آوای باران میان آسیب های اجتماعی

کارشناسان رسانه و ارتباطات، همواره از نقش تلویزیون در فرهنگ سازی و انتقال پیام های آموزنده به مخاطبان، سخن می گویند. اما اینکه الگوهای تاثیرگذاری در جهت انتقال پیام های سازنده به مخاطبان ارائه شوند، موضوع مهمی است که باید مورد توجه تولید کنندگان متون تلویزیونی قرار گیرد.

بی تردید نحوه نمایش ارتباطات موجود میان افراد در یک مجموعه تلویزیونی، می تواند بر مخاطبان زیادی در همه اقشار و گروه های سنی، اثرگذار باشد. بنابراین لازم است با قدری تامل به این روابط نگاه شود و بازخوردهای احتمالی آن هم در نظر گرفته شود و جوانب احتیاط رعایت شود.

مجموعه تلویزیونی "آوای باران" مدتی است که از شبکه سوم سیما به طور شبانه پخش می شود. این مجموعه نمایش قصه زندگی دختری به نام باران است که در کودکی مادرش را از دست می دهد و پدرش بر اثر یک اتفاق به زندان می رود و او را به دست خواهرزاده اش می سپارد و باران به خاطر سوء رفتارهای آنها از خانه می گریزد و در دام فردی گرفتار می شود که عده ای از کودکان فقیر را برای گدایی اجیر کرده و از این طریق کسب درآمد می کند.

بخش های قابل توجه این مجموعه به زمانی مربوط می شود که بیست سال از این وقایع می گذرد و همه بچه ها بزرگ شده اند. پدر باران از زندان بازمی گردد و خواهر زاده اش، دختر خویش را به جای باران به او معرفی می کند.

پسر آنها فرید، هم بزرگ شده و از آن طرف باران را می بینیم که به دختری جسور و خودکفا تبدیل شده و ادبیات سخن گفتن او به ادبیاتی چاله میدانی شبیه است که در تقابل با افراد مختلف از این ادبیات سخیف که گه گاه با به کارگیری کلمات نامناسب همراه است، استفاده می کند. دختری که گویا سختیها موجب شده تا یاد بگیرد که باید برای همه شاخ و شونه بکشد تا بتواند خود را اثبات کند. او هیچ ترسی از مردان ندارد و حتی برای آنها چاقو می کشد و تهدیدشان می کند.

متاسفانه این بخش های سریال، حاوی بدآموزی های متعددی برای مخاطبان و خصوصا نوجوانان می باشد. آنچه مشخص است طرح موضوع تکدی گری کودکان در خیابان، موضوع بسیار خوبی است که در این مجموعه مطرح شده و لازم است که شهروندان بدانند که در رابطه با این موضوع چه برخوردی باید داشته باشند اما لازم نیست برای نمایش این موضوع از کلکسیون رنگارنگ انواع فحش ها و ناسزا گویی ها، بهره برد.

از طرف دیگر رفتارها و شخصیت بیتا، دختر قلابی دایی طاها را می توان نقطه منفی دیگر این مجموعه خواند. بیتا دختر نادر و زیور است. زن و شوهری که همه عمر خود را با دروغ و کلک و در طمع کسب ثروت دایی طاها صرف کرده اند. بیتا دختری راحت طلب، متوقع و البته بی ادب و گستاخ است. دختری که در چندین سکانس از این سریال، در ارتباطات خود با پسری به نام سینا، که دوست دارد با او ازدواج کند، به رفتارهایی دست می زند که نمایش ان برای نسل جوان و نوجوان ما، صورت خوشی ندارد. به هر حال شرایط جامعه امروز به گونه ای است که میزان رعایت ادب و احترام از جانب فرزندان نسبت به والدین کاهش یافته و چنین نمایش هایی ممکن است به آموزش و جهت دهی منفی به مخاطب جوان و نوجوان، منجر شود.

درست است که طرح مشکلات اجتماعی و روابط جوان با والدین بسیار خوب است اما دلیلی ندارد که رفتارهای وقیحانه یک دختر در تقابل با پدر و مادرش برای ازدواج با دوست پسرش، با شرح و  تفصیل فراوان نشان داده شود. هرچند به نظر می رسد که نویسنده قصد دارد رفتارهای پدر و مادر این دختر را در رابطه مستقیم با شخصیت بیتا نشان دهد ولی باز هم به نظر می رسد که انتقال پیام های منفی از طریق رفتارهای بیتا به مخاطب، بیشتر است.

به طور کلی می توان گفت که در مجموعه آوای باران، شخصیت بیتا و باران، به عنوان دودختر جوان با رفتارهای منفی و بر خلاف هنجارها و الگوهای اجتماعی، به وضوح مطرح شده است و طرح این موضوع برای انتقال پیام های اموزنده به مخاطبان بوده است اما طبق معمول روند همه مجموعه های ایرانی، در تمام قسمت های سریال شاهد رفتارها و ارتباط های زشت، بی ادبانه و ناشایست این شخصیتها هستیم که احتمالا در قسمت پایانی مجموعه، قرار است تغییر شخصیت و رفتار دهند. یعنی زمانی که متن تلویزیونی تاثیرات خود را گذاشته و نمایش یک بخش جزئی از رفتار مثبت این جوانان، به چشم کمتر مخاطبی دیده می شود. به هر حال آنچه مسلم این است که پرداختن به چنین موضوعاتی بسیار خوب است اما بلد کردن و پررنگ کردن روابط و گفتگوهای منفی، اقدام درستی نیست. می توان به گونه معتدل تری به این موضوعات پرداخت تا نسبت به اثرگذاری آن هم اطمینان بیشتری حاصل کرد.

مطالب مرتبط:

33000 تخلف رسانه ملی در تبیان