یارانه چه کسانی حذف می شود؟

اما سوال اساسی این است که این 10 میلیون نفر چه کسانی هستند؟ آیا دولت در شناسایی ثروتمندان دچار خطا نخواهد شد و یارانه نیازمندان نیز به اشتباه حذف نمی شود؟ پس از انتقادات دولت یازدهم به نحوه اجرای فاز نخست هدفمندی یارانه‌ها و تاکید قانون بر حذف افراد ثروتمند و غیرنیازمند به یارانه‌ها از دریافت یارانه نقدی، فاز دوم هدفمندی نیز در اردیبهشت‌ماه سال جاری بدون حذف افراد پردرآمد و تنها از طریق ثبت‌نام در سایت به مرحله اجرا درآمد. ثبت‌نام از افراد برای دریافت یارانه نقدی در حالی از طریق سامانه آغاز شد که از همان ابتدا مخالفت برخی کارشناسان را به همراه داشت. از سوی دیگر می‌شد حدس زد که با توجه به هجوم افراد به سایت برای ثبت‌نام، این سامانه حداقل در روزهای ابتدایی با مشکل مواجه شود. در روزهای بعدی نیز زمانی برای ثبت‌نام متقاضیان جامانده در نظر گرفته شد. در عین حال دولت اعلام کرد در عین اعتماد و احترام به مردم در صورتی که افراد پردرآمد برای دریافت یارانه ثبت‌نام کنند از فهرست حذف خواهند شد و براساس قانون دولت مجاز است پس از پایش اطلاعات، تا سه برابر یارانه دریافتی این افراد حد فاصل اجرای فاز دوم تا زمان پایش آنها را جریمه کند. اما در نهایت به نوعی دولت در این سیاست خود شکست خورد و به‌رغم تمام این مسائل بیش از 73 میلیون نفر برای دریافت یارانه نقدی ثبت‌نام کردند. از سوی دیگر بند «و» تبصره 21 قانون بودجه 1393 نیز به دولت تاکید می‌کند که پرداخت نقدی صرفا به سرپرستان خانوار‌های متقاضی که به تشخیص دولت نیازمند دریافت یارانه باشند، انجام شود. اما دولت چگونه می‌خواهد نیازمندان و ثروتمندان را تفکیک کند؟از همین جا ابهامات یارانه نقدی آغاز می شود. دولت چگونه می خواهد نیازمندان را از ثروتمندان تفکیک کند؟

ثبت نام و فرم

از بیستم تا آخر فروردین ماه سال جاری ثبت نام متقاضیان دریافت یارانه نقدی براساس عدد سمت راست شماره ملی افراد انجام شد. دولت در این مرحله فرم خوداظهاری را تعیین کرده بود که در آن برای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها پنج گروه درآمدی شامل سقف درآمدی ماهانه کمتر از 600هزار تومان، 600هزار تا یک میلیون تومان، یک میلیون تا 2میلیون تومان، 2میلیون تا 5/2 میلیون تومان و بیشتر انتخاب شده بود.

مردم نیز البته در زمان ثبت نام دریافت یارانه نقدی با توجه به گروه های درآمدی تعیین شده نسبت به تکمیل فرم اقدام کرده اند ولی طبق آنچه از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس اعلام شد 60 الی 80 درصد مردمی که برای دریافت یارانه نقدی ثبت نام کرده اند میزان درآمد خود را کمتر از 600 هزار تومان عنوان کرده اند. بعد از اتمام ثبت نام یارانه نقدی مشخص شد از بین 77 میلیون ایرانی تنها 2 میلیون و 400 هزار نفر از دریافت یارانه در این مرحله انصراف داده اند و دولت طبق قولی که به مردم داده بود یارانه اردیبهشت تا تیرماه را به تمام ثبت نام کنندگان پرداخت کرد. حال دولت می خواهد 10 میلیون نفر را از دریافت یارانه محروم کند  اما بسیاری از کارشناسان اقتصادی حامی دولت نیز اعتقاد دارند به علت عدم وجود اطلاعات جامع اقتصادی، شناسایی نیازمندان و ثروتمندان عملاغیرممکن است. سخنگوی دولت نیز در توضیحاتی به غربالگری یا همان راستی آزمایی اشاره و تاکید کرده است "قطعاً پرداخت یارانه به تمام کسانی که ثبت نام کرده اند، ادامه می یابد و ما هم به تدریج وظایف قانونی خود را انجام می دهیم و اگر اطلاعات خلافی ثبت شده باشد به آن رسیدگی می کنیم و در این راستا به نحوی عمل می کنیم که حق کسی ضایع نشود."

تناقضات در سخنان مسوولان نشان می دهد که حتی برخی از مسوولان دولتی نمی‌دانند چه تصمیمی درباره یارانه‌نقدی اتخاذ خواهد شد؛ سرنوشت یارانه‌های نقدی چه خواهد شد؟ آیا مقدار یارانه‌ها افزایش خواهد یافت؟ آیا یارانه‌نقدی قطع و یارانه غیرنقدی جایگزین آن خواهد شد؟ موضوع سقف درآمدی چه شد؟ آیا دولت سقف درآمدی را تعیین کرده است؟ آیا قرار است یارانه‌نقدی برخی‌ها قطع شود؟ دولت چگونه می‌خواهد نیازمندان را از ثروتمندان تشخیص دهد؟ اگر ملاک قطع یارانه فرم های ثبت نام یارانه نقدی باشد دولت وارد چالش دیگری خواهد شد. این احتمال وجود دارد خانوارهایی که درآمد خود را بیش از 2 میلیون و 500 هزار تومان اعلام کردند از دریافت یارانه محروم شوند و اگر این اتفاق رخ دهد عدالت صورت نگرفته است چراکه برنامه‌ریزی نامناسب در تهیه فرم ثبت‌نام موجب می‌شود ابهامات اطلاعات اقتصادی خانوارها بیشتر شود. مثلا بسیاری از سرپرستان خانوارها درآمد خود را بیش از 2 میلیون و 500 هزار تومان اعلام کرده‌اند در حالی که هزینه آن خانوار نیز بیش از 2 میلیون تومان است. مثلا خانواده‌ای را تصور کنید که والدین در آن کار می‌کنند و درآمد آنها بیش از 5/2میلیون تومان است اما در همان خانواده هزینه‌هایی چون اقساط بانکی، اجاره‌بها و هزینه درمان یک بیمار صعب‌العلاج نیز پرداخت می‌شود. قطعا چنین خانواده‌ای به یارانه نقدی احتیاج دارد اما فرم ثبت‌نامی همه را با یک چوب زده است. همچنین بانک‌های اطلاعاتی که سخنگوی دولت تعداد آن را 40 عدد عنوان کرده، می‌تواند اطلاعات ناقصی به دولت بدهد و مثلا کشاورزی که خانه محقری در یک روستا دارد را مالک و ثروتمندی را که املاک بسیار باارزشی دارد و به نام دیگران است، بی‌خانمان تشخیص دهد. دولت برای حذف افراد باید کاری غیرممکن مانند تفکیک ثروتمندان از نیازمندان را انجام دهد و قطعا برای این کار با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد.

سخنگوی دولت چند هفته قبل اعلام کرده بود به این علت در مورد یارانه نقدی سخنی نمی گوید که مردم استرس نگیرند و حال می فهمیم که این مسوول درست می گفته چون مردم با انتشار خبر حذف 10 میلیون نفر سوالات بسیاری در ذهنشان به وجود آمده است و قطعا اگر به آنها پاسخ داده نشود این استرس نیز بیشتر خواهد شد. دولت روزهای سختی برای اجرای این برنامه دارد و امیدواریم فقط ثروتمندان و آنهایی که نیازی به یارانه ندارند از لیست دولت حذف شوند و خانواری به صورت اشتباهی از دریافت یارانه محروم نشود.

مطالب مرتبط:

اعلام زمان و نحوه ثبت‌نام دریافت یارانه

همه یارانه می گیرند با ... ؟

با یارانه چه کارهایی می شد کرد؟

پاسخ به سوالات یارانه ای

آیا از یارانه انصراف می دهید یا خیر؟

یارانه می خواهید کلیک کنید!