خدای همه‌كاره
شناختنامه قرآن 18
سوره ابراهیم
سوره‌ی ابراهیم، چهاردهمین سوره با 52 آیه است محور اصلی آن دعوت به هدایت است و قرآن را به عنوان نشانه رسالت پیامبر اینگونه توصیف می‌کند : با این کتاب، پیامبر مردم را از تاریکیها به نور کشانده و آنها را به سوی صراط مستقیم هدایت می‌کند. صراط پروردگار عزیز و حمید، یعنی غالب غیرمغلوب ، غنی و بی‌نیاز از مردم ، صاحب فعل جمیل و نعمت بخش به مردم. زمانی که نعمت دهد، غالب و غنی و ستوده افعال است و بر نعمت داده شدگان واجب است دعوت او را اجابت کرده و ندای او را لبیک گویند تا به سبب نعمتهای افاضه شده از جانب او سعادتمند گردند.
باید از عذاب و خشم او بترسند زیرا او غنی است و محتاج به احدی نیست. او می‌تواند همگان را از میان برده و گروه دیگر را جایگزین کند همانگونه که با اقوام پیشین چنین کرد.
تمامی نشانه‌های آسمان و زمین گویای این حقیقتند. تمام نعمتها از آن اوست. او پروردگار صاحب عزت و ولّی حمد است و جز او پرورش دهنده و پروردگاری در بین نیست.
سوره‌ی مبارکه با این آیه به پایان می‌رسد «هَذَا بَلَاغٌ لِلنَّاسِ وَلِینْذَرُوا بِهِ وَلِیعْلَمُوا أَنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَلِیذَّكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ». این (قرآن،) پیام (و ابلاغی) برای (عموم) مردم است؛ تا همه به وسیله آن انذار شوند، و بدانند او خدا یکتاست؛ و تا صاحبان مغز (و اندیشه) پند گیرند!
«وَآتَاكُمْ مِنْ كُلِّ مَا سَأَلْتُمُوهُ وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا ...»
خداوند سبحان رافع حاجات تمامی موجودات است و دیگران هر چه دارند در پرتو جود وکرم اوست چه بدانند و چه ندانند. او و فقط او عالم به حاجات ظاهری و باطنی آنهاست. لذا همگان بر در خانه جود و کرمش معتکفند و حاجات خود را از او می‌خواهند ، عطا کند یا منع نماید، همه حاجات را بدهد یا بخشی از آن را.
معنای آیه شریفه این است: خداوند است که آنچه انسان درخواست می‌کند را عطا می‌نماید. هیچ حاجتی نیست مگر خداوند تمام یا بخشی از آن را برحسب آنچه حکمتش اقتضا کند برآورده می‌سازد.
محمد حسین رحیمی
1- ابراهیم، 52
2- المیزان، ج12، ص5-6
3- ابراهیم، 34
4- المیزان، ج12، ص58
