نقش گناه در محروم گشتن از روزى

منفورترین كارها نزد ائمه(علیهم السلام) گناه است. گناه همانند مردار گندیده است و كسانى كه چشم بینا و حس قوى باطنى دارند، بوى تعفن آن را از دور درک مى كنند حال محب اهل بیت كه مى خواهد به آنها نزدیك شود، چطور خود را به چیزى آلوده مى كند كه موجب تنفر آنها مى گردد؟

پیامبر در حدیثی، درباره تاثیر گناه در محروم گشتن از روزى مى فرمایند:

« یا اباذرّ؛ ان الرجل لیحرم رزقه بالذّنب یصیبه »

اى ابوذر؛ چه بسا شخصى كه به سبب گناهى كه مى كند، از روزى مقرّر شده اش، محروم مى گردد.

این سخن بیانی است، براى توجه دادن به آثار بدى كه گناه در این دنیا براى انسان در بردارد و محرومیت هایى كه از گناه ناشى مى گردد.

به حسب تفاوت معرفت ها، در روایات و مواعظ با هر كسى به زبانى سخن گفته مى شود: اگر كسى به مقام محبت نایل گردیده، به او گفته مى شود: تو چه عاشقى هستى كه با معشوق خویش مخالفت مى كنى؟

عاشق همواره تلاش مى كند كه پى ببرد معشوقش از او چه مى خواهد، تا آن را انجام دهد و از چه چیزى بدش مى آید تا آن را ترک كند؛ چگونه ممكن است كه محبوب انسان صریحاً به او بگوید: این كار را انجام بده و فلان كار را ترک كن و او مخالفت كند! براى كسانى كه بهره اى از محبت خداوند متعال و اولیاى او دارند، این بهترین شیوه براى بازداشتن آنها از گناه است.

منفورترین گناهان نزد ائمه علیهم السلام

باید كسانى را كه دوستار اهل بیت هستند، توجه داد كه گناه مبغوض اهل بیت است. منفورترین كارها نزد ائمه(علیهم السلام) گناه است. گناه همانند مردار گندیده است و كسانى كه چشم بینا و حس قوى باطنى دارند، بوى تعفن آن را از دور درک مى كنند حال محب اهل بیت كه مى خواهد به آنها نزدیک شود، چطور خود را به چیزى آلوده مى كند كه موجب تنفر آنها مى گردد؟

اگر كسى بخواهد به دیدار دوستش برود، از دهن و بدنش بوى بد را دفع مى كند و خود را تمیز و معطر مى سازد، تا دوستش از او آزرده نگردد. گناه موجب تعفن و آلوده گشتن وجود ما مى شود. اگر ما اهل بیت(علیهم السلام) را دوست مى داریم و مى خواهیم با آنها ارتباط داشته باشیم، باید روحمان را از آلودگى ها پاک سازیم، تا آنها براى ارتباط با ما رغبت پیدا كنند. پس راه پرهیز دادن افرادى كه به محبت خدا و اهل بیت دست یافته اند، برانگیختن احساس محبت آنهاست.

ناگفته پیداست كه همه آنان كه واجبات را انجام داده، محرمات را ترک مى كنند، رگه هایى از محبت خداوند را دارند؛ ولى بر اساس درجه معرفت آنها، این محبت متفاوت است: در برخى این محبت شدید، در برخى متوسط و در برخى ضعیف است. گاهى محبت تا به حدى مى رسد كه در راه وصال معشوق از همه چیز، حتى بهشت چشم مى پوشد، تا به آنجا كه مى گوید:

« فَهَبْنى یا إِلهى وَ سَیِّدى وَ مَوْلاىَ وَ رَبّى صَبَرْتُ عَلى عَذابِكَ فَكَیْفَ أَصْبِرُ عَلى فِراقِك »

گیرم اى خداى من، بر آتش جهنم صبر كردم، چگونه بر فراق تو صبر كنم؟

در مناجات محبان، مناجات نهم از «مناجات خمس عشرة» مى خوانیم:

« إِلهى مَنْ ذَا الَّذى ذاقَ حَلاوَةَ مَحَبَّتَكَ فَرامَ مِنْكَ بَدَلا »

اى خداى من، كیست كه شیرینى محبت تو را چشید و غیر تو را برگزید؟

اگر كسانى به آن حد از محبت دست نیافته اند كه عشق به خدا و ائمه معصومین(علیهم السلام) از گناه بازشان دارد، باید آنها را از پیامدها و عواقب گناه ترساند.

آنچه انسان را به كارى وادار و از كارى باز مى دارد، «خوف و رجاست» امید به اینكه به منفعتى برسد و یا از ضررى دور ماند. پس بهترین و نزدیكترین راه براى هدایت انسان، توجه دادن او به آثار شوم گناه، در دنیا و آخرت است. حال اگر ایمان كسى به آخرت ضعیف بود، بهترین راه براى بازداشتن او از گناه، ذكر آثار دنیوى گناه است. همین روشى كه پیامبر در این بخش پى گرفته اند؛ چون عده اى آخرت را دور مى بینند، با اینكه بر اساس بینش اسلامى آخرت نزدیک و در دسترس است؛ چنانكه  در دعاى كمیل خداوند مى فرماید: « إِنَّهُمْ یَرَوْنَهُ بَعیداً وَ نَریهُ قَریباً»

این مردم غافل و كافر آن روز را دور مى بینند، و ما آن را نزدیک مى بینیم.

ضررهای دنیوی گناه

از جمله ضررهاى دنیوى گناه، محروم گشتن از روزى است. از جمله مصادیق روزى رزق، خوراک و پوشاک است.

در روایات فراوانى آمده است كه خداوند متعال براى هر جنبده اى رزقى مقدر فرموده است و این تقدیر گاهى تقدیر حتمى و گاهى معلّق است؛ یعنى بر اثر برخى اعمال كم یا زیاد مى شود. برخى اعمال خیر موجب زیاد شدن روزى و برخى اعمال شر موجب كم شدن آن مى شوند.

اگر ما بدانیم رزقى كه براى ما مقرر شده است و گاهى با تلاش به دست مى آید و گاهى بدون تلاش خداوند به ما ارزانى مى كند به سبب گناه از ما گرفته مى شود، كمتر به دنبال گناه مى رویم.

                                                                                                                                       فرآوری : زهرا اجلال

منبع : بیانات آیت الله مصباح یزدی