حجت یا استدلال
اهداف كلی:
هدف از ارائه این مبحث این است كه دانش آموز بتواند :
شرح درس:
حجت یا استدلال:
بخش مهمی از مجهولات انسان را تصدیقات تشكیل می دهند، مثلا ممكن است كسی نداند مجموعه زوایای مثلث چه اندازه است؟ یا نداند خدایی هست؟ یا قیامت برپا خواهد شد. در این موارد ما با روشی كه منطق به ما می آموزد به كمك معلومات اولیه خود می كوشیم تا حقیقت را بیابیم و بر دانش خود بیفزایم.
معلوماتی كه دست به دست هم می دهند و یك مجهول تصدیقی را معلوم می كنند حجت یا استدلال نامیده می شود بخش مهمی از منطق درباره حجت سخن می گوید و قواعد آن را می شناساند رعایت این قواعد به ما كمك می كند تا به هنگام دلیل آوردن بر یك چیز خطا نكنیم. حجت در حقیقت عبارت است از ترتیب خاص تصدیق های پیشین برای رسیدن به تصدیق مجهول ( نامعلوم ).
برای آنكه مطلب كمی روشن تر شود به این مثال توجه كنید : فرض كنید كسی نداند آیا جیوه هادی الكتریسیته است یا نه ؟
در این جا ذهن به تصدیق های قبلی رجوع می كند و سپس آن ها را مرتب می كند:
جیوه فلز است.
هر فلزی هادی جریان الكتریسیته است.
و آنگاه حكم می كند كه جیوه هادی جریان الكتریسیته است.
این عمل ذهن حجت یا استدلال نام دارد كه از طریق مجموعه ای از تصدیق ها ( مقدمه ) به كشف تصدیق دیگری ( نتیجه ) می رسد با كمك استدلال علم ما افزایش می یابد البته شكل و صورت استدلال باید صحیح باشد و این چیزی است كه ما در منطق با آن آشنا می شویم.
