هفت نود نمی شود!

رویدادی كه در آن هر رسانه‌یی تلاش می‌كند قابلیت‌های خود را نشان دهد و با تهیه و تولید مطالب جذاب، هم تصویری دقیق از جشنواره به مخاطبان خود ارائه دهد و هم اینكه با استفاده از فضای پیش آمده توانایی‌های خود را بروز دهد و نقاط ضعف احتمالی خود را برطرف كند اما چه شرایطی سبب می‌شود یك رسانه بدون توجه به این موقعیت، رویه سابق خود را ادامه دهد و هیچ قدمی در جهت تغییر و تحول برندارد؟

پاسخ یك چیز است و آن وجود «انحصار» است. یعنی شرایطی استثنایی كه هر رسانه‌یی با دستیابی به آن می‌تواند مسیری عادی و معمولی را طی كرده و سایه هیچ تهدیدی را هم بر سر خود حس نكند و به هیچ‌وجه نگران كیفیت خود هم نباشد. نعمت انحصار چیزی است كه این روزها برنامه هفت در سایه حمایت مسوولان شبكه سه سیما به‌شدت از آن بهره می‌برد و به همین دلیل حتی قرار گرفتن در فضای «جشنواره فیلم فجر» هم نمی‌تواند تاثیری در افزایش كیفیت آن داشته باشد.

پس از پایان حضور «فریدون جیرانی» در برنامه هفت، گزینه‌های مختلفی درباره مجری و تهیه كننده احتمالی این برنامه شنیده شد. «محمود گبرلو» مجری این برنامه از روزنامه‌نگاران قدیمی سینمایی است.

«كارشناسی» و «اجرا» دو مساله مهم در یك برنامه است و ممكن است كارشناس مجری خوبی نباشد و فقط اطلاعات خوبی در اختیار داشته باشد كه با هدایت مجری، در طول برنامه به مخاطبان عرضه كند اما یكی شدن این دو مقوله، از همان ابتدا به مشكلی جدی برای برنامه هفت تبدیل شد. در حال حاضر تداوم آن سبب شده حتی گبرلو نتواند ویژگی‌های خود به عنوان یك روزنامه‌نگار و كارشناس را نیز به درستی بروز دهد. طرح سوال‌هایی همچون «نظرتان چیست»، «كار را چطور دیدید» و بی اطلاعی از حواشی و جزییات یك رویداد و نیز عدم ارائه «سابقه خبر» از رویدادها نشان می‌دهد این روزنامه‌نگار سینمایی بدون هیچ تمركز و آمادگی ذهنی در برنامه حضور می‌یابد.

مثلا در برنامه جمعه 27 بهمن ماه، گبرلو ارتباطی تلفنی با دو میهمان درباره «هیات سامان دهی صنوف سینمایی» و «جشنواره فیلم پروین» دارد و بی هیچ مقدمه‌یی وارد گفت‌وگو با میهمان‌ها می‌شود و فراموش می‌كند در چند جمله توضیحی كوتاه درباره این دو موضوع بدهد تا احیانا مخاطبی كه در همان لحظه بیننده برنامه است و احتمالا تمام برنامه‌های پیشین را دنبال نكرده، بتواند اطلاعاتی از این برنامه كسب كند. یكی از ویژگی‌های مجری اطلاع از حواشی است. مجریان خوب و موفق ساعت‌ها پیش از اجرای برنامه وقت خود را صرف تحقیق و بررسی درباره یك موضوع می‌كنند. حتی با افراد مطلع مشورت می‌كنند تا با كسب اطلاعات فراوان، بر بحث مسلط شوند. گبرلو «سردبیر» برنامه هفت است، حال آنكه یك برنامه تلویزیونی از تهیه‌كننده، كارگردان، تهیه‌كننده محتوایی، نویسنده و مجری تشكیل شده و هر یك از آنها وظایفی مشخص دارند اما به نظر می‌رسد در برنامه هفت بخش عمده‌یی از وظایف به دوش گبرلو است و او حتی گاهی نریشن‌های برنامه را هم خودش می‌گوید. ادبیات متن برنامه نیز به‌شدت كهنه و نامناسب است. مثلا گبرلو در ابتدای گفت‌وگو با میهمانان خود می‌گوید: «در خدمت كارگردان محترم فیلم ... هستیم». حال سوال این است كه مگر كارگردان غیرمحترم هم در برنامه حضور داشته كه وی حالا این كارگردان را با عبارت «محترم» خطاب می‌كند؟

یا درباره برنامه‌یی دیگر عنوان می‌كند: «خانم فلانی به دلیل كهولت سن نتوانستند مصاحبه كنند». اما بعد مصاحبه او را نشان می‌دهد. وی سالم و سرحال در حال گپ زدن و مصاحبه كردن است. اگر فردی كهولت سن دارد پس چطور در مصاحبه حاضر شده و مصاحبه او پخش شده است؟!

«عادل فردوسی‌پور» یكی از مجریان سیما ست كه برنامه‌یی طولانی را یك تنه اجرا می‌كند. علت این موضوع توانایی وی در مقام مجری در كنار دامنه اطلاعات گسترده اوست اما به نظر می‌رسد گبرلو موفق به یافتن جایگاه خود نشده و به همین دلیل بارها شاهد بوده‌ایم كه در مواقع لازم وارد بحث نمی‌شود یا صحبت میهمان‌ها را در جایی قطع می‌كند كه كلام منعقد نشده و به همین دلیل به بحث لطمه می‌خورد.

یكی از توانایی‌های مجری «جمع كردن بحث» است كه متاسفانه در این زمینه هم عملكرد خوبی از گبرلو شاهد نبوده‌ایم و به همین دلیل بهتر است این برنامه از یك مجری مسلط و كمكی نیز استفاده كند. در وضعیت فعلی، گبرلو حتی خبرهای برنامه را هم خودش می‌خواند و اینكه همه‌چیز در یك برنامه به یك نفر ختم شود امر مطلوبی نیست. هفت در حال حاضر برنامه‌یی شخص محور است وایده‌های آن در اغلب موارد حتی تلویزیونی نیست و بیشتر مناسب یك هفته‌نامه است تا برنامه‌یی كه در هر ثانیه آن می‌توان اطلاعات فراوانی منتقل كند.

قرمز رنگی تند و هیجانی است و شاید مناسب پلاتو یك برنامه «شو» باشد اما برای برنامه زنده سینمایی می‌شد از رنگ‌های آرامش‌بخش استفاده كرد. این حجم از قرمزی در فضا، چشم را خسته می‌كند و فقط كم مانده مجری هم لباس قرمز بپوشد!

برنامه هفت تلاشی برای ارائه مطالب تازه و جذاب به مخاطب خود نمی‌كند و به نسخه تلویزیونی سایت‌های اینترنتی تبدیل شده و به واسطه عدم وجود خبر در سایت‌ها، آنها نیز خبر جدیدی در برنامه خود نمی‌خوانند. این برنامه حتی زحمت ساخت موسیقی به خود نداده و برای آیتم‌های مختلف از موسیقی تكراری استفاده می‌كند و در سایه انحصاری كه ایجاد شده، هر هفته محتوایی ضعیف و تكراری را به مخاطبانش عرضه می‌كند.

هربار با تماشای برنامه هفت از خود می‌پرسم: «چطور یك شبكه ماهواره‌یی كه هزاران كیلومتر دور از ایران قرار دارد، در یك برنامه نیم ساعته می‌تواند تصویری جذاب از سینمای ایران برای مخاطبش ارائه كند اما یك برنامه سینمایی كه دردل پایتخت و با تمامی امكانات و مدت زمانی چهار برابر آن برنامه ماهواره‌یی پخش می‌شود، قادر نیست حتی دست‌اندركاران سینما را جذب و به حضور در این برنامه ترغیب كند؟ این سوالی است كه فقط مسوولان شبكه سه می‌توانند به آن پاسخ دهند.