بودجه قرآنی سال 94 اختصاص نیافته، بازگشت خورد/ عدم تخصیص یا عدم جذب
به گزارش تبیان به نقل از خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، «بودجه قرآنی سال 94 اختصاص نیافته، بازگشت خورد» این جمله شاید کامل‌ترین و مناسب‌ترین جمله در مورد سرنوشت بودجه قرآنی سال 94 که فراز و فرودهای بسیار زیادی را پشت سر گذاشته است، باشد. اما در ابتدای این گزارش که مروری بر روند بودجه در سال 94 دارد، بد نیست تا تاریخچه کوتاهی از بودجه فعالیت‌های قرآنی در سال‌های اخیر را نیز مرور کنیم.
در حالی که به نظر می‌رسید بودجه فعالیت‌های قرآنی در سال 88 و با پیشنهاد تخصیص نیم درصد از بودجه دستگاههای دولتی به فعالیت‌های قرآنی، روند رو به بهبودی را در آینده طی کند، اما در عمل اینگونه نشد. دلیل اجرایی نشدن بودجه نیم درصدی در سال‌های بعد قید اختیاری بودن آن و عدم شفافیت رقم این اعتبار بود که باعث شد تا در عمل اجرا نشود.
بودجه‌ای با عنوان اختصاص نیم درصد از بودجه های دستگاههای دولتی به امور قرآنی یکی، دو سال اختیاری و اجباری اجرا شد و بعد از آن یک رقم ثابت برای بودجه فعالیت‌های قرآنی تعریف شد. در سال 93 قرار بود که 200 میلیارد تومان بودجه برای فعالیت‌های قرآنی در نظر گفته شود، در حالی که انتظار می‌رفت در این سال بودجه 200 میلیارد تومانی بدون حواشی کمتری اختصاص پیدا کند، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی با یک اظهارنظر جالب، در یک برنامه زنده رادیویی، نشان داد که این شورا در عمل، خود نیز امیدی به تحقق بودجه ندارد.
«بودجه قرآنی سال 93 که از سوی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده، 200 میلیارد تومان است که حتی اگر 50 درصد آن هم محقق شود، خوب است». این تنها بخشی از صحبت‌های حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در مورد بودجه فعالیت‌های قرآنی سال 93 است که نشان از عدم امید به اخذ بودجه در این شورا در آن سال و در سال‌های بعدتر داشت.
همه این مقدمه گفته شد تا با اطلاع بیشتری بحث در مورد بودجه سال 94 را شروع کنیم، بودجه‌ای که بدترین سرنوشت را در سال‌های اخیر داشته است.
بودجه سال 94 میراث‌دار تمام بی‌برنامه‌گی‌های بودجه‌ای سال‌های گذشته خود بود، این موضوع البته در روزهای پایانی سال 94 مشخص شد. با این وجود مدیران شورای توسعه فرهنگ قرآنی از اواخر سال 93 شروع به مصاحبه‌هایی در مورد بودجه سال 94 کردند که خلاصه آن مباحث این بود که بودجه قرآنی سال 94 خیلی زودتر از اینکه سال به پایان برسد، اختصاص می‌یابد.
اولین اظهار نظری که در این چارچوب قرار گرفت صحبت‌های محمد انجم‌شعاع، دبیر کمیته تخصیص و نظارت بر اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی در اسفند ماه سال 93 بود، وی در آن گفت‌وگو اعلام کرده بود که تلاش خواهد شد تا بودجه قرآنی سال 94 حداکثر تا تیرماه!!! در اختیار دستگاه‌ها قرار گیرد، وی همچنین از دستگاه‌ها خواسته بود تا برای دریافت زودتر بودجه، برنامه‌های خود را سریع‌تر به شورا اعلام کنند. (برای دیدن این مصاحبه کلیک شود)
بنابراین سال 94 با این امید برای دستگاههای قرآنی شروع شد، امیدی که در قالب مصاحبه‌های دیگر در این زمینه پررنگ‌تر شد. به فاصله چند روز از اظهار نظر قبلی، محمد انجم‌شعاع در اظهار نظر دیگری در فروردین‌ماه سال 94 از دستگاه‌ها خواسته شد تا برنامه‌های خود را زودتر اعلام کنند تا روند تخصیص بودجه تسریع یابد. غافل از اینکه بودجه سال 94 بدترین سرنوشت را در سال‌های اخیر خواهد داشت.(اینجا)
نیمه‌های مهرماه سال 94 بار دیگر دبیر کمیته تخصیص و نظارت بر اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی طی اظهارنظری از امیدوار شدن به تخصیص اعتبارات در نیمه دوم مهرماه خبر داده بود. وی در آن اظهارات گفته بود: «امیدواریم که در نیمه دوم مهرماه برابر توافقی که با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی شده است تخصیص صورت بگیرد».
وی البته در این گفت‌وگو تلاش کرده بود تا توپ را به زمین کمیسیون‌های شورای توسعه بیندازد و تأخیر آنها در اعلام برنامه‌ها را عامل به تعویق افتادن اختصاص بودجه عنوان کرده بود.(اینجا)
هرچه به ماه‌های پایانی سال 94 نزدیک‌تر می‌شدیم، امیدها برای دریافت بودجه کم رنگ‌تر می‌شد، در این بین، مسئولان شورای توسعه فرهنگ قرآنی و در رأس آنها رئیس و دبیر این شورا از هرگونه اظهارنظری در زمینه بودجه فعالیت‌های قرآنی در حضور خبرنگاران امتناع می‌ورزیدند.
با این وضع همه چشم‌انتظار گذر زمان و روشن شدن سرنوشت مبهم بودجه بودند که حجت‌الاسلام حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در جلسه کمیسیون آموزش عمومی قرآن و در یکی از معدود اظهارنظرهای خود در مورد سرنوشت بودجه از دریافت ۵۰ درصد از بودجه قرآنی سال ۹۴ از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خبر داد و گفت در حال حاضر ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه در خزانه داریم. (اینجا)
اظهار نظری که خیلی زود جای خود را به اظهارنظر دیگری داد، حجت‌الاسلام محمدی چند ساعت بعد در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا و در اصلاح صحبت‌های خود در جلسه کمیسیون آموزش عمومی قرآن، گفت: «این موضوع به ما اطلاع داده شده است و در حال حاضر این مبلغ در خزانه است اما هنوز به شورای توسعه فعالیت‌های قرآنی داده نشده است، ما امیدوار هستیم تا طی مدت یک یا دو هفته آینده این بودجه دریافت شود. بار دیگر تأکید می‌کنم که ما به عنوان شورا مبلغی را دریافت نکرده‌ایم»(اینجا)
سال 94 در حالی به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شد که معاون هماهنگی و نظارت راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی از دریافت پنج درصد بودجه فعالیت‌های قرآنی سال 94 خبر داد، وی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با بیان اینکه پس از مذاکرات برجام مقرر شد پنج درصد از بودجه قرآنی مصوب امسال تخصیص یابد، گفت: براساس وعده مسئولان قرار شد، این بودجه در دو قسط پرداخت شود».
با همه این تفاسیر، جامعه قرآنی چشم انتظار این بود که بودجه فعالیت‌های قرآنی در سال 94 همچون سال گذشته‌اش در روزهای پایانی اسفندماه دریافت شود که نه تنها این موضوع محقق نشد، بلکه اعلام شد که پایان فروردین‌ماه سال 95 آخرین زمان برای دریافت بودجه سال 94 است و عملاً بعد از فروردین ماه بودجه‌های سال 94 ملغی می‌شود.
حال و با وجود این بحث‌ها بودجه سال 94 به محاق رفته است و جامعه قرآنی تنها از موضع کریمانه به موضوع نگاه کرد و دست به هیچ اعتراض رسمی نزد، تا بار دیگر بر همه ثابت شود که دریافت بودجه و سروشکل پیدا کردن جامعه قرآنی نیاز به همدلی‌های بسیار بیشتری دارد.
حالا که بودجه سال 94 به کلی از دست رفته است از گوشه و کنار زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد، زمزمه‌هایی مبنی بر اینکه مدیران شورا از مخالفان تحقق بودجه بوده‌اند!!! نکته جالب‌تری که این روزها به گوش می‌رسد، حکایت از ماجراهای دیگری دارد، در روزهای اخیر شایعه‌ای منتشر شده است مبنی بر اینکه رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی مانع از دریافت بودجه‌ای معادل 50 میلیارد تومان از کل بودجه فعالیت‌های قرآنی در سال 94 بوده است.
بودجه‌ای که اکثر قریب به اتفاق اعضای شورای توسعه موافق آن بوده‌اند، آن هم زمانی که برخی سازمان‌ها چون تبلیغات اسلامی، مسئولیت قانونی جذب و توزیع مناسب آن را هم برعهده گرفته بود، اما رئیس با تشخیص خود مانع از تحقق حداقل این مبلغ از بودجه سال 94 می‌شود.
بازتاب بودجه‌های 200 میلیاردی در جامعه برای دستگاههای قرآنی باعث شد، اکثر سازمان‌های حامی امور قرآنی با این توجیه از کمک به دستگاههای قرآنی پرهیز کنند و تاکنون نقش این بودجه فقط افزایش سطح انتظارات و عدم کمک‌های دیگر سازمان‌ها است. جامعه قرآنی باید پاسخگوی انتظار 200 میلیاردی بودجه باشد بدون آنکه رنگ آن را هم دیده باشد.
حال باید منتظر ماند و دید که مسئولان شورای توسعه فرهنگ قرآنی همچنان به سکوت خود در مورد بودجه و دلایل ناکامی در تحقق آن ادامه می‌دهند یا تابلوی هیس، اینجا در مورد بودجه حرف نمی زنند را با شکستن سکوت خود برخواهند داشت. هر چند که صحبت در مورد بودجه نمی‌تواند آن را بازگرداند.
