اصولگرا مثل کی روش

چه شد که به اینجا رسیدیم و مهمتر از آن چگونه توانستیم از یکی از سخت ترین پیچ های تاریخ فوتبال مان عبور کنیم آن هم در کسوت صدر نشین.درس برای فراگیری فراوان بود. کی روش به ما چیزهای بکری آموخت و در عوض ما هم به او چیزهایی را نشان دادیم که قطعا تا آخر روز مربیگری اش در هیچ کشور و تیمی نخواهد دید.همه چیز را به پای شانس ننویسیم برویم ببینیم کدام درها را باز گذاشتیم تا اقبال اینچنین مهربانانه به سراغ مان آمد.قطعا اگر در واپسین لحظات بازی، مهاجم کره جنوبی دروازه رحمان را فتح می کرد الان این کلمات به شکل دیگری کنار هم قرار می گرفتند اما یادمان نرود ما سزاوارانه «دفاع» کردیم و آنچه در آن سوی ورق یعنی در ازبکستان در حال وقوع بود یک اتفاق ساده و معمولی نبود.اما چرا سه شنبه روز حماسه نام گرفت.

1-فاصله ما جام جهانی طبق خط کش «منطق» تنها یک امتیاز «محاسبه» شده بود.ما متفق القول تکرار می کردیم با تک امتیاز اولسان بلیت برزیل اوکی می شود اما همه محاسابات مان غلط از آب در آمد چون فریب «شرف» فوتبالیست های کشوری را خوردیم که در هیچ کجای تاریخ، آنها یاری رسان ما نبودند. خوش باورانه فکر می کردیم قطر اگر هم به ازبکستان ببازد هرگز «کیسه گل» نمی شود چون آنها 9 سال دیگر میزبان جام جهانی هستند و راضی نمی شوند آبروی با «پیمانه» جمع شده شان را با «تشت» به دریای رسوایی بریزند.به خودمان نهیب زدیم اگر آن روز بحرین برای خوش خدمتی با چنگ و دندان مقابل ایران صف آرایی کرد تا عوض ما این سعودی ها باشند که به جام جهانی 2002 بروند، مسئله نژاد عرب در میان بود و مهتری قبیله مردمان بادیه نشین. خب پس چه لزومی داشت قطر بیاید و پر گل به ازبکستان ببازد؟ آیا همه داشته انباشته شده دُوَل آسیای میانه را جمع بزنید آن قدر توانایی دارند که قطرغرق در نفت را تطمیع کنند؟ما ساده بودیم که همه این ها را در باره قطر فکر می کردیم. اما خوش انصاف ها در یک نیمه 5 بار گل خوردند تا تیم ما در آستانه سقوط به رده سوم و به معنای دیگر حذف قرار بگیرد.ما ساده بودیم که با متر و معیار «پول» عیار اعراب را سنجیدیم و یادمان رفت از خودمان بپرسیم چرا باید قطر برای سرزمینی که نام خلیج فارس را تا ابد فارس کرد ایثار کند.

نه ... واقعیت این است که قطر هرگز تن به تبانی نداد اما آنها در نیمه دوم به گونه ای بازی کردند که گویا یک بازی تداراکاتی است و نتیجه ا ش هرگز اهمیتی ندارد.این ثمره اعتماد بیش از اندازه ما به همسایه جنوبی مان بود که حیف از بکار بردن نام همسایه در قبالش.بحث دکترین«دایی جان ناپلئونیسم»نیست و ما به کسی شک نداریم اما برای بار چندم( دست کم در فوتبال) به مردم این سرزمین ثابت شد در هیچ حالتی چشم انتظار لطف همسایه جنوبی شان نباشند.قطر بی معرفت تر از آن بود که یادش بماند این «ما» بودیم که موجب شدیم بحرین در دور قبل حذف شود و این کوچک ها جایش به دور دوم صعود کنند. سه شنبه 28 خرداد 92 در ذهن مان خالکوبی کردیم که حواسمان باشد این«نو کشورهای»اقماری حوزه خلیج فارس تنها برای خوش خدمتی به سعودی حاضر به جانفشانی می شوند.حرجی به قطر و قطرسانان نیست ما زین پس حواس مان باشد نان مان را در گروی تنورغالبا خاموش اینان نگذاریم.عنابی ها فرش قرمز حماسه را در تاشکند برای میزبان پهن کرده بودند اما این ما بودیم که بیت آخر حماسه را در اولسان سرودیم. بی منتِ همسایه بی خیر جنوبی.

2-در بهترین حالت کی روش تا پایان جام جهانی 2014 برزیل در تیم ملی ایران می ماند و در نگاه بدبینانه او دیگر راضی به ادامه همکاری با فدراسیون ما نیست و بزودی برای همیشه از کشورمان می رود.اینک فارغ از این موضوع باید ببینیم مهمترین خروجی این پرتغالی گران قیمت در «مکتب فوتبال» ما چه چیز بود.نوع فوتبال بازی کردن مان را فراموش کنید،حتی لیست مردانی که به تیم ملی دعوت می شوند و آنهایی هم که پشت خط می مانند هم چندان مهم نیست.همین الان می شود ده ها سوال اساسی را با کی روش در میان گذاشت و مثلا پرسید چرا باید مسعود شجاعی با این کیفیت وحشتناک افت کرده، فیکس تیم ملی باشد و سوالاتی از این دست.همه اینها را فراموش کنید، آنچه کی روش به فوتبال ما «اضافه» کرد یک ادبیات جدید بود؛ فرهنگی که یادمان داد تیم ملی کجاست و لباسش چه ارزشی دارد.کدام مربی ایرانی را سراغ دارید که در آستانه سه بازی سرنوشت ساز ناگهان قید سه مهره ثابتش را بزند آن هم تنها به خاطر یک قهر به ظاهر کوچک؟ کی روش در سرزمینی حاضر شد قید بازیکنان تاثیرگذارش را بزند که در لیگش سرشناس ترین مربیان به سادگی هر چه تمام تر حاضرند تنها به خاطر در آغوش کشیدن موفقیت چشم بر هر بی انضباطی ای ببندند. یادتان می آید نوع برخورد گلمحمدی با هادی نوروزی بعد از آن همه قهر و آشتی چه بود؟یحیی تنها برای اینکه یک «جام» بگیرد چشم به بی انضباطی نوروزی بست و سرانجام در فینال حذفی همین بازیکن یک پنالتی را از دست داد.در استقلال چند سال اخیر کدام مربی مقابل  قهرهای سریالی و«درشت گویی» جباری مقاومت کرد؟ مظلومی که فکر می کرد با صید جام حذفی رستگار می شود یک فصل خودش را به نشنیدن و ندیدن زد و در این فصل هم قلعه نویی تقریبا چنین مدلی را با جباری و چند بازیکن دیگر مثل نکونام پیش گرفت.فوتبال ما پر از این «ساده انگاری»ها بود و است.

مربیانی که ماکیاولیستی فکر می کنند؛ قصه تکراری هدف و وسیله و توجیه. اما آنچه کی روش به فوتبال ما یاد داد این بود؛ به بازیکنان ملی تان یاد بدهید ثانیه ای فکر «قهر و ناز» به ذهن شان راه ندهند. چه کسی فکر می کرد ما بدون رحمتی به جام جهانی برسیم؟ناگهان رحمان احمدی «همیشه متوسط» از راه رسید و با سه کلین شیت، ایران را مستقیم به برزیل برد.مگر از علی کریمی بزرگتر و محترم تر در تیم ملی داشتیم؟ او یک خداحافظی عجولانه کرد اما کی روش نشان داد عزیزترین ستاره اش هم باید حواسش باشد چگونه درباره تیم ملی فکر می کند.حالا باید هادی عقیلی بنشیند و ببیند امیرحسین صادقی فراموش شده در جام جهانی بازی می کند و عقیلی پر مدعا از پای تلویزیون حسرتش را می خورد.آنهایی که فکر می کردند زور مرد پرتغالی به رساندن تیم ملی به برزیل نمی رسد از امضای نامه« اشتباه کردیم» به هر شکلی طفره رفتند و حالا ما بدون سرباز فراری ها به برزیل رسیدیم. گویا حالا نوبت آنهاست که با صدای بلند به «ما» بگویند برای حضور در جام جهانی حاضر به امضای نامه هایی به مراتب خرد کننده تر هستند.کی روش به فوتبال ما یاد داد چگونه در «عمل» و نه «شعار» مقابل بازیکن محوری قرار بگیریم. از این اصولگرا تر سراغ دارید؟ما حماسه ساز شدیم بی منتِ بازیکنانی که منت بر سر فوتبال ما گذاشتند.

3- سه شنبه 28 خرداد 92 روزی حماسی برای فوتبال ما بود. شاید در دقایقی خیلی خوش شانس بودیم اما یادمان نرود ما در کمال بد شانسی به ازبکستان در تهران باختیم، در بد شانسی محض بهترین بازیکن مان(دژاگه) را از دست دادیم.بد شانس بودیم که دروازه بان به ظاهر بی جانشین و شماره هشت جادویی مان در بدترین شرایط تنهای مان گذاشتند، بد شانس بودیم که فوتبالمان دیگر به مثابه سابق پرستاره نبود اما آبرومندانه و مقتدرانه به عنوان سرگروه به جام جهانی صعود کرد.مرسی از سرمربی کره جنوبی که مردمان این سرزمین «هنوز ناشناخته» را اینچنین تهییج کرد، مرسی از ازبکستان که در اینجا ما را برد تا به روزهای سخت برسیم و نشان بدهیم ما مردان چنین روزهایی هستیم.منتظر معجزه در جام جهانی نباشید همین حضور ما خودش یک معجزه خاموش بود.ما با بیک زاده و رحمان 9 امتیاز از سه بازی گرفتیم.ما را ببخش آقای قلعه نویی،مجبوریم که اجنبی پرست باشیم؛کی روش به ما نشان داد چگونه بدون اینکه «منت» کسی را بکشیم، بدون اینکه از صدای سکوها بترسیم، بدون اینکه از محبوبیت بازیکنی در هراس باشیم، چگونه روی اصول مان باقی بمانیم و مهمتر از آن رستگار شویم.