تبیان، دستیار زندگی
ای کاش همه ما وقتی خبر مرگ کسی را میشنویم در ابتدا تلنگری به خود زنیم و بدانیم که با هر پست و مقام و در هر جایگاهی که باشیم باید روزی از دنیا برویم و تنها چیزی که برایمان میماند اعمال و رفتار ما است و الا روشن کردن شمع و ..برای میت سودی ندارد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تشییع جنازه یا فیلمبرداری؟!!

پاشایی

إِنَّ الَّذِینَ آمَنُواْ وَالَّذِینَ هَادُواْ وَالنَّصَارَى وَالصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ (62)

«کسانی که ایمان داشتند و یهودیان و مسیحیان و صابئین (پیروان حضرت یحیی ) هر که به خدا و روز قیامت ایمان داشته و کردار نیک انجام داده باشد، چنین افرادی پاداششان در پیشگاه خدا محفوظ بوده و ترسی بر آنان نیست و غم و اندوهی بدیشان دست نخواهد داد....»ایمان به خدا و روز قیامت، چقدر به این آیه عملاً اعتقاد داریم و آن را باور کرده ایم؟!!


چند روز پیش مراسم یکی از هنرمندان کشور که از این دنیا دار فانی را وداع گفت به همراه حاشیه هایی بود که الان کاری به حاشیه ها و و بازتاب اجتماعی و سیاسی و ... این موضوع نداریم، فقط چند نکته است که برای خودم جای تأمل داشت و خوب دیدم که آن را برای دوستانی چون شما نیز مطرح کنم:

در ابتدا برای اون عزیزانی که تنها و تنها به خاطر تشییع جنازه و تسلی دادن به خانواده این عزیز هنرمند شرکت کردند هدیه ای معنوی را تقدیم کنم:

ابو جارود از امام محمّد باقر علیه السّلام روایت كرده است كه فرمود: از جمله فرازهایى كه در مناجات (حضرت) موسى علیه السّلام با پروردگار وجود داشت این بود كه: پروردگارا! ثواب و پاداش كسى كه بیمارى را عیادت كند چیست؟ خداى عزّ و جل فرمود: فرشته‏اى را در قبر بر او (عیادت‏كننده) مى‏گمارم كه تا روز محشر از او عیادت كند.

حضرت موسى علیه السّلام باز پرسید: پروردگارا! پاداش كسى كه جنازه مرده‏اى را تشییع مى‏كند، چیست؟ خداوند فرمود: فوجى از فرشتگانم را به همراه پرچم هائى بر آنان مى‏گمارم، كه از گورشان تا محشر بدرقه كنند.

موسى علیه السّلام باز پرسید: پروردگارا! پاداش كسى كه خانواده داغدارى را تسلیت و دلدارى دهد، چیست؟ خداوند فرمود: سایه خود بر سر او مى‏گسترانم در آن روزى كه سایه‏اى جز سایه (لطف و بخشش) من نیست. (پاداش نیكی ها و كیفر گناهان/ ترجمه ثواب الأعمال/ 490 )

در روایتی که در بالا عرض شد این نکته قابل توجه است که وقتی یک عزیز از دنیا می رود باید اسباب تسلای خاطر خود میت و همچنین بازماندگان او را فراهم کرد.

با مرگ هر عزیزی به خود تلنگری بزنیم که با هر پست و مقام و در هرجایگاهی که باشیم باید روزی از دنیا برویم و تنها چیزی که برایمان می ماند اعمال و رفتار ما است و الا روشن کردن شمع و خواندن دسته جمعی شعر و پایکوبی و حتی اشک ریختن های ما نه برای میت کارساز است و نه برای خودمان نفع و فایده ای دارد

آیا به واقع مطالب و شایعاتی که کم و بیش این چند روز شنیدیم (قبلا هم در مورد خیلی های دیگر به فراخور موضوعات این چنینی شنیده ایم) و خیلی از آنها هم جز دروغ و تهمت و شایعه، و جز اینکه دل بازماندگان این عزیز را خون کند و انسانیت آدم ها را زیر پا لگدمال کند چیز دیگری بود؟

آیا این رفتارهایی که از ما سر می زند؛ که با کوچک ترین رویدادی گوشی های موبایل که امروزه بلای جان خانواده ها و جامعه شده، را در آورده و از هر کس و در هر شرایطی بدون اینکه حواسمان باشد این کارمان جایز است یا نه، طرف راضی است یا نه عکس و فیلم می گیریم، آیا به واقع این عمل انسانی و مورد پسند خدا و اهل بیت علیهم السلام است؟

چرا یادمان رفته بود که برای تشییع جنازه آمده ایم نه مجلس عروسی!

مگر نه این است که یکی از حکمت های شرکت در مراسم عزاداری و تشییع جنازه آن است که انسان را به یاد خدا و قیامت انداخته و او را از دلبستگی به دنیا بازدارد، حال چه شده که من این مجلس را آن هم در ایام سوگواری سالار شهیدان و ایامی که بر خاندان اهل بیت سخت می گذرد، را با مراسم پارتی و تولد و سالگرد و یا هر مراسم دیگری غیر از ختم و مرگ و میر یکی دیده ام و اصلاً حواسم نیست که به خود تلنگری بزنم که حواست هست؟!! منی که خودم را حرام گونه زینت کرده و خودنمایی می کنم، روزی و شاید لحظه ای دیگر من را به سوی قبر خواهند برد و ندای انا لله و انا الیه راجعون را برای من خواهند خواند!!

تشیع جنازه جانباز شهید حاج مرتضی یوسفی و حضور دانش آموزان دبیرستان دخترانه امین دهنو

آیا برای مرگ آماده ام یا فقط آن را برای دیگران می بینم و خود را از مرگ دور؟!! آیا با این شرایط و جوی که در تشییع جنازه های این چنین درست کرده ایم می توان آن را یادآور آخرت دانست؟

مگر نه این است که گذر به قبرستان و شرکت در مراسم عزاداری، باید انسان را به یاد خدا و قیامت انداخته و مایه عبرت شده، او را از دلبستگی به دنیا بازدارد. به همین دلیل است که توصیه هایی از پیشوایان دینی وجود دارد مبنی بر این که اگر انسان میان شرکت در مراسم ختم و یا یک مهمانی مردد باشد و چاره ای جز حضور در یکی از آن دو را نداشته باشد، بهتر است مورد اول را انتخاب کند؛ زیرا مجلس ختم، یادآور آخرت است، اما مهمانی ها، به جلوه های دنیا می پردازند. [وسائل الشیعة، ج 2، ص 451، ح 2620]

متاسفانه تب روشنفکرمآبی یقه بسیاری از ما جوانان را گرفته است تا جایی که حتی مرگ هم سن و سالانمان هم گاهی ما را از خواب غفلت بیدار نمی کند.

و این در حالی است که کسی ضمانت نداده من جوان تا پیری برسم و در جوانی نمی میریم. کسی به ما چنین تضمینی نداده است.

ما به امور تدریجی و زمانی عادت کرده ایم و فکر می کنیم که حضرت عزرائیل هم با سر و صدا و نشانه می آید و جان ما را می گیرد. مثلا فکر می کنیم که اول باید یک پیری یا بیماری بیاید بعد حضرت عزرائیل بیاید، در صورتی که مرگ این گونه نیست.

خداوند می فرماید: إِذَا جَاء أَجَلُهُمْ فَلاَ یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلاَ یَسْتَقْدِمُونَ: مرگ هر امتی را زمانی معین است که چون زمانش برسد نه یک ساعت تاخیر می افتد و نه یک ساعت پیش می افتد.(یونس آیه 49)

مگر نه این است که گذر به قبرستان و شرکت در مراسم عزاداری، باید انسان را به یاد خدا و قیامت انداخته و مایه عبرت شده، او را از دلبستگی به دنیا بازدارد. به همین دلیل است که توصیه هایی از پیشوایان دینی وجود دارد مبنی بر این که اگر انسان میان شرکت در مراسم ختم و یا یک مهمانی مردد باشد و چاره ای جز حضور در یکی از آن دو را نداشته باشد، بهتر است مورد اول را انتخاب کند؛ زیرا مجلس ختم، یادآور آخرت است، اما مهمانی ها، به جلوه های دنیا می پردازند

در سوره مبارکه انبیاء آمده است: «وَنَضَعُ الْمَوَازِینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیَامَةِ فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْئًا وَإِن كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنَا بِهَا وَكَفَى بِنَا حَاسِبِینَ»: «و ترازوهای عدل را در روز رستاخیز می نهیم پس هیچ کس اندک ستمی نمی بیند و اگر عملی، هم وزن دانه ی خردلی هم باشد، آن را می آوریم و کافی است که ما حسابرس باشیم».(انبیاء،47)

یادمان باشد در آخرت از کوچک ترین عمل ما به راحتی عبور نخواهند کرد، چه خوب و چه بد؛ چه در مورد شایعات و دروغ ها و تهمت ها و گاه تبعیت از حرف های بی اساس دیگران و بازی کردن با آبروی مردم باشد و چه عمل خیر و نیکی که از ما سر زده است.

با مرگ هر عزیزی به خود تلنگری بزنیم که با هر پست و مقام و در هر جایگاهی که باشیم باید روزی از دنیا برویم و تنها چیزی که برایمان می ماند اعمال و رفتار ما است و الا روشن کردن شمع و خواندن دسته جمعی شعر و پایکوبی و حتی اشک ریختن های ما نه برای میت کارساز است و نه برای خودمان نفع و فایده ای دارد.

ای کاش گوش من شنوا بود و می توانستم صدای میت را که در قبر می گذارند بشنوم؛ شاید صدای مرتضی پاشایی و امثال او در تشیع جنازه شان این باشد که بلند فریاد می زنند:

ای مردم نماز شب اول قبر برای من را فراموش نکنید که به آن خیلی محتاجم، برایم قرآن بخوانید، ذکر صلوات داشته باشید هم خوانی کردن سروده ها، کف زدن های شما و... هیچ کدام به درد شب اول قبر من نمی خورد، کمی به فکر من باشید.

ای مردم گناه نکنید این دنیا ارزشش را ندارد...

وَ اَنَّ الْمَوْتَ حَقٌّ، وَ اَنَّ ناکِرًا وَ نَکیرًا حَقٌّ، وَ اَشْهَدُ اَنَّ النَّشْرَ حَقٌّ، وَ الْبَعْثَ حَقٌّ، وَ اَنَّ الصِّراطَ حَقٌّ، وَ الْمِرْصادَ حَقٌّ، وَ الْمیزانَ حَقٌّ، وَ الْحَشْرَ حَقٌّ، وَ الْحِسابَ حَقٌّ،وَ الْجَنَّةَ وَ النّارَ حَقٌّ، وَ الْوَعْدَ وَ الْوَعیدَ بِهِما حَقٌّ

زهرا اجلال 

کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث

بخش قرآن تبیان


مطالب مرتبط:

برخی از آداب مجالس ختم

پاداش‌های کفن و دفن و تشییع جنازه!

سکوت در تشییع جنازه

حضور در تشییع جنازه مومنی ناشناس

حال میّت لحظاتی پس از مرگ

چگونگی جان کندن محب اهل بیت علیهم السلام

توصیف اجساد مردگان از زبان امیر بیان در نهج البلاغه

کارهایی که باید برای محتضر بکنیم

راهی برای دوست داشتن مرگ!

سوالات نکیر و منکر در شب اول قبر

سوره ای با فضلیت برای اموات!

سر قبر مرده‌ها جایزه می‌دهند

دستگیری از اموات

چراغی برای روشنی داخل قبرها!