تبیان، دستیار زندگی
کاخی که ناصرالدین‌شاه قاجار برای نگهداری هدایایش ساخت، مدت‌ها است که به موزه‌ی مردم‌شناسی تبدیل شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مهریه‌های همسر شاهزاده قاجار +عکس


کاخی که ناصرالدین‌شاه قاجار برای نگهداری هدایایش ساخت، مدت‌ها است که به موزه‌ی مردم‌شناسی تبدیل شده است.


در اواخر سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار، پادشاه وقت عثمانی برای شاه ایران تعدادی مبل استیل لویی شانزدهم، دو قطعه آینه با قاب، مجسمه‌های برنزی و ... را به عنوان پیشکش فرستاد؛ ولی شاه قاجار برای این هدایا جایی پیدا نکرد و دستور داد تا برای نگهداری از آن‌ها، در ضلع جنوب غربی کاخ گلستان، عمارتی نو بسازند، این عمارت «کاخ ابیض» نام گرفت.

بنای دو طبقه‌ی کاخ ابیض که به شیوه‌ی بناهای قرن هجدهم اروپا گچ‌بری شده و صفت ابیض خود را وام‌دار سفیدی پله‌ها و ازاره‌های سراسر کاخ است، از همان ابتدا، محل تشکیل جلسه‌های هیأت وزرا بود، ولی در دوره‌ی پهلوی دوم، به موزه‌ی مردم‌شناسی تبدیل شد.

امروزه در این بنا که سال‌ها میزبان هدایای دولت‌های اروپایی بوده، دیگر اثری از لعبت‌های ارزنده نیست و ساختمان کاخ ابیض به عنوان موزه‌ی مردم‌شناسی، محل نمایش صنایع دستی و ابزارآلات زندگی مردم در دوره‌ی قاجار شده است.

900 تومان؛ مهریه همسر شاهزاده قاجار

مهریه‌های همسر شاهزاده قاجار +عکس

مسیر بازدید از این موزه در طبقه‌ی اول با دیدن اسناد خوش‌نویسی ‌شده‌ای آغاز می‌شود که به دیوار نصب شده‌اند. این اسناد شامل موضوعات مختلفی از جمله فرمان اعطای حکومت بخش‌های مختلف کشور توسط مظفرالدین‌شاه و سند ازدواج شاهزاده‌ی قاجاری، حسنعلی میرزا و همسرش با مهریه‌ی 900 تومان است.

اشیای ساده زندگی در کاخ قاجار

مهریه‌های همسر شاهزاده قاجار +عکس

در سمت راست این طبقه، اتاق‌هایی تو در تو قرار دارند که اشیای مورد نیاز زندگی عموم مردم در نقاط مختلف کشور را در خود جا داده‌اند.

این اشیا شامل گهواره‌ای متعلق به مردم نواحی شمالی کشور، اسباب پخت و پز، انواع قفل‌ها و کلیدها، ساخته‌های چوبی، سفال‌های لعاب‌دار، منابع روشنایی مانند فانوس‌ها،‌ وسایل حمام، وسایل پزشکی، ساخته‌های نمدی و صنایع منبت و خاتم‌کاری شده هستند که هر یک با ظرافت خاصی طراحی شده‌اند و تصویری از ابزارآلات مورد نیاز زندگی عموم مردم را مشخص می‌کنند، تصویری که می‌تواند زندگی ساده‌ی مردم دوره‌ی قاجاری را در ذهن مخاطب مجسم کند.

سماور و دیزی در دوره قاجار

مهریه‌های همسر شاهزاده قاجار +عکس

در ادامه‌ی اتاق‌های تو در توی طبقه‌ی نخست، ماکتی از عروس دوره‌ی قاجار و دراویش آن زمان قرار دارد که هر یک با نمایش لباس‌های مخصوص، نحوه‌ی پوشش در آن دوران را نشان می‌دهند.

در امتداد اتاقک‌های طبقه‌ی اول نیز قهوه‌خانه‌های قدیم ایرانی شبیه‌سازی شده است که شمایل آن با سماور، منقل و دیزی همراه قهوه‌چی و نقال و مشتری‌ها، پاتوق‌های 70 سال پیش را تداعی می‌کند.

تصویر فتحعلی‌شاه قاجار، تنها اثر باقی‌مانده روی دیوار کاخ

مهریه‌های همسر شاهزاده قاجار +عکس

از دل طبقه‌ی نخست این عمارت، پله‌هایی عریض، بازدیدکنندگان را به سالن طبقه‌ی فوقانی هدایت می‌کنند. سالن وسیعی که هر دو طرف آن با تابلوهای بزرگ پارچه‌دوزی‌ شده با تصویر فتحعلی شاه قاجار منقش شده‌اند.

سرتاسر اتاق‌های سالن طبقه‌ی دوم نیز که مسیر بازدیدش با تماشای انواع روسری‌های ابریشمی منقش آغاز و با انواع پای‌افزارهای ایرانی تمام می‌شود، محل نمایش ماکت‌های مومی است که هر کدام معرف زنان و مردان نقاط مختلف کشور با پوشش‌های بومی رایج آن مناطق هستند. در کنار آن‌ها نیز نمونه‌های باقی‌مانده از برخی لباس‌های مورد استفاده در دوره‌ی قاجار مانند پوشش رایج مرد درباری یا تن‌پوش‌های اندرونی و بیرونی عموم زنان به چشم می‌خورد.

اقتصاد ایران آنلاین


باشگاه کاربران تبیان - ارسالی از: mo_1443

برگرفته از گروه: تاریخ