تبیان، دستیار زندگی

عظمت نهج‌البلاغه

همان طور كه قرآن كریم معجزه الهى است كه با وحى الهى به زبان پیامبر اكرم (صلّى اللّه علیه و آله و سلم) جارى شده و هم از نظر لفظ و هم از نظر محتوا، كلام الهى است، نهج البلاغه نیز معجزه علوى است كه با الهام الهى و الهام از قرآن و الهام از تعالیم رسول اللّه (صلی الله و علیه وآله) به زبان امیر المؤمنین (سلام اللّه علیه) جارى گشته و بدست تواناى مرحوم سیّد رضى جمع آورى گردیده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
بخش نهج البلاغه تبیان
 عظمت نهج البلاغه
بسم الله الرّحمن الرّحیم «الرَّحْمنُ، عَلَّمَ الْقُرْآنَ، خَلَقَ الْإِنْسانَ، عَلَّمَهُ الْبَیانَ» امروز این افتخار نصیب من شد كه در این كنگره بزرگ اسلامى شركت داشته باشم، و هر چند كه سزاوار نبودم كه بعنوان افتتاح كننده این كنگره سخن بگویم، ولى خوشبختانه این افتخار نصیب من شد كه چند جمله اى با شما برادران و خواهران و اساتید محترم از خارج و داخل كشور، و برادران و خواهران دانشجو و علماء و روحانیون محترم كه در مجلس شركت فرمودید، صحبت نمایم.
همان طور كه قرآن كریم معجزه الهى است كه با وحى الهى به زبان پیامبر اكرم (صلّى اللّه علیه و آله و سلم) جارى شده و هم از نظر لفظ و هم از نظر محتوا، كلام الهى است، نهج البلاغه نیز معجزه علوى است كه با الهام الهى و الهام از قرآن و الهام از تعالیم رسول اللّه (صلی الله و علیه وآله) به زبان امیر المؤمنین (سلام اللّه علیه) جارى گشته و بدست تواناى مرحوم سیّد رضى جمع آورى گردیده است.

 این كتاب نمونه اى از صفات و ملكات و علوم على (علیه السلام) در تمام مسائل زندگى (علمى، فلسفى، معارف الهى، مسائل اجتماعى و اقتصادى) است. امید است بتوانیم با آشنائى با این كتاب بعنوان تفسیرى از قرآن مجید براى اعتلاى مادّى و معنوى مسلمین بكوشیم، و این كتاب را سرمشق زندگى قرار دهیم تا منشأ اخوّت و برادرى بیشتر، و صفا و صمیمیّت افزونتر بین مسلمین گردد. و بتوانیم در سایه آن و تقوى و نورانیّتى كه در ظلّ قرآن از آن مى گیریم، كشورهاى اسلامى را به عظمت و سیادت اولیّه برگردانده، دشمنان اسلام را سركوب كنیم و آنچه را خدا خواسته كه عدل و اسلام بر دنیا غالب شود «لیظهره على الدین كله و لو كره المشركون و لو كره الكافرون» زمینه ظهور دین اسلام را در جهان فراهم كنیم، و زمینه ظهور حضرت مهدى (صلوات اللّه و سلامه علیه) را آماده سازیم، و از زمره كسانى باشیم كه زمینه ساز عدل جهانى هستند. و اگر آن روز را درك نكردیم بگوئیم: خدایا ما از زمینه سازان حكومت عدل جهانى بوده ایم و خواستار آن بر مبناى این كه هر كس چیزى را بخواهد و دوست داشته باشد با نیّت خود محشور مى شود «النّاس یحشرون على نیّاتهم» مأجور باشیم.


نهج البلاغه گر چه مانند قرآن نیست، لكن بعنوان منبعى از منابع معتبر اسلامى، مسلمین باید در تمام شئون زندگى آنرا مورد توجه قرار دهند، و خوشبختانه در زمان ما توجه بیشترى به نهج البلاغه مى شود بر خلاف گذشته كه در بسیارى از بلاد اسلامى، مسلمانها نهج البلاغه را آن طور كه باید بشناسند، نمى شناختند. امروز بحمد اللّه در اثر فعالیت دانشمندان، و بخصوص پس از انقلاب اسلامى، و برگزارى این كنگره، و دعوت از اندیشمندان و نوشتن كتابها و بر پائى مجالسى مشابه این مجالس، به تدریج علاقمندان به این كتاب بیشتر شده و توجه محققین و اساتید به تحقیق در موضوعات آن و تفسیر و بررسى ابعادش افزونى یافته است. من هنگامى كه در ایّام نوروز در سوریه بودم، مى دیدم كه برادران سورى با كمال اشتیاق و ولع از سفارت جمهورى كتاب نهج البلاغه را مطالبه مى كردند، و این را بعنوان یك هدیه بزرگ تلقى مى نمودند. در داخل ایران نیز جوانان ما به نهج البلاغه توجّه شایانى دارند و این موجب خوشوقتى و خوشحالى است.
بنا بر این من به سهم خودم بعنوان یك طلبه و یك مسلمان از برادران و اساتیدى كه این كنگره را برگزار كرده و میكنند و در دوران سال براى تشكیل این كنگره و دستاوردهاى آن زحمت مى كشند تشكّر میكنم، و توفیق آنان را از خداوند متعال خواستارم و امیدوارم كه علما و محققین و اساتید محترم كه از خارج، میهمان این كنگره هستند و همچنین اساتید داخل كشور، در باره موضوعات و مسائل و محتواى این كتاب دقّت بیشترى بنمایند و بعنوان سندى كه باید در تمام جهاتش بحث شود (چه از نظر سند و چه از نظر متن) مورد توجّه قرار دهند.
مرحوم سید رضى در جمع آورى این كتاب زحمات بى شمارى را متحمل شده اند. دانشمندانى هم كه بعد از او آمده اند، در شرح و ترجمه و تحقیق و تدقیق در باره این خطب و مطالبى كه در نهج البلاغه است زحمات فراوانى كشیده اند، ولى باز هم این كتاب دریاى بى پایانى است كه تحقیق و غوص در آن بسیار كم انجام شده است. مى توان گفت: اگر بخواهیم همتا و «تلو» ى براى قرآن از كلمات اولیاء اللّه فرض بنمائیم، «نهج البلاغه تالى قرآن مجید است»، زیرا ملهم از قرآن است.
كلام خود را به این جمله خاتمه مى دهم كه: از زوجات رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله وقتى مى پرسند: خلق رسول اللّه را براى ما بیان كنید. مى فرمودند: «كان خلقه القرآن»، یعنى خلق رسول اللّه همین قرآن مجید است. و اگر ما هم بخواهیم خلق على بن ابی طالب (سلام اللّه علیه) را ترسیم نمائیم باید بگوئیم خلق او در همین خطبه ها و نوشته ها و سخنها یافت مى شود.
ما مسلمین كه پیرو قرآن و سنّت رسول اللّه و عترت آن بزرگوار هستیم باید آنچه را كه امیر المؤمنین از خلق قرآنى و اسلامى خود ترسیم نموده اند مورد توجه قرار بدهیم و عمل كنیم. این كتاب در تمام شئون زندگى براى ما سخن مى گوید.
انسانى را براى ما ترسیم میكند كه پارساى شب و شیر روز است. عابدى است كه در عبادت در نهایت خضوع و بندگى، و در صحنه نبرد، بزرگترین مجاهد فى سبیل اللّه است.
این كتاب نمونه اى از صفات و ملكات و علوم على (علیه السلام) در تمام مسائل زندگى (علمى، فلسفى، معارف الهى، مسائل اجتماعى و اقتصادى) است. امید است بتوانیم با آشنائى با این كتاب بعنوان تفسیرى از قرآن مجید براى اعتلاى مادّى و معنوى مسلمین بكوشیم، و این كتاب را سرمشق زندگى قرار دهیم تا منشأ اخوّت و برادرى بیشتر، و صفا و صمیمیّت افزونتر بین مسلمین گردد. و بتوانیم در سایه آن و تقوى و نورانیّتى كه در ظلّ قرآن از آن مى گیریم، كشورهاى اسلامى را به عظمت و سیادت اولیّه برگردانده، دشمنان اسلام را سركوب كنیم و آنچه را خدا خواسته كه عدل و اسلام بر دنیا غالب شود «لیظهره على الدین كله و لو كره المشركون و لو كره الكافرون» زمینه ظهور دین اسلام را در جهان فراهم كنیم، و زمینه ظهور حضرت مهدى (صلوات اللّه و سلامه علیه) را آماده سازیم، و از زمره كسانى باشیم كه زمینه ساز عدل جهانى هستند. و اگر آن روز را درك نكردیم بگوئیم: خدایا ما از زمینه سازان حكومت عدل جهانى بوده ایم و خواستار آن بر مبناى این كه هر كس چیزى را بخواهد و دوست داشته باشد با نیّت خود محشور مى شود «النّاس یحشرون على نیّاتهم» مأجور باشیم.
پروردگارا، به ما توفیق درك معارف و مطالب نهج البلاغه را عنایت فرما.
خداوندا، مسلمین را در سایه برادرى و اخوّت و انسجام بیشتر به عظمت و اعتلاى دیرینه خود برگردان...
منبع:
سایت مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت علیهم السلام/ محمدرضا مهدوى كنى 
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.