باز شناسايي يک انديشه-شهيد بهشتي - باز شناسایی یک اندیشه (شهید بهشتی) نسخه متنی

باز شناسايي يک انديشه-شهيد بهشتي

پيشگفتار

كتابي كه پيش روي شماست، مجموعه‌اي است كه به مناسبت گراميداشت بيستمين سالگرد شهادت آيت‌الله دكتر بهشتي تقديم مي‌گردد فاجعة انفجار دفتر مركزي حزب جمهوري اسلامي در شامگاه هفتم تير ماه سال 1360 منجر به شهادت بيش از هفتاد و دو تن از خدمتگزاران صديق و تلاشگر انقلاب اسلامي ايران در رأس آنها، سالار شهيدان انقلاب اسلامي، شهيد مظلوم آيت‌الله دكتر سيد محمد حسين بهشتي گرديد اين فاجعه جمهوري اسلامي را از بخش قابل توجهي از كارآمدترين نيروهاي متفكر و مدير، محروم ساخت و خسارتي جبران‌ناپذير در ادامة حركت انقلاب در مسير صحيح خود بر جاي گذاشت تأثير فقدان انديشه‌هاي ژرف، همه جانبه و نظام‌مند انديشمند سترگي چون شهيد دكتر بهشتي كه به عنوان فقيهي مجتهد، شجاع و آگاه به زمان كه در جنبش روشنفكري ديني معاصر ايران نقشي بسزا ايفا كرده بود و با تمامي سرمايه‌هاي علمي و تواناييهاي شخصي در رهبري انقلاب اسلامي و معماري بناي نظام جمهوري اسلامي مشاركتي چشمگير داشت، با گذشت هر سال و هر دهه از شهادت جانگدازش مشهودتر و ملموس‌تر مي‌گردد.

بنياد نشر آثار و انديشه‌هاي شهيد آيت‌الله بهشتي، از آغاز فعاليت خود در سال 1376، تلاش كرده است تا گنجينة ارزشمند آثار ايشان را كه بخش بزرگي از آن تاكنون منتشر نشده است، تنظيم و تدوين كرده و در اختيار پژوهشگران و جويندگان حقيقت قرار دهد مجموعه حاضر با همين هدف تهيه شده است، هر چند برخي از مطالب آن، پيش از اين نيز به طور پراكنده منتشر شده بود.

اين مجموعه از چهار بخش اصلي تشكيل شده است بخش نخست شامل گفتگويي با دكتر بهشتي دربارة زندگي ايشان است در اين بخش همچنين سخنراني دكتر بهشتي در خرداد ماه 1349 در حسينيه ارشاد كه گزارشي است از فعاليتهاي مركز اسلامي هامبورگ در زمان مديريت ايشان 49-1344 آمده است اين گزارش، علاوه بر آشنايي با انديشه‌ها و تواناييهاي ايشان، مي‌تواند براي همة كساني كه در زمينة تبليغ ديني تلاش مي‌كنند مفيد افتد.

بخش دوم شامل دو طرح علمي و تحقيقاتي است كه توسط دكتر بهشتي تدوين شده است اولين طرح با هدف برنامه‌ريزي سازمان يافته و دراز مدت جهت پرورش مبلغين كارآمد جهت اعزام به كشورهاي ديگر تهيه شده بود در سالهاي پيش از انقلاب و پس از بازگشت از دوران پربار اقامت در آلمان، گامهاي عملي در جهت تحقق اين طرح برداشته شد كه متأسفانه با وقوع انقلاب و درگيري و گرفتاريهاي روزافزون ايشان در مديريت نهضت اسلامي مردم ايران، ناتمام ماند طرح دوم با هدف انجام پژوهشي گسترده جهت بازشناسي و بازانديشي در منابع انديشة اسلامي تدوين شده است اين طرح نيز از سال 1349 و با مشاركت حجت‌الاسلام شهيد دكتر محمد جواد باهنر و آيت الله سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي و تحت عنوان مركز تحقيقات اسلامي آغاز شد و حاصل آن هزاران فيش تحقيقاتي و يادداشت است اين طرح نيز با اوج‌گيري نهضت ملت ايران ناتمام مان و طي ساليان اخير، بار ديگر با نظارت آيت‌الله موسوي اردبيلي در قم پيگيري مي‌شود.

سومين بخش مجموعة حاضر شامل سه نوشتار دربارة ابعاد گوناگون انديشه دكتر بهشتي است در نوشتار اول، سيد عليرضا حسيني بهشتي به منزلت انسان در نظام سياسي اسلام از ديدگاه شهيد آيت‌الله بهشتي مي‌پردازد نوشتار دوم از آنِ حجت‌الاسلام محمد سروش محلاتي است كه به بررسي ديدگاههاي فقهي شهيد بهشتي اختصاص دارد نوشتار سوم به قلم حجت‌الاسلام سيد جواد ورعي است كه به نقش و جايگاه انديشه اجتهادي ايشان در مقابله با التقاط از يك سو و تحجر از ديگر سو مي‌پردازد.

در بخش چهارم، هشت نوشتار در معرفي و نقد برخي از آثار منتشر شدة دكتر بهشتي آمده است كه به دعوت بنياد و استجابت انديشمندان و صاحب‌نظران صورت گرفته است.

بنياد با عنايت به توجه و اهتمام دكتر بهشتي به نقد و نقادي و دعوت بي‌شائبه و صادقانة ايشان در زمان حيات فردي براي بررسي و نقد نظرات و ديدگاههاي شخص خود، با جديت در اين زمينه تلاش كرده و خواهد كرد؛ باشد كه سنت نقادي عالمانه و منصفانه در اين ديار پا بگيرد و موجب باروري و شكوفايي معارف ديني گردد.

بخش پنجم و پاياني مجموعة حاضر كتابشناسي آثاري است كه از ايشان نشر شده يا دربارة ايشان به زيور طبع آراسته شده است هر چند اين كتابشناسي كامل و جامع نيست، اما بخش قابل توجهي از اين دست آثار را ارائه مي‌كند.

در پايان، بنياد نشر آثار و انديشه‌هاي شهيد بهشتي لازم مي‌داند از همة عزيزاني كه دست همكاري فشردند و همدلي صميمانه نمودند سپاسگزاري كند همچنين از ويراستار محترم سركار خانم محبي، كه با حوصله و پشتكار و دقت فراوان، ضيق وقت را ناديده گرفته و در فرصتي كوتاه به ويرايش ادبي مجموعه حاضر دست يازيدند كمال امتنان را داريم اميد آنكه تلاش همة دست‌اندركاران مقبول نظر خوانندگان گرامي قرار گيرد و گامي مؤثر در زدودن غبار مظلوميت از چهرة تابناك آن شهيد فرزانه باشد.

بنياد نشر آثار و انديشه‌هاي آيت‌الله شهيد بهشتي ـ انجمن آثار و مفاخر فرهنگي ايران استان اصفهان