كلكسیون مانورهای رژیم صهیونیستی

بخش سیاسی- نیروی هوایی اسراییل اخیراً مانوری مشابه با وضعیت حمله ایران به خود اجرا كرد. به گفته كارشناسان این مانور یكی از بزرگترین تمرین‌های نیروی هوایی اسراییل طی دوره اخیر بوده است. این مانور شامل راه‌اندازی سامانه‌های دفاع هوایی از جمله سامانه «پاتریوت»، «حیتس» و «گنبد آهنین» بود. این امر با تمرین حمله چندجانبه به اسراییل صورت گرفت. وظیفه نیروی هوایی در این تمرین، نابود كردن پایگاههای پرتاب موشك و سامانه راداری سوریه و سامانه دفاع هوایی بود.(1)

مانور چیست؟

همانطور كه جنگ‌ها گستره عظیمی از شبیخون تا اشغال سرزمین را در بر می‌گیرند، مانورها نیز در سطوح مختلف و با اهداف گوناگونی تنظیم می‌شوند. مانور به عنوان مؤلفه اصلی نبرد، كاربردهای گوناگونی دارد و در برخی موارد تنها به جابجایی نیروهای نظامی اطلاق می‌شود اما در یك معنای گسترده‌تر، مانور عبارتست از تمرین تحرك با توجه به موقعیت دشمن، كه سبك و شیوه جنگ را نشان می‌دهد.(2) مانور مدلی از جنگ را ارائه می‌كند كه حاصل تفكر متخصصان استراتژی و تاكتیك است. بر این اساس برای توصیف و تحلیل و یا اجرای هر مانور باید حیطه و هدف آن مشخص باشد.

انواع مانورها در رژیم صهیونیستی

اسراییلی‌ها به دلایل متعدد، یكی از معدود رژیم‌هایی هستند كه برای حفظ قوای نظامی‌شان، مانورهای بسیاری برگزاری می‌كنند. بخشی از این مانورها كه حالت دفاعی دارد با هدف حفظ آمادگی نهادها و سازمانهای مرتبط با امنیت جامعه صهیونیستی طی درگیری احتمالی با حماس، حزب‌ا... یا ... انجام می‌شود. در این گونه مانورها، به اصطلاح جبهه داخلی شرایط متفاوت جنگی را برای هرگونه اتفاق نظامی تجربه می‌كند. اما هدف بسیاری از مانورها كسب آمادگی برای تهاجم می‌باشد. این تهاجمات عمدتاً بر مبنای حمله به لبنان یا نوارغزه متمركز است. همچنین بسیاری از مانورهایی كه عمدتاً نیروی هوایی و دریایی اسراییل و با مشاركت آمریكا در تركیه، رومانی و یا یونان برگزار شده، نحوه حمله به مراكز مورد نظر در ایران را تمرین می‌كنند. هر چند كه عمده این مانورها جنبه جنگ روانی- تبلیغی دارد اما در عین حال آزمایش سیستم‌های آفندی و پدافندی در این گونه مانورها مدنظر قرار می‌گیرد

 تعدادی از مانورهای اخیر عبارتند از:

- مانور اسراییل- رومانی: مانور مشترك نیوری هوایی اسراییل و رومانی موسوم به «آسمان آبی» (Blue Sky) طبق توافقات طرفین، در 18 جولای 2010 (27 مرداد 89) در رومانی آغاز شد و طبق این برنامه‌ریزی قرار بود مانور مذكور طی 11 روز تداوم یابد اما سقوط بالگرد اسراییلی، موجب نیمه كاره شدن این مانور گردید.

- مانور اسراییل- یونان: مانور «میناس 2010» (Minoas 2010) طی روزهای 11 تا 14 اكتبر 2010 (19 تا 22 مهر) بین اسراییل و یونان در پایگاه هوایی «آندرا ویرا»‌ برگزار شد.

هر چند كه در رسانه‌ها در قبال این مانور از یكسو به شبیه سازی آن با احتمال حمله به ایران یاد شد و از سوی دیگر به جایگزینی یونان به جای تركیه، اما نسبت به هر دوی آنها ملاحظات متعددی ایراد گردید. در مورد موقعیت جغرافیایی یونان و مقایسه با تركیه «گالیان لیندنشتراوس» پژوهشگر مركز مطالعات امنیت ملی اسراییل گفت: «یونان به هیچ‌وجه نمی‌تواند جایگزین تركیه شود. ارتش تركیه یكی از اعضای مهم ناتوست و سطح توانمندی آن بالاتر از ارتش یونان می باشد. بویژه اینكه نیروی هوایی اسراییل به علت مساحت كوچك اسراییل نیازمند گستره هوایی برای انجام مانورهای آموزشی است.»

- مانور بیت‌المقدس: مانور یك روزه بیت‌المقدس در روز سه‌شنبه 12 اكتبر (20 مهر) با حضور هزاران نیروی پلیس، نیروهای گارد مرزی و یگانهای ویژه رژیم‌صهیونیستی با همراهی خودروهای زرهی، امنیتی و تندرو در اطراف شهر بیت‌المقدس برگزار شد. این مانور عمدتاً با هدف حفظ آمادگی برای مقابله با مبارزه فلسطینی‌ها در كرانه باختری برگزار گردید.

- مانور نقب: این مانور 10 روزه كه یكی از بزرگترین مانورهای ارتش صهیونیستی به شمار می‌رود در پایگاه نظامی «شزفون»‌ در نقب و با حضور گابی اشكنازی رئیس ستاد ارتش، معاونش «بنی گینس»، «شلومو تورجمان» فرمانده نیروی دریایی و بسیاری از فرماندهان عالی‌رتبه اسراییلی انجام شد. در این مانور كه از گلوله‌های اصلی استفاده شد برای اولین‌بار تانك «میركاوا سیمان 4» مقاوم در مقابل موشكهای ضد زره به نمایش گذاشته شده است. جنگ خیابانی، جنگ در مناطق مسكونی، نحوه عبور از موانع ایذائی نظامی، اشغال مناطقی خاص و استفاده از چتر هوایی جنگنده‌ها و هلی‌كوپترها از جمله موارد قابل ذكر در این مانور است.

- مانور شمال فلسطین اشغالی: آخرین مانور برگزار شده كه به اصطلاح در واكنش به سفر آقای احمدی‌نژاد به لبنان و احیاناً آمادگی حزب‌ا... برای حمله و جنگی جدید علیه اسراییلی‌ها، به انجام رسید مانوری است كه در 30 مهر توسط واحد عملیاتی «ایگاز» (Egoz) به معنای «گردو» اجرا شد. به زعم رسانه وزارت خارجه اسراییل، این مانور با هدف آمادگی دفاعی در برابر هرگونه احتمال جنگی از سوی سوریه یا لبنان برگزار شد. در مانور ایگاز كه در دامنه‌های سرسبز كرمل (شمال فلسطین اشغالی) برگزار شده، تلاش گردید تا ضمن شبیه‌سازی شرایط آن به موقعیت جنوب لبنان، جنگ تن به تن با نیروهای حزب‌ا... را آموزش ببینند.

- مانور نقطه عطف 3: رژیم صهیونیستی در تکمیل مانورهای تهاجمی خود در اراضی اشغالی 1948، از تاریخ 31 مه لغایت 4 ژوئن 2009 (10 الی 14 خرداد 1388) مانور دفاعی گسترده ای را با هدف سنجش میزان آمادگی جبهه داخلی در برابر تهدیدات دشمن فرضی به نمایش گذاشت. این مانور از زمان شکست ارتش اسراییل در برابر حزب الله لبنان در تابستان 2006، سومین مانور پیاپی رژیم صهیونیستی برای تقویت آمادگی دفاعی خود در برابر حملات موشکی دشمن بود و از این رو، «نقطه عطف 3» نام گرفت.

در این مانور 5 روزه که با توجه به جغرافیای اختصاص یافته به آن، بزرگترین مانور دفاعی تاریخ این رژیم به شمار می‌رفت، سناریوهای متعددی به مورد اجرا گذاشته شد، که مهمترین آنها، کسب آمادگی دفاعی برای مواجهه با حملات موشکی همزمان حماس از جنوب، حزب الله و سوریه از شمال و ایران از شرق و همچنین شورش همزمان اقلیت عرب در داخل مرزهای اشغالی 1948 بود.(3) بر اساس این سناریو، اقلیت عرب اسراییل(اعراب 48) عملاً به عنوان یک «تهدید امنیتی» معرفی شدند. مانور نقطه عطف 3 بر خلاف نقطه عطف 1 و 2 که به ترتیب در سالهای 2007 و 2008 در مناطق محدودی از فلسطین اشغالی برگزار شدند، تقریباً در سراسر مناطق اشغالی 1948 و با مشارکت کلیه وزارتخانه‌ها، ارتش، ادارات دولتی، تشکلهای محلی، شهرداری ها، مراکز آموزشی و مراکز امداد و نجات به مورد اجرا گذاشته شد.

-چرایی انجام مانورها

در پی شکسته شدن هیمنه نظامی رژیم صهیونیستی در جنگ 33 روزه، انتقادات فراوانی از داخل، متوجه عدم آمادگی جبهه داخلی در برابر تهدیدات موشکی جنبش مقاومت حزب الله شد تا جایی که ضرورت بازسازی روانی جامعه صهیونیستی در اولویت برنامه های دولت قرار گرفت. استراتژی نظامی رژیم صهیونیستی تا پیش از این جنگ بر حفظ برتری نظامی خود در منطقه و کسب پیروزی قاطع و سریع در جنگها استوار بود اما موشکباران مناطق شمالی فلسطین اشغالی در جنگ 33 روزه و تطویل پیش بینی نشده این جنگ، رژیم‌صهیونیستی را در اتکاء صرف به قدرت بازدارندگی و تجهیزات نظامی خود، مجبور به تجدید نظر کرد.

در راستای این تجدید نظر، رژیم صهیونیستی یک سال پس از اولین ناکامی نظامی خود در منطقه، اولین مانور دفاع غیر نظامی خود را در بخشهایی از فلسطین اشغالی به انجام رساند و متعاقب آن، رزمایش های دیگری را نیز با هدف تقویت بنیه نظامی و احیای قدرت بازدارندگی خود در معرض نمایش گذاشت. از این رو، استرداد امنیت روانی از دست رفته جامعه صهیونیستی در جنگ 33 روزه و تلاش برای احیای قدرت بازدارندگی نظامی رژیم‌صهیونیستی را می‌توان یکی از دلایل اصلی انجام مانورهای نظامی اخیر در اراضی اشغالی 1948 برشمرد.

فارغ از مباحث مربوط به بازسازی روانی جامعه صهیونیستی، جنگ 33 روزه و تلاش سازمان یافته گروه های مبارز فلسطینی در غزه، آسیب پذیری رژیم صهیونیستی در برابر حملات موشکی را به عنوان بزرگترین نقطه ضعف این رژیم در جنگ مطرح کرد. عدم بهره مندی مناسب این رژیم از عمق استراتژیک، باعث شده است که این رژیم با فرض ناکامی در حمله پیشگیرانه به مواضع دشمن، علاوه بر انجام مانورهای تهاجمی، انجام مانورهای تدافعی را نیز به عنوان یک ضرورت در برنامه‌ریزی‌های راهبردی خود لحاظ کند.

از سوی دیگر، اولویت بخشی باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا به گزینه دیپلماسی در برخورد با برنامه هسته ای ایران و ناکامی رژیم صهیونیستی در رایزنی های دیپلماتیک با غرب، موجب شده است که این رژیم تحت حاکمیت جریان راستگرا، با برگزاری مانورهای تهاجمی و تدافعی پی در پی، نوعی جنگ روانی را علیه جمهوری اسلامی ایران، آغاز و با استناد به پیشرفت برنامه هسته ای و آزمایش های موشکی این کشور، طرفهای دخیل در این مسئله را تحریک به واکنش احساسی کند.

از علل مهم و اساسی در برگزاری متعدد مانورها توسط رژیم‌صهیونیستی به اصلِ عدم مشروعیت این رژیم برمی‌گردد. به بیان دیگر، رژیم غاصب قدس تلاش می‌كند تا در سایه این مانورها و تثبیت جایگاه خود از طریق نظامی، در حقیقت فقدان مشروعیت خود را كمرنگ كرده و توان ادامه حضور در منطقه را بدست آورد.

سلام قائمی

گروه جامعه و ارتباطات

تنظیم:سعید آقازاده

پانوشت:

1- www.Arab48.com (2010/10/29)

2- سید رضا صاحبی، رزمایش، آمادگی دفاعی و بازدارندگی، فصلنامه مطالعات دفاعی و امنیت 1386، شماره 43، ص 36.