چرا باید حرف خدا را كوش كرد؟
شناختنامه قرآن 12
سورهی انفال
سورهی انفال هشتمین سوره قرآن با 75 آیه است كه بعد از جنگ بدر نازل شده است. بخشی از ماجرای بدر و برخی حقایق و اسرار پنهانی آن و نیز گوشهای از مسائل مربوط به جهاد، غنایم، انفال و همچنین موضوع هجرت در راه خدا، در این سوره مبارکه بیان شده است.
«و ما رمیت اذ رمیت و لکن الله رمی1» و توحید افعالی
جبرئیل در روز جنگ بدر به رسول خدا -صلی الله علیه و آله- بیان داشت: مشتی از خاک را بردار و به سوی کفار پرتاب کن. زمانی که دو گروه مقابل یکدیگر قرار گرفتند رسول خدا به علی -علیهالسلام- فرمود «مشتی سنگریزه به من بده» آنگاه آن مشت خاک و سنگریزه را به سوی کفار پرتاب کرد. و در آن لحظه هیچ مشرکی باقی نماند مگر اینکه در چشم و دهان و گلویش سنگریزه و خاک داخل شد. در این فرصت مؤمنان بهر آنها حمله کرده و شکست دادند.
آیه فوق بیان میکند شما مشرکان را به قتل نرساندید بلكه خدا بود که آنها را به قتل رساند. و نیز به پیامبر خطاب میکند كه تو پرتاب کننده نبودی، خدا بود که سنگریزهها را پرتاب کرد.
آنچه در جنگ بدر به ظهور رسید؛ یعنی استیصال و درماندگی و شکست مشرکانِ تا دندان مسلح توسط گروهی اندک و با کمترین سلاح؛ امری عادی نبود. و این خدا بود که با فرستادن فرشتگان، محکم کردن قدمهای مومنان و ایجاد رعب در قلوب مشرکان، آنها را درهم شکست و فراری داد. مومنان و رسول خدا در حکم آستین بودند و این دست الهی بود که از این آستین بیرون آمده و مشرکان را در هم شکست.2
چرا باید حرف خدا را گوش كرد؟
یا ایها الذین آمنوا استجیبوا لله و للرسول اذا دعاکم لما یحییکم 3
این آیه شریفه بیانگر حقیقت و سرّ دعوت الهی است، و حقیقت این دعوت، فراخوانی است كه با خارج کردن انسان از دنیای فانی و نابود شدنی و حركت دادن به سوی آن که از جان و قلبش به او نزدیکتر است، وی را زنده میکند. همو كه از او به او نزدیكتر او! «واعلموا انّ الله یحول بین المرء و قلبه».
انسان حیات دیگری نیز دارد كه ارزش آن با زندگی دنیا، که خداوند آن را بازیچه و خیال و بازدارنده میخواند، قابل مقایسه نیست. این حیات حقیقی، زندگی آخرت است و به زودی پرده از آن برچیده خواهد شد. حیاتی که حرکت به سوی آن جز با نور ایمان و عبودیت ممکن نخواهد بود.4
اكنون فرصت خوبی است تا نامهی عاشقانهی یار را باز كنی و این فصل از ترانهی عروج را بخوانی. برخیز؛ آری برخیز و قرآن رابیار و سورهی انفال را بخوان.
خانهی دلت به عطر یار آكنده
حسین رحیمی
1- انفال:8/17
2- المیزان ج9ص37-38
3- انفال:8/24
4- المیزان ج9ص42