تالار پذیرایی پایتخت
تالار پذیرایی پایتخت. محمد علی گودینی. انتشارات سوره مهر.چاپ اول. تهران.1390. 2500نسخه.296 صفحه.4800 تومان.
« با شنیدن کلمه سربازی رنگ صورتم دگرگون شد. افتادم به یاد سربازهای آبادی که روزهای اول پاییز امنیه ها می امدند خانه کدخدا نیاز برای سرباز خبر کردن. با توپ پر، اسم مشمول ها را می دادند و جواب فوری هممی خواستند.»[1]
در سال 1340 رضا شاه در پی طرحی که از طرف کشور امریکا پیشنهاد و حمایت می شد تصمیم به تقسیم اراضی کشاورزان کرد.زمین هایی که از اربابان گرفته می شد و بین روستاییان کشاورز تقسیم می شد. این طرح به انقلاب سفید معروف است. انقلابی که قرار بود برای جلوگیری از گسترش و رشد نظام کمونیستی و جامعه سوسیالیستی کشاورزان را از قید اربابانشان بیرون کشیده و به استقلال مالی برسانند. اما این طرح نتایج مثبت و منفی داشت و در ابتدا نیز با مخالفت علمانی دین از جمله آیت الله بروجردی رو به رو شد. روستاییان که در ابتدا شیرنی مالک شدن به دهانشان مزه کرده بود اما به مرور در گیری ها آغاز شده و نتوانستند با هم کنار بیایند. از طرفی آوازه مدرنیته و کارخانه هایی که کم کم داشت رشد می کرد باعث شد روستاییان زمین های کوچک خود را به قیمت پایینی به همان اربابان فروخته با پول اندکی که در دست داشتند راهی پایتخت شوند.
از آنجایی که محمد علی گودینی خود متولد 1335 است دوران کودکی و نوجوانی اش در میانه بحران ها و مسائل طرح انقلاب سفید بوده و خود شاهد مستقیم اتفاقات آن روزگار است که توصیف وقایع را در این رمان زنده تر و ملموس تر نشان می دهد. نویسنده در گوشه گوشه رمان، هرجا لازم بوده، نقبی هم به اوضاع انقلاب و تحرکات امام خمینی (ره) و مواضعش زده است. منظور از تالار پذیرایی پایتخت مصیبت هایی است که روستاییان با ورودشان به پایتخت رویایی خود تجربه می کنند.
از آنجایی که محمد علی گودینی خود متولد 1335 است دوران کودکی و نوجوانی اش در میانه بحران ها و مسائل طرح انقلاب سفید بوده و خود شاهد مستقیم اتفاقات آن روزگار است که توصیف وقایع را در این رمان زنده تر و ملموس تر نشان می دهد.
در عین حال به تالاری پذیرایی اشاره دارد به نام پایتخت که قرار است عروسی برات علی در آن انجام شود. با اتفاقاتی که شب عروسی رخ می دهد غلام علی می گوید: « عجب پایتختی! عجب تالار پذیرایی پایتختی! ... کاش هرگز به پایتخت مملکت نیامده بودیم.»
این تمام نتیجه گیری داستان است که از زبان غلام علی می شنویم.
تالار پذیرایی پایتخت در جشنواره داستان انقلاب به عنوان رمانی با موضوع انقلاب قابل تقدیر شناخته شد. گرچه موضوع اصلی آن انقلاب اسلامی نیست. همچنین در جایزه جلال آل احمد از آن تقدیر شده است. این رمان که به سبک رئالیسم نوشته شده است به شرح جزییات بسیار می پردازد. زبان گفتگو ها زبانی بومی و با لهجه است که بسیاری از لغات و اصطلاحات بومی در آن استفاده شده است. لغات و اصطلاحات بومی به کار برده شده در پاورقی هر صفحه توضیح داده شده که به خواننده غیر آشنا کمک می کند درگیر لغت نشده و مفهوم را دریافت کند.
این رمان جلد اول از یک سه گانه است. گودینی به تازگی نگارش جلد دوم این سه گانه را با نام «زنی با کفش های مردانه» به پایان رسانده است. این رمان به وقایع انقلاب و تشکیل گروهک های چریکی قبل از انقلاب می پردازد.
«با همه این ها می دانستم به خودم دروغ می گویم و بدجوری پایبند پایتخت مملکت شده ام. چون هنوز بعد از گذشت چند روز گاهی نیم رخ کتی می آمد جلو نظرم. کار از نحوست هم گذشته بود. حتم داشتم خانه ما در آن مدت بی صاحب ماندن توی آبادی حالا خرابه شده است. بامش آواز شده و رمبیده روی دیوارهای شکسته اش.»[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 214کتاب
[2] صفحه 346 کتاب
فاطمه شفیعی
بخش کتاب و کتابخوانی تبیان
