس کنند.
حجت الاسلام حمید واسطی
تنظیم برای تییان:مجید نقدی
