شرايط و نشانههاى حكومت جهانى حضرت: آيا اين علايم كه در احاديث متواتر آمده است، محقق شده يا خير؟ توضيح دهيد.
در منابع روايى انبوهى از رخدادهاى طبيعى و غيرطبيعى و دگرگونىها و تحولاتسياسى و اجتماعى به عنوان علايم و نشانههاى ظهور ياد شده است.
مرحوم شيخ مفيد در كتاب «ارشاد»[2]، بيش از پنجاه نشانه را آورده. علامه مجلسى
نيز تعداد بيشترى از نشانهها و علايم را كه در روايات نقل شده، برشمرده است.[3]
اين نشانهها گوناگونند؛ بعضى به طور مطلق بيان شده بعضى به تحقق شرايطى مشروط
گرديده است. بعضى به عنوان شرايط متصل به ظهور بيان گرديده و بعضى ديگر به عنوان
شرايط منفصل، بعضى شرايط عادى و طبيعى است، بعضى ديگر شرايط غيرعادى و معجزهآميز
و...
از ميان علايم نقل شده در روايات، آن چه تحقق آن حتمى است و بدون آن ظهورى
نخواهد بود، علايمى است كه به عنوان «علائم حتمى» در روايات به آن تصريح شده است و
جزو مقدمات ضرورى ظهور بيان شده است؛ مانند: خروج سفيانى، صحيه آسمان، قتل نفس زكيه
و...
اما علايم و نشانههاى عادى ديگر، تابع شرايط و اقتضائات گذشت زمان است كه اگر
چنانچه موقعيت اقتضا كند و موانعى فراروى آن پديد نيامده باشد، تحقق مىيابد،
وگرنه تحقق آنها حتمى نخواهد بود؛ چون بسيارى از اين نشانهها مشروط به شرايط خاصى
است. پس، نبايد انتظار داشت كه همه آن چه به عنوان علايم و زمينههاى ظهور، ياد شده
حتما تحقق مىيابد، بلكه اين امر فقط در مورد نشانههاى حتمى، جارى است.
به نظر مىرسد، بسيارى از حوادث و تحولاتى را كه ائمه عليهالسلام وقوع آن را
در دوران غيبت كبرى و پيش از ظهور، پيشبينى كردهاند و از آنها به عنوان
نشانههاى ظهور و نزديك شدن قيام مهدى عليهالسلام ياد شده است، تحقق يافته است.
مانند: اختلاف شديد ميان امت اسلام، انحراف بنىعباس، جنگهاى صليبى، فتح
قسطنطنيه به دست مسلمانان، رها شدن اعراب از قيد استعمار، جنگ و خونريزى فراوان،
اختلاف و جنگ ميان شرق و غرب و... اشاره شده است، ولى هيچ كدام از اينها بعنوان
علايم حتمى ظهور نمىباشد.
نكته آخر در اينباره، توجه به اين مطلب است كه تحقق هر يك از اين نشانهها
نويدى است از نزديك شدن ظهور حضرت مهدى(عج). به گونهاى با تحقق اين پيشگويىها،
اميد نزديك شدن ظهور حضرت افزايش مىيابد و اين رخدادها چيزى جز نزديك شدن زمان
ظهور را اثبات نمىكند.
اما زمان دقيق و سال و ماه براى ظهور حضرت را هرگز نمىتوان مشخص كرد؛ زيرا
زمان دقيق ظهور حضرت را فقط خداوند مىداند و اگر ائمه معصومين (عليهم السلام) هم
از آن باخبر باشند هرگز از زمان ظهور اطلاعى به ما ندادهاند، بلكه تعيين كنندگان
وقت ظهور راتكذيب نيز كردهاند.[4] به خاطر مصالحى كه وجود دارد؛ اين مسأله براى
هيچ كس بازگو نشده است و برخى روايات، قيام حضرت را ناگهانى و «بغتة» دانسته اند.
بنابراين، اولاً ممكن است بسيارى از نشانههاى نزديكى ظهور حضرت، به وقوع
پيوسته باشد.
ثانيا: اين علايم، صرفا بر نزديكى عصر ظهور دلالت دارد نه بيشتر.
ثالثا: كسى حق تعيين وقت ظهور را ندارد و اين امر از اسرار الهى است كه ما به
طور كلى با شناخت علايم حتمى و غيرحتمى ظهور از آن باخبريم، اما شناخت تفصيلى و
دقيق نداريم. چون امر ظهور حضرت و فرمان قيام از ناحيه خداوند ناگهانى مىباشد، پس
لازم است كه همواره اين آمادگى را در خود پديد آوريم و حالت انتظار داشته باشيم تا
جزو منتظران ظهور حضرت به شمار آييم.