داستان این بازی واقعی است

نجات بندر روایت ایران نه چندان دور است. ایرانی تحت سلطه و اشغال.

روایت جنگی است نابرابر با اشغالگران. شاید درسی باشد تا از یاد نبریم که هیچگاه نباید از دفاع کشورمان غافل شویم.

کشوری که همواره ایستاده بر خون و غیرت زنان و مردانش.

ورق می زنیم گوشه ای از تاریخ این سرزمین را در نجات بندر ...

اشاره:

بازی «نجات بندر» را موسسه فرهنگی تبیان ساخته است. برای ساخت بازی استراتژیک نجات بندر یک گروه متخصص 25 نفره به مدت یک سال روی آن کار کرده اند. به گفته مهندس ربانی منش سرپرست گروه تولید کننده بازی نجات بندر، گروه 25 نفره سازنده بازی نجات بندر سعی کرده است حداکثر استانداردهای مورد نیاز ساخت بازی رایانه ای را رعایت کند. به بهانه ساخت این بازی رایانه ای با مهندس ربانی منش سرپرست گروه سازنده بازی نجات بندر گفت و گویی ترتیب دادیم تا از وضعیت تولید بازی های رایانه ای در کشور آگاه شویم:

- تیم تولید کننده بازی نجات بندر را معرفی کنید.

هسته تولید کننده بازی در بخش معاونت نرم افزارهای چند رسانه تشکیل شد. پروژه گیم در کشور ما به لحاظ اجرا و نه به لحاظ طراحی و برنامه ریزی، کاری جدید است. گروه بازی نجات بندر متشکل از 20 تا 25 نفر متخصص در ساخت بازی های رایانه ای است که اعم از برنامه نویس، عوامل صدابرداری، گوینده، طراح، فیلنامه نویس و ... است.

- پیرامون پیشینه ساخت بازی رایانه ای در موسسه تبیان صحبت کنید.

بحث پیشینه و ساخت بازی برمی گردد به سال های اولیه تاسیس موسسه و تا حدی قبل از آن. حدود سال های 78 و 79 از همان زمان بحث روی تکنیک و ساخت بازی وجود داشت. البته فکر بسیار خام بود، چرا که تجربه اولیه هم وجود نداشت. اما هیچ گاه فرصت اجرا و زمینه ای برای تولید این فکر به وجود نیامد. به هر حال با رشد تکنیک و فراهم شدن ابزارهای تولید توانستیم پیشینه فنی ساخت بازی نجات بندر را فراهم کنیم.

- تبیان چه نیازی را احساس کرده که به تولید بازی رایانه ای اقدام کرده است؟

نمی خواهم بگویم علت تولید بازی وجود « تب» بازی در میان تعدادی از تولید کنندگان نرم افزار در کشور بود. خوب این موضوع از قبل و سال های دور در ذهن موسسه وجود داشته است. اجرای کار از یک سال پیش آغاز شد.از نرم افزارهای مختلفی تست به عمل آمد؛ با قابلیت های مختلف از جمله فیلنامه قوی، انتخاب داستان، طرح و برنامه و ... . در بحث نرم افزار مقوله های گوناگونی وجود دارد. دائره المعارف ها، فرهنگنامه ها، مالتی مدیاها، اطلس ها و ... گیم هم یکی از این مقوله هاست اگر تولید کننده ای بخواهد مجموعه نرم افزاری را تولید کند که بتواند مخاطبان مختلفی را جذب کند باید بتواند محصولات را در ساختارهای مختلف نرم افزاری تولید کند. با توجه به جوان بودن جمعیت کشور، یکی از مهم ترین مخاطبان ما رده سنی نوجوان هستند. طبیعتاً خصوصیات و نیازمندی های نوجوانان در زمینه تولیدات نرم افزاری، بیشتر گرایش به بازی خواهد بود. به نوعی شاید بتوان از این طریق در انتقال مفاهیم و داده ها به صورت مستقیم و غیر مستقیم موفق بود.

- منظور من این است که موسسه تبیان در تولید این بازی بیشتر نیاز فرهنگی را مدنظر قرار داده است یا نیازهای فنی را؟

هر دو زمینه در نظر سازندگان بازی نجات بندر و سیاستگذاران بخش بازی در موسسه تبیان بوده است. بازی ای که در داخل کشور تولید می شود اگر با مبانی و مفاهیم فرهنگ کشور ما در خارج از کشور ساخته شود برای ما غریبه خواهد بود. چه بهتر که سعی شود بازی های رایانه ای در داخل کشور با استاندارد و قابلیت های بالا ساخته شود. به هر حال هیچ کس مثل خود ما با فرهنگ مذهبی و ایرانی آشنایی ندارد.

- موضوع بازی نجات بندر چیست؟

بازی نجات بندر داستان یک هسته مقاومت نظامی است که در مقابل نیروهای متفقین که به شمال ایران حمله کرده اند، مقاومت می کنند.

- با توجه به سیل بازی های موجود در داخل کشور که همه شان ساخت کشورهای خارجی هستند، موضوع بازی نجات بندر تا چه میزان می تواند میان نوجوانان مقبول و جذاب باشد؟

عموماً قالب هایی که در داخل کشور در این زمینه ساخته می شود نرم افزارهای مالتی مدیا هستند که حالت آلبوم تصاویر را دارند و در یک قالب تکراری ارائه می شوند. شاید بتوان گفت 20 تا 25 نرم افزار با موضوع دفاع مقدس و جنگ از زوایای مختلف تولید شده است که همگی در یک قالب تکرار شده اند. ما به دنبال تولید کاری متفاوت بودیم. ما می توانیم بخشی از این داده ها را به صورت دائرة المعارف و فرهنگنامه ها معرفی و انتقال دهیم. ولی این ضرورت برای بزرگسالان لحاظ شده است، در حالی که این نرم افزار متعلق به رده سنی نوجوان است. سعی کردیم به مبحث دفاع مقدس و جنگ به صورتی تازه و نو نگاه کنیم. سعی کردیم فیلمنامه ای جدید و جذاب بنویسیم. اما وقتی وارد این جریان شدیم متوجه شدیم علاوه بر مشکل فیلنامه نویسی، حساسیت های دیگری هم وجود دارد که از آن دست می توان به نیاز به تجربه بالا در این زمینه اشاره کرد. ما برای شروع کار تصمیم گرفتیم به مبحث دفاع از میهن اشاره کنیم و به همین منظور هم فیلنامه بازی نجات بندر را با توجه به این موضوع نوشتیم. از طرفی سعی کردیم اساس فیلنامه بر اساس یک واقعیت تاریخی شکل بگیرد. لذا مقاومت این گروه نظامی در مقابل متجاوزان خارجی در شمال کشور بر اساس اسناد و مدارک موجود در کتاب نیروی دریایی ایران کاملاً واقعیت دارد.

- تجربه فنی ساخت بازی را در چه سطحی می بینید؟

فعالیت های متخصصان ما بیشتر در زمینه نظری و تئوری ساخت بازی بوده است. فعالیت های کوچکی به لحاظ طراحی سه بعدی و برنامه نویسی های کوچک انجام شده است. اما فعالیتی به صورت یک پروژه مستقل انجام نگرفته است. با توجه به یاری و حمایت های حجت الاسلام آقای دکتر خاموشی (رئیس محترم سازمان تبلیغات اسلامی) و دوستان و اساتیدی چون آقای مهندس اسماعیلی و آقای دکتر طالب پور (مدیرعامل محترم موسسه تبیان) توانستیم پروژه ساخت بازی نجات بندر را با موفقیت به پایان ببریم. پروژه در اواخر سال 84 کلید خورد و پس از گذشت کمتر از یک سال یعنی اواخر شهریور 85 کار ساخت بازی نجات بندر به لحاظ فنی به اتمام رسید. این در حالی بود که گروه، باید علاوه بر تست هایی که طی دوران تولید بازی گرفته شده بود چند تست کلی و جدی از سیستم های مختلف هم می گرفتند.

گروه به مدت سه ماه مشغول انجام تست های مختلف بر روی سیستم های بازی نجات بندر بود تا پس از گذشت یک سال توانستیم بازی را به تولید نهایی برسانیم.

- آیا می توان گفت بازی نجات بندر، اولین بازی رایانه ای است که حداکثر استانداردهای ساخت بازی را رعایت کرده است؟

من روی قید اولین حساسیت پیدا کرده ام. معمولاً در بحث نرم افزار، هر تولید کننده ای که نرم افزار بازی تولید می کند مدعی است که برای اولین بار بازی رایانه ای تولید کرده است. ما مدعی نیستیم، اما تلاش کردیم خودمان را به استانداردهای لازم برسانیم. من همیشه به گروه تولید کننده گفته ام که اگر بازی نجات بندر بتواند 10 درصد استانداردهای لازم در تولید و ساخت بازی رایانه ای را بدست بیاورد، به موفقیت عظیمی دست پیدا کرده است. من هنوز بازی ساخت داخلی نیافته ام که استانداردهای ساخت بازی را داشته باشد. حتی خود این بازی هم از این امر مستثنی نیست. نمی توان گفت نجات بندر تمام استانداردها را رعایت کرده است. اما بخشی از ضوابط و استانداردها را لحاظ کرده است.

- چرا بازی سازان ما در داخل کشور هنوز نتوانسته اند به حداکثر استانداردها دست پیدا کنند؟

بحث ساخت بازی در تولید نرم افزار، یک بحث خاص است. برای ساخت بازی رایانه ای می توان از دو روش استفاده کرد: یا از صفر شروع کرد و یا از تجربه ها و دستاوردهای دیگران استفاده کرد. داستان ساخت بازی در کشور ما جوان و نوپاست. طبیعتاً سرمایه گذاران (سازمان تبلیغات اسلامی و موسسه تبیان) نمی توانند در قدم اول ریسک کنند و یک Engine گیم برای ساخت یک بازی فراهم کنند. قیمت Engine بین 500 تا 600 میلیون تومان است. در حالی که در کشور دانش نظری و تئوری اولیه آنچنان که باید میان برنامه نویسان وجود ندارد. بنابراین نباید توقع داشت که تولید کنندگان ما جهشی 40 یا 50 درصدی داشته باشد.

- چرا تولید کنندگان ما هنوز در مرحله ابتدایی مانده اند و به فکر جذب سرمایه و اعتماد نسبت به سرمایه گذاران نیستند؟

در مباحث فنی گیم، برنامه نویسان ما از تجربه لازم و دانش فنی کافی برخوردار هستند. به عنوان مثال جناب آقای بصارت برنامه نویس بازی نجات بندر روی Engine بازی بسیار مسلط هستند و با توابع C در این پروژه بسیار خوب کار می کنند. مهندس اشرف زاده که ناظر کیفی پروژه بودند از لحاظ تسلط به بازی های تحت شبکه در سطح بسیار بالایی هستند، اما ما نمی توانیم همه چیز را از صفر شروع کنیم.

از طرفی هم تولید کنندگان به صورت منطقی قادر به جذب سرمایه از طرف سرمایه گذاران به صورت یک مرحله ای و تصاعدی نیستند. اگر تولید کنندگان بتوانند با هزینه های منطقی، چند بازی رایانه ای موفق تولید کنند، می توان شاهد یک تعامل میان تولید کنندگان و سرمایه گذاران بود که در نتیجه خروجی آن بالا رفتن سطح علمی و عملی برنامه نویسان و تولید کنندگان خواهد بود.

- رقابت در فعالیت های شما چه جایگاهی دارد؟

ما زود نیامده ایم که زود هم بخواهیم برویم. در چنین هسته مدیریتی سعی شده است از افرادی استفاده کنیم که از تخصص بالایی برخوردارند. ما برنامه نویسان خوبی داریم. گروه صدا و دوبله بسیار موفق عمل کردند. تیم طراحی سه بعدی در کار خود بسیار متبحرند و همین طور در زمینه فیلنامه نویسی که یکی از اصلی ترین بخش های ساخت بازی رایانه ای محسوب می شود، موفق عمل شده است. به هر حال گروه سعی کرده کاری مورد قبول و مفید ارائه کند.

- ویژگی های بازی نجات بندر را تشریح کنید.

به صورت کلی بازی ها به لحاظ ساختار و جنسیت به چند دسته تقسیم می شوند. بازی نجات بندر یک بازی استراتژیک است. بازی استراتژیک بازی ای است که در مراحل مختلف بازی با تکرار مواجه نمی شوید. مثلاً در مرحله 3 بازی نجات بندر که آغاز بازی استراتژیک نجات بندر است، نیروهای خودی باید از داخل رودخانه به خشکی وارد شوند. در خشکی عده ای سرباز نگهبانی می دهند. حرکت این سربازها به صورتی است که شما نمی توانید جایگاه حرکت شان را حدس بزنید یا طی چند مرحله بازی جایگاه آنها را به خاطر بسپارید. جایگاه نیروهای مقابل به صورت هوشمند تعریف شده است و قابل پیش بینی نیست. در بازی نجات بندر کاربر بیش از آنکه با وسیله و سلاح ها درگیر باشد و خود را در موقعیت های اکشن ببیند بیشتر به سمت تعقل و استفاده از هوش ترغیب می شود. کاربر برای نابودی نیروهای دشمن باید با تحلیل و نقشه جلو برود.

تاریخی و حقیقی بودن داستان بازی نیز یکی دیگر از ویژگی های بازی نجات بندر است.

- در ساخت بازی از برنامه خاصی استفاده نکردید؟

با توجه به سیاست گذاری های کلی ما برای تولید بازی باید از دو روش استفاده می کردیم. یا از صفر شروع می کردیم که هم به زمان زیادی نیاز داشت و هم هزینه آن سرسام آور بود، یا باید از Engine های ساخت و طراحی شده استفاده می کردیم که راحت و به صرفه تر بود. ما هم به عنوان اولین تجربه خود از Engine استفاده کردیم. متخصصان ما با توجه به قابلیت و توانایی های تخصصی شان توانستند ظرفیت و قابلیت Engine های مورد استفاده را تا حدی ارتقا دهند. بنابراین با توجه به ارتقای Engine ها توانستیم حداکثر استفاده را از هسته های موجود برای طراحی و ساخت بازی نجات بندر بکنیم.

- فعالیت های آینده موسسه تبیان در این زمینه چیست؟

برای نمایشگاه قرآن ساخت بازی «زندگی» را در نظر دارد.این بازی کاملاً هوشمند است و موضوع آن مربوط به مباحث زندگی است. اگر این بازی را بتوانیم بدون مشکلات جانبی طراحی کنیم می توان ادعا کرد بیش از 50 درصد استانداردهای لازم در ساخت بازی را رعایت کرده ایم. همچنین پروژه ها و طرح های دیگری نیز در دست اجراست و به جرات می توان ادعا نمود رشد 40 تا 50 درصدی را با کیفیتی دو چندان در عرصه بازی ها در داخل کشور افزایش خواهد داد؛ مانند بازی «افسانه نوروز»، «مقاومت»،«سرزمین من»، «راه افتخار»، «نبردهای ماندگار» (والفجر8) و ... اینها همه بازی هایی هستند که موسسه تبیان ان شاءالله در سال 86 تولید و توزیع خواهد نمود. مجموع این بازی ها الحمدالله از رشد کمی و کیفی خوبی، هم در ساختار فنی و هم در قالب های موضوعی و ظاهری برخوردار است.

منبع: ماهنامه بشری