توحید مفضل 10
اگر انسان 2 سر داشت...؟!
برای اطلاع از موضوع بحث و فرایند آن حتماً سری به مقالات پیشین این مجموعه بزنید!
آفرینش اعضای جفت و فرد
ای مفضل! در آفرینش عضوهای جفت و فرد و حكمتها و تدبیرهای نهفته در آن بیندیش. "سر" از اعضای فرد است. به سود انسان نبود كه بیش از یك سر داشته باشد؛ زیرا در همین یك سر تمام حواس مورد نیاز انسان قرار گرفته و اگر سری دیگر می‌داشت بی آنكه به آن نیازی باشد تنظیم بدن از میان می‌رفت.
اگر انسان دو سر داشت در واقع به دو بخش تقسیم می‌شد. اگر با یكی سخن می‌گفت دیگری بی فایده می‌ماند. اگر با هر دو یك سخن بگوید، یكی زاید است و اگر با یكی سخنی بگوید و با دیگری سخن دیگر، شنونده نمی‌داند كه به كدام توجه كند. نیز آمیختگیهای دیگر پیش می‌آمد.
دستها جفت آفریده شدند؛ زیرا از یكدستی، سود فراوان به انسان نمی‌رسید و در كارهای روزمره او خلل وارد می‌ساخت. نمی‌بینی كه اگر نجار و بنا یك دست داشته باشند قادر به انجام كار خویش نخواهند بود و در فرضی كه با یك دست به كارهایش بپردازد آن استواری و فواید كار دو دستی را نخواهد داشت؟
چگونگی آفرینش دستگاه صوتی
ای مفضل! در صدا، سخن گفتن و آفرینش ابزار آنها در انسان، بسیار اندیشه كن. "حنجره " مانند لوله‌ای صدا را خارج می‌كند. زبان و لبها و دندانها نیز وسیله ادای حروف و نغمه‌ها هستند. نمی‌نگری كسی كه دندان ندارد "سین " و كسی كه لب ندارد "باء" و كسی كه زبانش سنگین است، "ر" را بدرستی تلفظ نمی‌كند؟
این دستگاه بیش از هر چیز به یك قَرَ نِی می‌ماند. حنجره شبیه نای آن و ریه بسان انبانی است كه در آن می‌دمند تا باد داخل آن شود. عضلاتی كه شُش را می‌گیرند تا صدا بیرون آید همچون انگشتانی است كه بر آن انبان می‌نهند تا باد در قَرَ نِی در جریان افتد. لب و دندانی هم كه حروف و نغمات را ادا می‌كنند چون انگشتانی است كه پیوسته و مرتب بر دهان قره نی می‌گذارند تا از دمیدن در آن، صداهای مختلف پدید آید. اگر چه برای راهنمایی و...دستگاه صوتی را به این وسیله شبیه دانستیم اما در واقع این وسیله خود شبیه دستگاه صوتی انسان است.
با تصرف از كتاب: توحید مفضل؛ ترجمه‌ی نجفعلى میرزایى
