تسبيح حضرت زهراء (س)

منابع مقاله:

پرسمان، شماره 11، شيرازي/مامائي، طيبه؛

صفحه: 1

توصيه شده است كه بعد از نمازهاى واجب، تسبيح حضرت فاطمه زهرا (س) گفته شود . دوست دارم بيش تر درباره آثار آن بدانم .

طيبه شيرازى/مامائى

براى پاسخ به اين سؤال مناسب ديديم كه ديدگاه استاد محمد شجاعى را در اين زمينه تقديم داريم . ايشان در كتاب «مقالات/دفتر سوم » چنين مى نويسند:

لازم است بعد از نمازهاى واجب بر «تسبيح حضرت فاطمه (س)» مداومت كند و از ترك آن و مسامحه در آن و از عدم مداومت بر آن اجتناب كند و جانب حضرت معبود را در خصوص آن مراقبت نمايد .

تسبيح حضرت فاطمه زهرا در «ترتيب » و در «عدد» به اين صورت است:

34 بار «الله اكبر» 33 بار «الحمد لله » و 33 بار «سبحان الله » .

ابوبصير از امام صادق (ع) نقل مى كند كه فرمود:

«فى تسبيح فاطمة صلى الله عليها يبدا بالتكبير اربعا و ثلاثين، ثم التحميد ثلاثا و ثلاثين، ثم التسبيح ثلاثا و ثلاثين; (1) در تسبيح فاطمه (س) با «تكبير» يعنى با «الله اكبر» شروع مى كند و سى و چهار بار «تكبير» مى گويد، سپس سى و سه بار به «تحميد» مى پردازد، يعنى «الحمد لله » مى گويد، و سپس سى و سه بار «تسبيح » مى كند، يعنى «سبحان الله » مى گويد» . 1

در «ترتيب » و در «عدد» حسابها هست كه براى اهل آن تا حدودى معلوم و براى محجوبان هم مستور است .

(دفتر چهارم مثنوى)

از اين رو، لازم است در «ترتيب » و در «عدد» دقت كامل كند، تا از آثار و بركات مخصوصه بهره مند گردد .

شرط حضور و توجه به خدا و به معنى آن چه مى گويد، در اين جا نيز از شرايط اساسى است و بدون آن از بركات مخصوصه، آن چنان كه بايد، ملحوظ نخواهد شد . بايد مجاهدت جدى و مراقبت نمايد كه «تسبيح » را با حضور قلب و باتوجه بگويد، و از اين كه در لفظ بگويد و قلبا پراكنده باشد و اين جا و آن جا باشد، اجتناب كند . زيرا در اين صورت او در باطن امر در محضر حضرت حق نيست و حال تسبيح و سير تسبيحى ندارد، و گفتار او، و خود او صعود الى الله نخواهد داشت، بلكه در اين جا و آن جا خواهد بود .

در حال حضور، باگفتن «الله اكبر» و تكرار آن، سيرى خواهد داشت و با گفتن «الحمدالله » و سپس «سبحان الله » و با تكرار آن ها نيز سيرها خواهد كرد . با هر تكبيرى، سيرى در مدارج توحيد، باهر تحميدى، سيرى ديگر، و با هر تسبيحى هم سيرى خواهد نمود، آن هم در بدايات به نحوى و در اواسط و نهايات به انحاء ديگر . مسالك غيبى در پيش خواهد داشت، و هدايت ها در آن مسالك غيبى .

در حال حضور، دل كه سالك اصلى طريق است به تكبير، به تحميد و به تسبيح مى پردازد و در مدارج توحيد و عبوديت پيش مى رود . اگر حضور نباشد، دل در اين سو و آن سو بوده در تكبير و تحميد و تسبيح نخواهد بود، بلكه غوطه ور در غفلت و محبوس در ظلمات اغيار و در حال فرار از حضرت معبود است و زبان به تنهايى به كار افتاده است . طبعا سيرى انجام نگرفته و جز به اندازه حضور اجمالى و كلى، عايدى نخواهد داشت . (دقت شود)

(دفتر چهارم مثنوى)

شرط ديگرى كه در اين تسبيح هست و بايد مراعات شود، بلافاصله بودن آن بعد از نماز است . همين كه نماز را تمام كرد، قبل از اين كه تغيير وضع بدهد و از حالت نماز خارج شود و قبل از اين كه به چيزى بپردازد، يعنى بعد از سلام نماز، در همان حالت كه در وقت سلام داشت، با حضور و با توجه، تسبيح راشروع كند و با مراعات «ترتيب » و «عدد» بدون اين كه در وسط تسبيح را به چيزى قطع كند، به آخر برساند .

در اين كه بايد بلافاصله و قبل از خارج شدن از حالت نماز باشد نيز حسابى هست كه در غير اين صورت نيست .

امام صادق (ع) فرمود:

«من سبح تسبيح فاطمة الزهراء - عليها السلام - قبل ان يثنى رجليه من صلاة الفريضة غفرالله له و ليبدا بالتكبير; (2) هر كس تسبيح حضرت فاطمه زهرا (س) را قبل از اين كه وضع خود بعد ا ز نماز واجب را بهم بزند بجا بياورد، خداى متعال او را مشمول مغفرت خود مى گرداند، و بايد تسبيح را با تكبير، يعنى با «الله اكبر» شروع نمايد .» (2)

همچنين، در اين كه لازم است تسبيح را در وسط با چيزى قطع نكند و متصلا به آخر برساند، رموز خاصه وجود دارد كه اهل آن از آن آگاهند .

در فروع كافى، كتاب الصلاة باب التعقيب بعد الصلاة و الدعا آمده است كه امام صادق (ع) تسبيح حضرت فاطمه (س) را متصلا انجام مى داد و آن را با چيزى قطع نمى كرد .

1 . فروع كافى، كتاب الصلاة، باب التعقيب بعد الصلاة و الدعا .

2 . همان .