عیب رندان مکن

زبان سرزنش زبان شیرینی نیست. بعضی‌ها می‌گویند كه من هر چه به همسرم نصیحت می‌كنم گوش نمی‌دهد و بدتر می‌كند. اگر علت را از من بپرسید خواهم گفت كه علتش همین نصیحت‌های بیجا و همین سرزنش‌هاست؛ نصیحت‌هایی كه شكل سرزنش به‌خود می‌گیرد. همسر شما زمانی كه در میان دوستانش هست همه دوستانش از او تعریف می‌كنند اما وقتی پایش را داخل خانه می‌گذارد هنوز پایش را به خانه نگذاشته سرزنش‌ها شروع می‌شود تا زمانی كه وقت خواب برسد!

هیچ‌كس از سرزنش خوش‌‌اش نمی‌آید. همه دوست دارند پیش كسی باشند كه تعریفشان را بكند. سرزنش، زبان درستی برای تعلیم و تربیت نیست. ما در رابطه با بچه‌هایمان هم خیلی از سرزنش استفاده می‌كنیم كه شیوه غلطی است. متأسفانه فكر می‌كنیم این نوعی روش تربیتی است.

گاهی اوقات سرزنش‌ها به تحقیر می‌انجامد. اگر كسی را تحقیر كردید در گناه بیشتر جلو می‌رود. این هم محدود به زن و شوهر نیست و در رابطه با فرزندان نیز برقرار است. انسان كرامتش كه پایین می‌آید، آلوده به گناه می‌شود. محور اخلاق اسلامی كرامت است. شما اگر كسی را تحقیر كردید كرامتش را پایین آورده‌اید؛ یعنی زمینه آلوده‌شدنش به گناه را فراهم كرده‌اید. نصیحت آداب دارد. انتقاد هم ادب خاص خود را می‌خواهد. توصیه دین شریف بر آن است كه به جای سرزنش عیب دیگران، متوجه عیوب خود باشیم.

خضر علیه‌السلام- در سفارش خود به موسی علیه‌السلام- فرمودند: ‌ای پسر عمران! هیچ‌كس را به‌واسطه گناهی سرزنش مكن و بر گناه خویش گریه كن.

هر گناه و اشتباهی كه از دیگران دیدیم، واكنش ما نباید عكس‌العمل باشد و سریعا كلامی خطاب به او بگوییم. گاهی اوقات باید تغافل كنیم و خود را به ندیدن بزنیم و اگر بنا بر عكس‌العمل كلامی است باید بدانیم كه سرزنش كردن خط قرمز است تا جایی كه امام صادق علیه‌السلام فرمودند: هر كس مؤمنی را سرزنش كند، خداوند او را در دنیا و آخرت سرزنش می‌كند.

منبع: همشهری انلاین