تبیان، دستیار زندگی
یکی از اعمال صالحی که در کلام وحی مورد تمجید واقع شده است اعمالی هستند که بعد از درگذشت مؤمن، همچنان دارای ثواب برای انجام دهنده ی آن هستند که در قرآن با عنوان «باقیات الصّالحات» از آن ها نام برده شده است که از جهت ثواب، عاقبتِ خوش و امیدبخش بودن بهتر است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

وقف؛ سرمایه‌گذاری دو جهان

وقف

​با توجه به صراحت آیات مطرح شده در مورد عظمت اجر مومنانی که اعمال صالح انجام می‌دهند نیازی به توضیح بیشتر نیست.

طبقه‌بندی اعمال صالح
سوالی که هم‌اکنون مطرح می‌شود در مورد اعمال صالح و طبقه‌بندی آن‌هاست.
طبق یک طبقه‌بندی کلی اعمال صالح را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
وظایف فردی-وظایف اجتماعی​​
​از نگاه دین، وظیفه هر شخصی نسبت به خود او به عنوان یک تکلیف شرعی فردی از جمله‌ی اعمال صالح شمرده می‌شود؛ مثل این‌که من بدانم که چه کاری را باید برای استیفای حقوق فردی خودم در زمینه‌های مختلف بر طبق شریعت اسلامی انجام دهم.
دین هر فردی را نسبت به جامعه‌ی خود نیز مسئول می‌داند که در جهت ادای این وظیفه نیز تکالیف مختلفی در زمینه‌های گونان برعهده او گذاشته‌است.
جایگاه وقف در بین اعمال صالح
همانطور که بیان شد بخش مهمّی از اعمال صالح در ارتباط با جامعه است​​. از این میان برخی در ارتباط با اموال مادّی است مثل انفاق، احسان، صدقه، هدیه و ... که وقف در رابطه‌ی آن اموال مادّی است که اصل آن‌ها باقی می‌ماند و مصرفی نیستند.
یعنی مؤمن، ​منفعت از مال خود را بدون اجازه دادن هیچ‌گونه دخل و تصرّفی در اصل مال، برای راه خدا در موردی خاص قرار می‌دهد.
​وقف؛ سرمایه‌گذاری دو جهان
اثر وقف در دو دنیا نمود کامل دارد
آثار دنیوی:​
1- دوام و استمرار کمک‌های مادی برای راه خدا( با توجّه به باقی ماندن اصل مال موقوفه ) در جهت مسیر قصد واقف.
در واقع وقف یک نوع حل ریشه ای کمبودهای جامعه اسلامی است به خاطر نبود استطاعت مالی دیگر افراد از جامعه اسلامی جبران نشده است.
2- یکی از بهترین انواع استفاده از نعمت‌های مادی
3- ایجاد منبع مادی دائمی برای حل مشکلات جامعه اسلامی
آثار اخروی وقف:
1- باقیات الصالحات​​​: یکی از اعمال صالحی که در کلام وحی مورد تمجید واقع شده است اعمالی هستند که بعد از درگذشت مؤمن، همچنان دارای ثواب برای انجام دهنده‌ی آن هستند که در قرآن با عنوان «باقیات الصّالحات» از آن‌ها نام برده شده است که از جهت ثواب، عاقبتِ خوش و امیدبخش‌بودن بهتر است.[11] و وقف یکی از مصادیق بارز آن است چرا که با وجود اصل مال موقوفه حتّی پس از آن که واقف از دنیا رفت منفعت آن در راه خدا مصرف می‌شود و برای واقف ثواب دارد؛ به شکلی که گویا او زنده است و خود مبادرت به خیرات می‌کند.
2- سرمایه‌گذاری اخروی: با توجه به این‌که آثار اعمال چه اعمال خوب و چه اعمال بد در آینده و آیندگان نیز جزء خود عمل شناخته می‌شوند و در میزان خداوند سنجش می‌شوند[12]، مالی که وقف می‌شود در انجام خیرات دیگران در آینده نیز موثّر است؛ لذا ثواب آن به طور تصاعدی رو به افزاش گذاشته ​و برای واقف نیز در نظر گرفته می‌شود و این یعنی یک سرمایه‌گذاری پر منفعت برای واقف!

پی‌نوشت:

[1]​​بقره/277
[2]یونس/9
[3]کهف/30
[4]همان/107
[5]مریم/96
[6]لقمان/8
[7]فصّلت/8
[8]و[9]بروج/11
[10]​​​​​​​​بیّنه/7
[11]کهف/46-مریم/76
[12]زلزله/7​


رهپویان قرآن

این مطلب صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر شده و محتوای آن لزوما مورد تایید تبیان نیست .
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.