لطفا منتظر باشید ...
7 و 8 ـ ابراهيم بن هاشم و پسرش علي بن ابراهيم
يكي از راويان و علماي پركار كه از اهالي كوفه بود، ولي در قرن سوم به قم مهاجرت كرد، ابراهيم بن هاشم است، او نخستين كسي است كه حديث كوفيان را در قم منتشر نمود، او از اصحاب خاص امام جواد(ع) بود، و به گفته بعضي با امام رضا(ع) نيز ملاقات نموده بود، و از رواياني است كه 6414 روايت از امامان(ع) نقل كرده است.اوداراي تأليفاتي بود(99)از جمله:"كتاب النوادر" و"كتاب قضاوت هاي اميرمؤمنان علي(ع)" را مي توان نام برد(100).
آري آن كس كه حامل 6414 روايت از امامان معصوم(ع) است، و از اصحاب نزديك امام جواد(ع) مي باشد، و با اين مكنت علمي در اوايل قرن سوم به قم مي آيد و به نشر آثار امامان(ع) همت مي گمارد، قطعاً نقش به سزايي در تشكيل حوزه علميه در قم، در آن عصر خواهد داشت، چرا كه وجود ذيجود علماي پركار و برجسته اي همانند او، موجب رونقش بازار علم و دانش و تعليم و تعلم خواهد شد.
جالب اينكه پسر ارجمند او علي بن ابراهيم قمي(صاحب تفسير علي بن ابراهيم) نيز راه پدر را پيمود، و از دانشمندان و راويان لايق و تلاشگري بود كه در انتقال احاديث و فرهنگ امامان اهلبيت(ع) از عراق به قم يدطولا داشت. اين مرد بزرگ را به عنوان يكي از اعلام قرن 3 و كه در قم مي زيسته، خوانده اند.
او كتاب هاي متعددي تأليف كرد، مانند:
1ـ تفسير روائي قرآن،
2ـ الناسخ و المنسوخ،
3ـ المغازي،
4ـ كتاب الشرايع،
5ـ قرب الاسناد،
6ـ المناقب،
7ـ اختيار القرآن
8ـ كتاب التوحيد و الشرك،
9ـ كتاب الحيض،10ـ كتاب الانبياء،
11ـ كتاب فضايل اميرالمؤمنين(ع)،
12ـ كتاب المشذر.
قبر شريف اين عالم بزرگ، در قم در بقعه اي در كنار باغ شهرداري همراه قبر شريف محمد بن قولويه است.(101)
