گفتگو با کیخسرو پور ناظری : خودم همان ترکیب سنتی را دوست دارم

درباره این برنامه توضیح دهید.

این برنامه از ماه ها پیش برنامه ریزی شده بود که با ارکستر بزرگ اجرا شود. دوست پسرم سهراب که در اکراین دوره دکترای موسیقی می خواند به پسرم ارکستر فیلارمونیک اکراین را پیشنهاد کرد و رابط ما با این ارکستر شد. برای این کار رهبر و تنظیم کننده ای هم از اکراین انتخاب شد. زمینه این همکاری به این صورت فراهم و کار به صورت جدی پیگیری شد.

چطور شد کنسرت شما در برنامه های جشنواره فجر وارد شد؟

زمانی که ما برای اجرا انتخاب کرده بودیم آذر ماه بود اما با توجه به اینکه آمدن و همکاری کردن با چنین گروه بزرگی هزینه های زیادی داشت و خدمات را باید به عهده می گرفتیم کار به تعویق افتاد. به دنبال اسپانسر بودیم که ما را یاری کند. ما فکر کردیم اگر اسپانسر نداشته با شیم از عهده کار بر نمی آیئم. وقتی جشنواره از ما دعوت کرد و ما شرایط را گفتیم. آنها پذیرفتند که بخشی هزینه ها از طریق حق الزحمه شرکت در جشنواره تامین شود. بیمه کارآفرین و بانک کار آفرین هم بخش دیگری را تامین کرد. تا اینجای کار با این مبلغ بلیت ها را برایشان فرستادیم و اقامت گاه مناسبی برایشان تهیه کردیم.

شش ماه پیش شما از اجرای یک کنسرت با ارکستر سمفونیک تهران خبر داده بودید که بعد ارکستر فیلارمونیک اکراین جایگزین آن شد. دلیل استفاده از ارکستر اکراین چه بود؟

یک دلیل این بود که ارکستر سمفونیک خودش فعالیت های مختلفی داشت و با ما تداخل برنامه داشت. یک دلیل آن هم این بود که بچه ها برنامه ریزی هایی برای اجرای مشترک با ارکستر فیلارمونیک اکراین کرده بودند و علاقه داشتند این کار را انجام دهند چون اینارکست ارکستر بسیار خوب و قوی ای است و دوست داشتند حالا که شرایطش به وجود آمده با آنها برنامه ای داشته باشند. از طرف دیگر تنظیم ها و ارکستراسیون های آنها با تنظیم های ما فرق دارد. دکتر آناتولی تنظیم کننده قطعات با اینکه موسیقی ما را نمی شناخت به خوبی از عهده آن برآمد. البته من نمی خواهم بگویم خارجی ها از استادان ما بهتر است. من تنظیم خارجی ها را به استادان خودمان ترجیح نمی دهم طبیعتا استادان ما موسیقی ایرانی را بهتر درک می کنند. اما روی برنامه ریزی بچه ها و ارکستر توانایی که برای همکاری دعوت شده بود فکر کردیم تنظیم کننده هم از همان اکراین باشد.

با ارکستر سمفونیک هم صحبت های مقدماتی کرده بودیم البته برای کنسرت دیگری، به توافق هایی هم رسیده بودیم اما متاسفانه در نهایت این کار به انجام نرسید.

فکر می کنید نوازندگان اکراین که با موسیقی ایرانی آشنایی ندارد می توانند قطعات را به خوبی اجرا کند؟

فواصل موسیقی غربی با موسیقی تنبور تناسب دارد و هماهنگی آن سخت نیست چون تنبور ربع پرده ندارد و فقط مثل موسیقی غربی پرده دارد. برای بخش موسیقی ایرانی هم قرار است که در تمرین ها درباره این موضوع تصمیم نهایی بگیریم یعنی بخشی از آن که مطبوع بود و ارکستر اکراینی از اجرای آن برآمد، تغییر نمی کند اما بخشی از آن که جواب نداد، فواصل طوری تنظیم می شود که به موسیقی صدمه وارد نشود.

به ما گفته اند که این نوازندگان می توانند هر فاصله فیزیکی موسیقی را بزنند یعنی اگر یک نت صد قسمت شود آنها هر صد قسمت را می توانند بزنند. که امیدورم همینطور باشد. از طرفی تنظیم کننده قطعات هم خیلی از کارها خوشش آمده بود و فکر می کرد که نتیجه خوبی به دست آید.

نحوه انتخاب قطعات این برنامه به چه صورت بود؟

تعدادی از آنها قطعاتی است که قرار بود در آلبوم «پنهان چو دل» منتشر شود اما به دلیل مشکلاتی که در مجوز و تکثیر پیش آمد این کار به تعویق افتاد. ما فکر می کردیم آلبوم زودتر درمی آید، علاقمندان آن را می شنوند و آلبوم بهانه ای می شود برای جذب مخاطب اما برعکس شد. حالا کنسرت عاملی برای معرفی این آلبوم است. بقیه قطعات هم سال گذشته در کنسرتی در فرانسه با صدای آقای نوربخش اجرا شد. این کارها هم آماده بود و فکر کردیم در این کنسرت آنها را بگنجانیم.

این انتخاب شما بود که گروه شمس در کنار یک ارکستر بزرگ برنامه اجرا کند؟

در گروه ما چند تفکر جاری است. بعضی مسن تر هستند و برخی جوان تر طبیعتا تفکر و خط مشی آنها یکی نیست. قطعاتی که برای این کنسرت انتخاب شده در آلبوم منتشر می شود. با ارکستر سمفونیک ضبط شده و برای اجرایش هم باید با ارکستر بزرگ ضبط می شد.

اگر انتخاب قطعات و تمام برنامه ریزی های کنسرت بر عهده شما بود، حتی اینکه گروه شمس در کنار یک ارکستر موسیقی کلاسیک قرار بگیرد، آیا باز هم گروه شمس با یک ارکستر غربی روی صحنه می رفت

من خودم به سختی این چیز ها را می پذیرم. ترجیح می دهم تنبور با دف روی صحنه بررود و اگر قرر است سازهای پشتیبانی داشته باشد، ساز های ایرانی باشند. اما هیچ کس نباید با تعصب تصمیم بگیرد. من متعصبانه با جوان ها برخورد نمی کنم خیلی راحت می گویم که این برنامه آنها بوده و من هم با جوان ها همکاری کردم اما اگر به سلیقه من قرار بود برنامه چیده شود، به همان شکل سنتی و سابق انجام می شد. الان در موسیقی ایرانی خیلی از این دست اتفاقات می افتد. این هم مثل یک آزمایش است. اگر خوب باشد موسیقی ما توانسته به صورت ارکسترال کار کند و فعالیتش را ادامه دهد اما اگر نباشد، به منزله یک تجربه ای بوده که پشت سر گذاشته شده است.

منبع : سایت خانه موسیقی