برداشت های اشتباه از روابط عاطفی
در اینجا به نیازها در ارتباط و تعیین حد سالم و ناسالم روابط می پردازیم و برخی از این اشتباهات را برایتان می گوییم.
برخی افسانه ها را فراموش کنید
در فرهنگ ما ضرب المثل ها و افسانه هایی وجود دارند که روابط را تخریب می کنند. به نظر می رسد برای برقراری رابطه ای اصیل و سالم، باید این افسانه ها را از ذهن و زندگی مان دور بریزیم؛ مهمترین این افسانه ها این دو ضرب المثل هستند: «من و تو، ما می شویم!» و «ما یک روح هستیم در دو بدن!»
واقعیت این است که هر چیزی که فردیت طرفین را در رابطه بگیرد، به تخریب رابطه منجر می شود. چنین باورهایی موجب می شود که طرفین سعی کنند خود را درست شبیه دیگری کنند، یک جور فکر کنند، یک نگاه به دنیا داشته باشند، علایق و سلایق یکسانی را پیگیری کنند و به طور کلی اشتراک های خود را افزایش دهند در حالی که ارتباط به «تفاوت ها» هم نیاز دارد و وقتی طرفین رابطه «فردیت» خود را به نفع «رابطه» کنار بگذارند، نه تنها بهبودی در روابطشان ایجاد نمی شود بلکه پس از مدتی نارضایتی از رابطه شروع می شود و اختلاف ها به شکلی شدیدتر بروز می کند.برای همین است که روانشناسان توصیه می کنند افرادی که «کاملا شبیه» ما هستند و افرادی که «اصلا شبیه» ما نیستند، گزینه های مناسبی برای برقراری ارتباط نیستند.
عشق و ارتباط بالغانه، «یگانگی به شرط حفظ تمامیت و فردیت» است. اریک فروم، در کتاب «هنر عشق ورزیدن» به بهترین شکل این وضعیت را توصیف می کند. فردی که در ارتباطی رشد نیافته قرار دارد، چنین تصوری از دیگری دارد: «دوستت دارم، چون به تو نیاز دارم!»، ولی فردی که در ارتباطی بالغانه است، چنین تصوری از ارتباط دارد: «به تو نیاز دارم، چون دوستت دارم!»
ارتباطی اصیل برقرار کنید
بهترین شرایط برای برقراری یک ارتباط، شرایطی است که در آن طرفین به دنبال برآوردن نیازهای خود در دیگری نیستند. البته قصد نداریم ارضای برخی نیازها از سمت دیگران را انکار کنم، اجازه دهید با دو نوع رایج ارتباط، منظورمان را بیان کنیم.
نوع اول: «رابطه من - آن»
همانطور که از اسم این رابطه مشخص است، ارتباط فرد با یک شیء را شامل می شود. ما ضمیر «آن» را برای غیرجاندار، اشیا یا ابزار به کار می بریم؛ بنابراین در رابطه «من - آن» فرد، طرف مقابل را به عنوان ابزاری برای ارضای نیازهای خود در نظر می گیرد. برای مثال مردی را فرض کنید که از کودکی ارتباط بغرنج و ناامن با مادرش داشته است. مادر او نسبت به نیازها و خواسته هایش بی تفاوت بوده است. احتمال دارد این مرد هنگام برقراری رابطه اش با دیگری، نیازهایی که مادرش برآورده نکرده، در زنی جستجو کند که با وی ارتباط دارد. در واقع در اینجا فرد مورد نظر «جا به جا» شده است. یا خانمی را تصور کنید که از کودکی طرد شده است، چنین فردی در ارتباط اغلب به دنبال «تایید شدن» از طرف دیگری است، بنابراین برای ارضای حس تاییدطلبی خود با دیگری ارتباط برقرار می کند.
در ارتباط «من - آن» انتظار وجود دارد؛ انتظارِ برآورده کردن خواسته های طرفین. حتی امکان دارد این نوع رابطه، از رابطه افقی خارج شده و به رابطه ای عمودی تبدیل شود؛ یعنی یکی از طرفین رییس باشد و دیگری مرئوس؛ یکی سلطه گر باشد و دیگری سلطه پذیر؛ یکی ظالم باشد و دیگری مظلوم؛ یکی «منِ برتر» باشد و دیگری «منِ ضعیف»!
نوع دوم: «رابطه من - تو»
این نوع رابطه همانطور که از عنوانش پیداست، رابطه ای انسانی است. من چون خودم را دوست دارم، چون دنیا را دوست دارم، چون زندگی را دوست دارم، چون «بودن» و «هستی» را دوست دارم، «تو» را هم دوست دارم، بدون انتظاری از تو برای برآورده کردن نیازهایم، بدون تلاش برای تغییر دادن تو، بدون کنترل کردن تو. «تو» را می پذیرم به خاطر آنچه هستی؛ نه به خاطر آنچه من دوست دارم باشی. این ارتباط، ارتباط عاری از نیاز و عاری از انتظار است.
با این حساب، متوجه شدیم که به طور کلی، دو نوع ارتباط در بین افراد رواج دارد؛ نخست ارتباطی که «خودخواهانه» یا «نیازمندِ عشق» است، ارتباطی که در آن سود و زیان دخیل است و فرد با این دیدگاه با دیگری ارتباط برقرار می کند تا نیازهایش را برآورده کند و سپس، ارتباطی که «عاری از نیاز» و «عاری از خودخواهی» است. ارتباطی که در آن تملکِ دیگری وجود ندارد و بیش از آن که ناشی از نیاز باشد، حاصل تحسین و ستایش است، تجربه ای غنی و والا و رابطه ای که کمترین میزان تنش و اضطراب را دارد، زیرا بر پایه انتظار بنا نشده است.
با این وجود به نظر می رسد برقراری ارتباط «من - تو» یا «عاری از نیاز» بسیار دشوار باشد، واقع بینانه تر این است که طرفین در ارتباط، نیازهای خود را با دیگری در میان بگذارند، همانطور که مطالعات جدید هم نشان می دهد افرادی که در رابطه، نیازها و خواسته های خود را با دیگری در میان می گذارند، ارتباطی پایدارتر را تجربه می کنند.
برای اطلاع از طرح همسان گزینی تبیان اینجا کلیک کنید
برگرفته از راز
