متل رفتن به جای هتل رفتن
شاید برایتان پیش آمده باشد که در سفر به استان‌های شمالی ایران تجربه اقامت در یک متل را پیدا کرده باشید؛ البته ظاهر ساختمانی و خدمات، متل‌های ایران با تعریف واقعی و جهانی آنها متفاوت است.
متل چیست؟
سازمان جهانی جهانگردی در تعریف «متل» آورده است که این مراکز اقامتی در خارج از شهر و معمولا دور از شهر قرار دارند. آنها بیشتر مورد استفاده مسافرانی هستند که با وسیله شخصی مسافرت می‌کنند و فقط هزینه اتاق از آنها گرفته می‌شود. متل‌ها علاوه بر وسایل موجود یک هتل، دارای پمپ بنزین، فضای سبز و مناسب، رستوران، ساندویچ‌فروشی، سوپر مارکت و وسایل تفریحی محدودی هستند. ساختمان متل‌ها بیشتر یک طبقه و ویلایی است و در اتاق‌ها حمام و آشپزخانه وجود دارد، در برخی از متل‌ها مسافران از آشپزخانه مشترک و عمومی استفاده می‌کنند.
ویکی پدیای انگلیسی در تعریف متل یا راهسَرا می نویسد: اقامتگاهی در جاده‌های کرانه‌ای و کوهستانی و جنگلی و بیابانی که توقفگاه آن غالباً در دیدرس مسافران است. پیشینهء راهسراها به شیوه سنتی به زمانهای دور می‌رسد و کاروانسراها را می‌توان نیاکان راهسراهای نوین دانست. تاریخچه راهسرا به سبک نوین به دهه 1920 در ایالات متحده آمریکا برمیگردد یعنی زمانی که دسته‌های خودروسوار در بزرگراه‌های آن کشور سرگردان می گشتند.
تفاوت راهسرا (متل) با مهمانخانه (هتل) بیشتر در اینست که در راهسراها نام و نشان مشتری تا اندازه زیادی برای صاحب اقامتگاه ناشناس می ماند و اینکه جایگاه راهسراها معمولاً در کنار بزرگراه‌ها و جاده هاست به وارونه مهمانخانه‌ها که بیشتر در هسته‌های شهری قرار دارند. همچنین درهای راهسراها معمولاً رو به بیرون و به جاده باز می‌شود درحالیکه درها در یک مهمانخانه معمولاً به یک راهرو باز می‌شود.
بیشتر راهسراهای ایران در مسیر بزرگراه کرانه‌ای خزر قرار دارند و از نخستین راهسراها در ایران می‌توان از متل قو نام برد.
متل تلفیقی است از دو واژه Motor و Hotel و اساساً ماهیت بین راهی داشته و معمولاً خارج از شهرها قرار دارد. در تعریف متل می‌توان گفت که «هتلی است که در آن مسافران می‌توانند با خودروی شخصی وارد شده و حتی خودرو را مقابل درب اتاق خود پارک نمایند». یکی از مشخصه‌های اصلی متل‌ها عدم وجود لابی در آنهاست چرا که میهمانان به مجرد وارد شدن به متل بدون نیاز به پیاده شدن کلید اتاق خود را از رسپشن دریافت نموده و مستقیما به سمت اتاق خود رانندگی می‌نمایند.
متل‌های محبوب‌تر از هتلها
متل‌ها همیشه اتاقی دارند که پذیرای مهمان‌های ناخوانده باشد. این تعریفی درست از متل‌هاست؛ چراکه مهمانان این مراکز معمولا مدتی کوتاه در آنها اقامت می‌کنند. بد نیست بدانید که متل‌ها بعد از جنگ جهانی اول، حدود سال 1920 میلادی در آمریکا ساخته شدند و بیشتر در جاده‌هایی که کامیون‌دارها هنگام شب به دنبال جای خواب، سرگردان بودند، ساخته شدند. ایده ساخت اتاق‌هایی برای اسکان موقت آنها بهترین راهکار بود؛ هرچند که متل‌ها معمولا پناهگاهی برای مهاجران غیرقانونی نیز بودند.
آلفرد هیچکاک اولین کارگردانی بود که از «متل» در فیلم «روانی» استفاده کرد و شاید همین پایه‌گذاری بود که باعث شد متل‌های بین جاده‌ای به لوکیشن‌های بسیاری از فیلم‌های معروف دنیا بدل شوند.
نام این مراکز اقامتی که به «هتل ـ متل» مشهور بودند سال 2000 به متل تغییر پیدا کرد. متل‌ها در دنیا حداقل 40 اتاق دارند که تعداد مهمان‌ها در متل‌های درجه 8 بیشتر است. مهم‌ترین تفاوت متل‌ها با هتلها در این است که کلید اتاق فرد نزد او می‌ماند، ماشینش را مقابل در اتاق خود پارک می‌کند و از همه مهم‌تر اینکه اتاق کاملا در اختیار اوست و حتی می‌تواند در آن آشپزی کند. بیشترین متل‌های دنیا در بزرگراه‌های آمریکا و کانادا مستقر هستند و یکی از پرمشتری‌ترین آنها به «WigWan» یا خیمه مخروطی سرخپوستی معروفند که بیشتر در ایالت آریزونای آمریکا قرار دارند. این متل‌ها به شکل خیمه هستند و جدا از هم در محدوده‌ای واحد قرار دارند. درجه‌بندی این نوع متل از 3 تا 6 است و برای هر شب بین 40 تا 70 دلار و متناسب با روز و ماه، قیمتشان متفاوت است.
متل‌ها کجای ایران هستند؟
در ایران متل‌ها چندان به چشم نمی‌خورند؛ چون بیشتر سرمایه‌گذاران علاقه‌مندند در‌عرصه هتلداری خود را محک بزنند و به جای اتاق‌های همکف، ساختمان‌های بتنی و بلند بسازند. یکی از مهم‌ترین ویژگی متل‌ها خودگردانی آنها توسط مسافر است. در ایران سال‌های گذشته، متل‌ها رواج داشتند و اتفاقا استفاده از آنها هم بین مردم بسیار رایج بود؛ اما کم‌کم که شهرها بزرگ شدند، بسیاری از متل‌ها به درون شهرها راه پیدا کردند و با سرمایه‌ای بیشتر و افزودن چند طبقه به هتل تبدیل شدند.
فراوری: الهام مرادی
بخش گردشگری تبیان
برگرفته از جام جم، ویکی پدیا
