حکومت ایلخانی(2)

مغول ها 800 سال پیش به ایران حمله کردند. مشهورترین حمله به ایران چنگیزخان، با دویست هزار مغول خونخوار به ایران حمله کرد. در این حمله، مهم ترین شهرهای ایران با خاک یکسان شدند. شهرهایی مثل: بخارا، سمرقند، نیشابور، مرو و ... آن ها انسان ها، حیوانات و خانه ها، کتابخانه ها و مسجدها را از بین می بردند.

مغول ها بیشتر شهرها و روستاهای ایران را ویران کردند. ایرانی ها تا سال ها خواب راحت نداشتند. جلال الدین، فرزند محمد خوارزمشاه، در مقابل مغولان ایستادگی کرد و در چند جنگ آن ها را شکست داد. اما در آخر مغول ها بر همه ی ایران مسلّط شدند. خودِ سلطان محمد خوارزمشاه هم فرار کرد. بعد، در جزیره آبسکون در دریای خزر از تنهایی و غصّه مرد.

حکومت ایلخانی چهل سال بعد، یک مغول زرد پوست دیگر، به نام هُلاکو به ایران حمله کرد. هلاکو نوه چنگیز بود. ولی این بار مغولان آزار کمتری به مردم رساندند. با این حمله، دوران حکومت عبّاسیان پس از پانصد سال به پایان رسید. مغول ها در ایران سلسله ای به نام ایلخانی تشکیل دادند.

ایلخانان از حکومت مرکزی مغولستان پیروی می کردند. آن ها در حدود هشتاد، نود سال بر ایران حکومت کردند. ایلخان یعنی کسی که رئیس و بزرگ ایل است. سپاهیان مغول، گاهی برای گرفتن مالیات، کشاورزان را شکنجه می دادند. مردم ایران تا سال ها پس از حمله مغولان، افسرده و ناراحت بودند.

مشهورهای دوران ایلخانی:

خواجه نصیرالدین طوسی: او ریاضی دان و ستاره شناس بزرگ ایرانی بود که وزیر هلاکوی مغول شد. می گویند هلاکو بدون اجازه خواجه نصیر آب نمی خورد.

سعدی: شاعر و نویسنده ای شیرازی بود. به او می گویند: استاد سخن... بوستان و گلستان، کتاب های مشهور سعدی هستند.

مولوی: او شاعر بزرگی بود. نام کتاب مشهور او «مثنوی معنوی» است. داستان های این کتاب خیلی شیرین است.

حافظ: مشهورترین شاعر ایران است.

اولین اسکناس دنیا: گیخاتو، یکی از شاهان تنبل و خوشگذران مغول بود. در زمان او برای اولین بار در دنیا پول کاغذی (اسکناس) اختراع شد. نام آن را «چاو» گذاشتند. ولی مردم آن را به چشم کاغذ پاره می دیدند و نمی توانستند ارزش یک سکّه نقره را با یک کاغذ معمولی برابر بدانند. بنابراین اسکناس ها جمع شد!

بناهای مشهور:

گنبد سلطانیه: غازان خان شهری با نام سلطانیه ایجاد کرد. ایرانی ها گنبد زیبایی در این شهر ساختند. غازان، در همان جا دفن شده است.

رصدخانه مراغه: در زمانی که شهر مراغه پایتخت ایلخانان بود، به دستور خواجه نصیرالدین طوسی رصدخانه ای ساخته شد که مانند آن ، در دنیا وجود نداشت. رصدخانه، محلّی است که در آن به ستاره شناسی می پردازند.

کانال کودک و نوجوان تبیان