رمضان از نگاه يك خبرنگار سوئدي

اين روزها ماه مبارك رمضان فرصتي به روزنامه نگاران داده است كه با معرفي هموطنان تازه خود گام تازه تري براي نزديكي مسلمانان باجامعه سوئد بردارند، گزارش ذيل ترجمه دو صفحه اختصايصي روزنامه داگنز نيهتر مورخ يكشنبه 17 نوامبر مي باشد.

رمضـــان

فقط يك ماه روزه گرفتن نمي باشد، فرصتي است براي گفتگو و رفت و آمد مؤمنان از اين ماه براي مسافرت به نقاطي از كشور كه قبلاً ساكن آنجا بوده و يا دوستاني در آنجا دارند استفاده مي نمايند.

ماتس هولمبرگ (Mats Holmberg) و آن سوفي روزنكويست (Ann-Sofi Rosenkvist) همراه با خانواده گيگويچ در يكي از اين مسافرت ها به شهر لندزكونا مي روند.

ده ساعت روزه گرفتن پاداش اخروي دارد

منصور گيگويچ با گفتن بسم الله الرحمن الرحيم از خداوند مي خواهد كه طاعت او را مورد قبول قرار دهد. تمام اين دعاي او آهسته و زيرلبي مي باشد، بعد از اتمام دعا ليواني آب نوشيده و دو خرما در دهان مي گذارد، و بدين گونه در حالي كه هواي بيرون پنجره رو به تاريكي گذاشته است ساعات روزه كه ده ساعت قبل شروع شده بود به پايان مي رسد.

هفت دقيقه از ساعت چهار گذشته است ، منصور رو به سوي مكه به نماز ايستاده و رايحه مطبوع غذا از آشپزخانه به مشام مي رسد.

از صبح خيلي زود قبل از آنكه شهر از خواب بيدار شود همه توي همين آشپزخانه جمع شده بودند، امروز پنجشنبه هشتم ماه رمضان درلندزكرونا بود و صرف صبحانه مي بايستي قبل از طلوع آفتاب به پايان برسد.

در اين آپارتمان سعيده با پوليو زندگي مي كند و اين هفته نركيسا و منصور گيگويچ با فرزند تقريباً يكساله شان مهمان آنها مي باشند. هردو خانواده اهل بوسني بوده و در خلال جنگ از كشورشان گريخته اند.

وي راه درست پيروي از اسلام را در همين شهر يعني لندزكرونا آموخت ، خودش فكر مي كند كه اين مسأله مرهون بي خانماني او در اين كشور بوده است .

خيلي از ماها وقتي اينجا آمديم با انجمن بوسني ها تماس گرفتيم ، در اين انجمن ها بود كه با مسلمانان واقعي و جدي برخورد نموديم .

وي معتقد است كه عمليات تروريستي در آمريكا در يازدهم سپتامبر در جدي تر گرفتن اسلام براي مسلمانان تأثيرات غيرمستقيمي داشته است ، با خيلي از مسلماناني كه در لندزكرونا صحبت نموديم معتقد بودند كه بعد از يازدهم سپتامبر مسلمان بودن در كشور سوئدسخت تر شده است ، كلمه اسلام ترس و ناراحتي در مردم ايجاد مي نمايد، بچه هاي مسلمان را در مدارس مورد توهين و ارعاب قرار مي دهندو براي بيكاران مسلمان كار گير آوردن خيلي سخت شده است ، ولي اين مخالفت ها در تحكيم يك هويت اسلامي مؤثر واقع گرديده است .

احساس مي كنم كه لازم است مسلمان بودن خودمان را علني تر اعلام نماييم .

هنگام نماز شب مسجد لندزكرونا پذيراي جمعيت بيشتري از مسلمانان بود.

هوا در لندزكرونا رو به تاريكي مي رود، تلويزيون عربستان با پخش زنده ، برنامه به پايان رسيدن ساعات روزه را نشان مي دهد، به زودي در اينجا نيز ساعت افطار فرا خواهد رسيد، در آشپزخانه يك كيك پنير بوسني ، راگوي گوشت و فلفل و يك كيك كيوي و شكلات آماده شده است . سعيده با اين غذاها مي خواهد پاداشي براي روزه گيران آماده كرده باشد، ادين پوليو يك بار ديگر به نماز ايستاده است .

رمضان چيست ؟

رمضان يكي از ستون هاي پنج گانه اسلام است . روزه گرفتن در ماه رمضان مانند ايمان به وحدانيت خداوند، نماز، خمس ، زكات و حج ازوظايف هر مسلمان مي باشد.

روزه گيران مي بايستي در ساعات روشن روز از خوردن و نوشيدن پرهيز نمايند، در اين ساعات از روابط جنسي و حتي انديشيدن به آن نيزمي بايستي اجتناب نمود، در اين ساعات از بيجان نمودن هر حيوان و يا دعوا و مشاجره اي پرهيز مي گردد. من روزه هستم اين پاسخ هرمسلمان براي اجتناب از درگيري در ماه رمضان مي باشد.

چه كساني مي بايستي روزه بگيرند؟

به صورت يك اصل كلي هر مسلماني بايد روزه بگيرد، ولي استثناهايي نيز وجود دارد، كساني كه مسافرند، افرادي كه مريض مي باشند و يا به يك كار سنگين جسمي اشتغال داشته و نمي توانند براي ماه رمضان مرخصي بگيرند، زنان حامله و زناني كه مدت عادات ماهيانه را طي مي نمايند از روزه گرفتن معاف مي باشند.

به طور يقين ماه رمضان يكي از ايام بزرگ براي كشور سوئد محسوب مي گردد، در اين ماه حدود يكصد و پنجاه هزار مسلمان روزه مي گيرند، مقايسه اين تعداد با جمعيت كليسا به روي اين كشور كه در حدود يكصد و سي هزار نفر مي باشند اهميت اين ايام را روشن ترمي سازد.

روي ميز نان ، كره ، كالباس بوسني ، گوجه فرنگي ، پنير و مربا كه صبحانه هر روزه آنهاست چيده شده ، ولي صبحانه امروزشان با هميشه فرق مي نمايد چرا كه بايد قبل از ساعت 6 و سه دقيقه آخرين لقمه غذا و آخرين جرعه چاي از گلويشان پايين رفته باشد و در اين شهر يعني لندزكرونا تا ده ساعت و چهار دقيقه بعد از خوردن هر غذا و نوشابه اي پرهيز نمايند. از فردا مدت اين پرهيز هر روز دو دقيقه در صبح و دودقيقه در عصر كوتاه تر مي گردد، اگر نرگيسا و منصور توي شهر خودشان استكهلم بودند نيم ساعت زودتر افطار مي كردند براي اينكه ساعات شروع و اتمام روزه با طلوع و غروب خورشيد بستگي دارد.

وقتي كه تدريجاً بقيه خانه هاي لندزكرونا از خواب بيدار شده و توي آشپزخانه ها قهوه جوش ها شروع به جوشيدن مي نمايند، ادين پوليو باقرائت اولين سوره قرآن اولين نماز پنج گانه روز را شروع مي نمايد.

آيا اجتناب از آب و غذا در تمام مدت روز براي شما ناراحت كننده نيست ؟

مثل اينكه هيچ كدام از حاضران منظور من را از اين سؤال نفهميدند، براي آنها روزه و اجتناب از غذا در مدت ماه رمضان مثل قبول وحدانيت خدا يك مسأله پذيرفته شده است .

مركيسا جواب داد: روزه گرفتن خيلي مرا شاد مي سازد، وقتي كه روزه مي گيرم مي دانم كه امر خدا را اطاعت كرده ام .

هيچ كدامشان از گرسنگي و تشنگي طي روز گلايه اي نداشتند.

در مسجد بوسني ها كه در خانه نيمه قديمي اجاره اي در لندزكرونا قرار گرفته مردم به تدريج جمع شده و روي فرش و دشكچه هاي اطراف اتاق جا مي گيرند، ماه رمضان فقط ماه روزه گرفتن نيست ، دور هم جمع شدن و ديد و بازديد و گفتگو هم همان قدر اهميت دارد.

مركيسا براي ما تعريف نمود كه در يكي از همين رفت و آمدهاي ماه رمضان توي همين شهر چند سال پيش با شوهر فعلي اش آشنا شده بود.

در حدود سيصد نفر بوسنيايي مسلمان در لندزكرونا ساكن مي باشند و قبل از به پايان رسيدن اين روز پنجشنبه بيشتر آنها به مسجدخواهند آمد، معمولاً بايد بين اين همه آدم چند نفري باشند كه اختلافاتي با هم داشته و بگومگويي راه بياندازند ولي ما در محيط مسجد فقط شاهد صفا و صميميت هستيم .

منصور براي ما توضيح داد: حق با شماست ، ولي درگيري در ماه رمضان كار خلاف شرعي مي باشد. حضرت رسول (ص ) فرموده : كسي كه در اين ماه مبارك صدايش را بلند نموده و يا كلمات زشتي ادا نمايد، بهتر است كه روزه اش را هم بشكند، خداوند روزه چنين افرادي راقبول نمي نمايد.

ـ شماها مي توانيد براي يك ماه تمام از درگيري با دنيا پرهيز نماييد؟

ـ كاملاً، و بعد با شوخي اضافه مي نمايد: مگر وقتي كه با برادرم برخورد نمايم .

هنگام ظهر خيابان مركزي لندركرونا با تابلوهاي رستوران ها، رايحه كوري ، فلافل و سوسيس فروش هاي دوره گرد هر گرسنه اي را به هوس مي اندازد، ولي منصور در حالي كه با تأني خياباني را طي مي نمايد به ما مي گويد كه اين رايحه ها هيچ تأثيري بر او ندارد و به مااطمينان مي دهد كه واقعاً گرسنه اش نيست .

ولي در عوض فرزند يكساله او حمزه هميشه گرسنه است كه مسؤوليت سير نگاه داشتن او را با خانمش تقسيم نموده است .

ـ واقعاً تمام شدن ماه رمضان و كنار گذاشتن روزه كار خيلي سختيه ، اغلب بعد از ماه رمضان ، طبق عادت ناهار خوردن يادم مي ره .

به نظر او ماه رمضان هم مثل سال نو يكي از ايام بزرگ براي كشور سوئد مي باشد. منصور گيگويچ در سال 1994 به سوئد آمده است وآن طور كه خودش اظهار مي دارد در آن موقع چندان هم به اجراي دستورهاي ديني پايبند نبوده است :

ـ در يوگسلاوي كمونيست اظهار مسلمان بودن چندان دلپسند نبود.