تبیان، دستیار زندگی
معاینات چشمی یکی از مهم‌ ترین اقداماتی است که افراد باید برای حفظ قدرت بینایی در فواصل زمانی منظم...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

این چشم های کوچک باید خوب ببینند


معاینات چشمی یکی از مهم‌ ترین اقداماتی است که افراد باید برای حفظ قدرت بینایی در فواصل زمانی منظم انجام دهند. مهم ‌تر این ‌که نباید کنترل ‌های دوره ‌ای چشم کودکان را نادیده گرفت.

معاینه چشم، کودکان

تخمین ‌زده می‌ شود از هر 20 کودک پیش ‌دبستانی و هر 4 کودک دبستانی، یک کودک مشکل چشمی دارد بنابراین مشخص است که درمان به موقع برای حفظ قدرت بینایی کودک تا چه حد اهمیت دارد.

توصیه می‌ شود پس از تولد نوزاد حتما بررسی‌ ها و معاینات لازم توسط پزشک صورت گیرد تا وجود مشکلات احتمالی چشم کودک مشخص شود.

بهتر است سلامت چشم کودکان قبل از یک سالگی نیز توسط چشم پزشک کنترل شود. معاینات به ویژه برای کودکانی که مشکلاتی خاص دارند یا پدر و مادرشان عینکی هستند و سابقه تنبلی و انحراف چشم دارند، اهمیتی ویژه پیدا می‌ کند.

معمولا پس از 3 سالگی در مراکز سنجش بینایی معایناتی صورت می ‌گیرد و کودکانی که احتمال می‌ رود مشکلی داشته باشند به اپتومتریست یا چشم پزشک ارجاع داده می‌ شوند.

اشکالات بینایی و اختلالات انکساری که بیشتر در میان کودکان و نوجوانان وجود دارد عبارتند از:

نزدیک ‌بینی (خوب ندیدن اشیاء دور)، دوربینی (خوب ندیدن اشیاء نزدیک)، تنبلی چشم یا از دست رفتن بینایی در اثر استفاده نکردن و آستیگماتیسم (که نقصان در تمرکز دادن اشعه نوری است که موجب تاری دید در تمام فاصله‌ ها می‌ شود).

نزدیک ‌بینی ارثی است، ندرتا در هنگام تولد وجود دارد. ولی با رشد کودک بدتر می ‌شود. تنبلی چشم در جریان شش یا هفت سال اول زندگی به وجود می ‌آید. دوربینی و آستیگماتیسم در سنین پائین به‌ وجود می‌‌ آیند و معمولا با گذشت زمان بدتر نمی ‌شوند.

علائم و نشانه‌ ها

در هنگام تولد، کودکی که چشم طبیعی دارد، می‌ تواند روی یک شیء تمرکز کند و با چشم حرکات شیء را تعقیب کند. اگر چشم نوزاد بدون هدف به این سو آن سو می ‌رود، احتمال دارد که کودک مشکلات بینایی داشته باشد.

بعد از نوزادی، علائم زیادی وجود دارند که نشانگر ضعف بینایی هستند. اگر کودک از روی عادت سرش را به یک طرف خم می‌ کند، یا از گوشه‌ های خارجی چشم نگاه می ‌کند، اگر چشم ‌هایش چپ شده ‌‌اند و اگر کودک لوچ شده است و نسبت به نورهای روشن بیش از حد حساس است، ممکن است مشکل بینایی داشته باشد.

زیاد نزدیک نگه داشتن اشیاء، عدم توانائی تشخیص اطرافیان در یک فاصله مشخص، نیاز به زیاد نزدیک تلویزیون نشستن برای دیدن صفحه سردرد بعد از استفاده از چشم‌ ها، داشتن مشکلات در مدرسه و تنفر از خواندن می ‌تواند به این دلیل باشد.

سنجش بینایی

بینایی در سنین مختلف

بینایی در سنین مختلف به‌ طرق گوناگون آزمایش می ‌شود. در جریان هفته اول زندگی، نوزاد باید بتواند چشم‌ های خود را بر روی نور روشن ثابت نگه دارد.

در سن دو ماهگی، چشم‌ های کودک باید بتواند نور روشن را هنگامی‌ که در یک صفحه 180 درجه می ‌گردد، تعقیب کند.

در سن هفت یا هشت ماهگی کودک باید بتواند حالت‌ های عاطفی صورت را تشخیص داده، به آن ها پاسخ دهد.

بعد از سه سالگی، چشم‌ های کودک می‌ توانند با استفاده از صفحه مخصوص این‌ کار که روی آن ها علامت E به اشکال مختلف و در جهات متفاوت قرار گرفته ‌اند، آزمایش شوند.

مراقبت خانگی

گوش به زنگ علائمی که نشانگر اختلال در بینایی است، باشید و مرتباً چشم‌ های کودک را مورد آزمایش قرار دهید.

موارد احتیاط

?- کودکی که نمی ‌‌تواند صفحه تلویزیون را از یک فاصله معمول ببیند، یا کودکی که کتاب‌ ها را زیاد نزدیک چشمش نگه می ‌دارد، ممکن است نزدیک‌ بین باشد.

?- بینایی کودک باید بعد از سن چهار سالگی هر سال تست شود.

درمان پزشکی

پزشک در هر معاینه سالیانه چشم، با دستگاهی که افتالموسکوپ نامیده می ‌شود چشم‌ های کودک را معاینه خواهد کرد و بینایی او را به‌ وسیله صفحه بینایی چک خواهد کرد. در موارد غیر طبیعی، پزشک شما را برای معاینه دقیق ‌تر و حل مشکل، به متخصص چشم پزشکی برای معاینه دقیق ‌تر و حل مشکل ارجاع خواهد داد.

تجویز عینک برای بچه ‌ها

عینک زدن، رویای خیلی از بچه‌ ها است؛ به خصوص در سنین مدرسه، اما عده زیادی از بچه‌ ها هم از این‌ که با عینک جلوی دوستان و آشنایان حاضر شوند، خجالت می ‌کشند، به همین دلیل برخوردهای متفاوتی را از بچه‌ ها خواهیم دید.

معیارهای تجویز عینک در مورد بچه‌ ها با بزرگسالان متفاوت است، ممکن است بچه‌ ها بتوانند شماره‌ های بالاتری از اختلالات انکساری را تحمل کنند و در نتیجه نیازی به تجویز عینک نباشد، ولی اگر شماره چشم به حدی باشد که باعث تنبلی چشم یا انحراف شود، حتما باید عینک تجویز شود.

فواصل معاینات در کودکان باید کوتاه ‌تر از بزرگسالان باشد. شماره چشم آن ها نسبت به بزرگسالان ممکن است سریع ‌تر تغییر کند و در نتیجه باید سریع ‌تر مراجعه کنند و کنترل ‌ها صورت گیرد.

چگونه متوجه مشکلات چشمی کودک شویم؟

اختلال انکساری معمولا علامت خاص و مشخصی ندارد. به عنوان مثال در بعضی از موارد ممکن است کودک هنگام تماشای تلویزیون خیلی نزدیک آن بنشیند، همچنین گاهی هنگامی که کارهای چشمی انجام می ‌دهد، چشمانش قرمز شود یا احساس سوزش داشته باشد.

در بسیاری از موارد نیز این اختلالات هیچ علامتی ایجاد نمی‌ کند و تنها در معاینات و کنترل‌ های دوره‌ ای وجود مشکل مشخص می ‌شود. بنابراین بهتر است اگر کودک هیچ‌ گونه مشکلی ندارد نیز سالی یک‌ مرتبه از نظر دید، بررسی شود.

تنبلی چشم

بهترین عینک برای کودک

گم کردن و شکستن عینک برای بچه‌ ها کاری معمول است و به همین دلیل آن ها نمی ‌توانند به خوبی از عینک خود محافظت کنند. بنابراین والدین باید برای انتخاب عینک مناسب کودک خود بیشتر دقت داشته باشند و از پزشک نیز در این زمینه راهنمایی بخواهند.

با وجود این ‌که عینک زدن برای برخی از بچه‌ ها سخت است و آن ها دوست دارند به هر بهانه ‌ای عینک را کنار بگذارند، اما بعد از مدتی وقتی کودک متوجه بهبود دید خود شود بیشتر همکاری خواهد کرد. بنابراین زمانی که کودک شرایط را درک کند، عینک زدن هم دیگر چندان دشوار نخواهد بود.

بهتر است برای عینک بچه‌ ها به جای شیشه از پلاستیک استفاده شود و قاب ‌های عینک نیز از جنس کائوچو باشد. با این کار احتمال شکستن عینک کمتر می‌ شود.

استفاده از لنزهای تماسی برای کودکان

استفاده از لنزهای تماسی زیاد توصیه نمی ‌شود، چون کودک نمی‌ تواند بهداشت مناسب آن ها را رعایت کند و خطر عفونت وجود دارد بنابراین تنها در مواردی خاص، با نظر پزشک و زیر نظر او باید از این لنزها استفاده شود.

در آخر توصیه می شود که:

حتما معاینات چشم کودکان را به موقع انجام دهید. به خصوص اگر والدین سابقه اختلالات انکساری، تنبلی یا انحراف چشم دارند زودتر برای این کار اقدام کنند. همچنین بهتر است والدین زمان‌ تماشای تلویزیون و کارهای کامپیوتری، کودک را محدود کنند تا از بروز مشکلات چشمی پیشگیری شود.

همچنین والدین باید توصیه‌ ای پزشک را جدی بگیرند و اگر نیاز است کودک از عینک استفاده کند یا چشمش را ببندند، حتما آن کار را انجام دهند.

فرآوری: معصومه آیت اللهی

بخش تغذیه و سلامت تبیان


منابع:

جام جم آنلاین - دکتر منیژه کمالی علمداری، چشم پزشک و فلوشیپ استرابیسم (انحرافات چشم)

ویستا

اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.

برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.

مطالب مرتبط:

استفاده از عینک در کودکان‌

نزدیک بینی؛ علایم و انواع

جراحی لیزیک چشم

اصلاح بینایی بدون لیزیک

اصلاح تنبلی چشم در کودکی

عوامل موثر بر بینایی

افراد در معرض خطر نابینایی و کم‌ بینایی

مواد غذایی مفید برای تقویت چشم و بینایی (1) و (2)

باورهای غلط درباره چشم (1) و (2)

از چشم ها مراقبت کنیم

علل اشک ریزش خودبخودی کودک

افراد در معرض خطر نابینایی و کم‌ بینایی

تومورهای چشمی در کودکان

حقایقی درباره ی چشم نوزادان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.