ترور از دیدگاه اسلام و امام خمینی(ره) چاپ نخست كتاب «ترور از دیدگاه اسلام و امام خمینی(ره)» تالیف یعقوب نعمتی وروجنی از سوی انتشارات امیركبیر منتشر و روانه بازار نشر شد. این كتاب درصدد است كه رابطه اسلام و ترور را مشخص سازد.
به گزارش ایبنا، پژوهش حاضر به بررسی پدیده ترور و جایگاه آن در آموزه‌های دین اسلام و نیز در منظومه فكری امام خمینی(ره) پرداخته است.
ترور پدیده تازه‌ای نیست، بلكه می‌توان گفت بشر قرون متمادی است كه با ترور دست و پنجه نرم می‌كند. در طول تاریخ، انسان ها برای ترساندن یكدیگر از ترور بهره جسته‌اند. تاریخ آكنده از اقدامات تروریستی است كه جان بی‌گناهان بی‌شماری را گرفته، زندگی آنان را به خطر انداخته، امنیت خاطرشان را برهم زده و در زندگی‌شان اختلال ایجاد كرده است.
امروزه نیز با ترور و تروریسم مواجه‌ایم و علاوه بر همان داستان دراز تاریخی استفاده از زور و خشونت و ترور برای رسیدن به اهدافی خاص، اكنون گروه‌هایی نیز وجود دارند كه به نام دین اسلام، دست به اعمال خشونت‌آمیز می‌زنند. همین امر دستمایه‌ای شده است كه صاحبان زر و زور و تزویر جهانی، كه دستگاه‌های تبلیغاتی، رسانه‌ها و مجامع بین‌المللی را در دست دارند، هر روز بیش از پیش، اسلام را به تروریست‌پروری متهم كرده و آن را به عنوان ایدئولوژی جنگ، خشونت و ترور به افكار عمومی جهانیان، معرفی كنند.
تروریسم به معنای ترس و وحشت از رفتار و اعمال فرد یا گروهی است كه از راه ارعاب و به كار بستن زور می‌خواهند به هدف‌های سیاسی خود برسند
در این میان سوالاتی مطرح می‌شود كه آیا اسلام بیش از سایر ادیان، جنگ‌طلب است؟ آیا اسلام این گونه خشونت‌ها، ترور و نیز تروریست‌ها را می‌پذیرد؟ و آیا اسلام ایدئولوژی و مبنای نظری ترور را فراهم می‌آورد؟ این كتاب، به دنبال یافتن پاسخی به این سوالات است.
از تروریسم تعاریف متعدد و مختلفی به عمل آمده است. تروریسم اصطلاحی است كه بر سر تعریف آن توافقی میان حكومت‌ها یا تحلیل‌گران دانشگاهی وجود ندارد، اما تقریبا به شیوه‌های گوناگون به تعبیری منفی به كار می‌رود، تا غالبا اقدامات گروه‌های فرادولتی خودساخته با انگیزه سیاسی علیه جان افراد را توصیف كند.
تروریسم، اعمال ترور به صورتی منظم و سازمان یافته را می‌رساند. تروریسم نه فقط با استفاده از وسایلی كه می‌توانند زندگی و امنیت افراد را مورد سوءقصد قرار دهند، صورت می‌یابد؛ بلكه از طریق تخریب خشونت‌آمیز خدمات عمومی و با تجهیزات زیربنایی متعلق به یك جمع نیز اعمال می‌شود.
تروریسم كه از ریشه لاتینی «Terror» به معنای ترس و وحشت گرفته شده است به رفتار و اعمال فرد یا گروهی اطلاق می‌شود كه از راه ایجاد ترس و وحشت و به كار بستن زور می‌خواهند به هدف‌های سیاسی خود برسند.
كتاب حاضر درصدد است كه رابطه اسلام و ترور را مشخص سازد. به عبارتی دیگر در پی آن است كه ببینیم جایگاه ترور در اسلام چیست؟ هدف اصلی این كتاب، مشخص كردن این نكته است كه نظر كلی اسلام درباره پدیده ترور چیست؟ آیا اسلام با توجه به مبانی معرفت‌شناسی، انسان‌شناسی و جهان‌بینی خود، ترور را تایید می‌كند و منبعی برای آن محسوب می‌شود و یا اینكه ترور از دیدگاه اسلام مطرود و محكوم است.
همچنین كتاب در پی آن است كه نظر حضرت امام خمینی(ره) را نسبت به این پدیده مشخص سازد و ببیند كه ایشان با توجه به مبنای نظری خود، چه رویكردی نسبت به پدیده ترور دارند.
در پی حادثه یازدهم سپتامبر 2001، واژه ترور و تروریسم بیش از پیش در ادبیات سیاسی جهان، به ویژه جهان اسلام، كاربرد یافت. هرچند كه این واژه قبل از آن نیز در ادبیات سیاسی مطرح بود، ولی بعد از حادثه یازدهم سپتامبر، این واژه كاربرد تازه و بیشتری پیدا كرد. كاربرد جدید آن در مورد ادعای نسبت بین اسلام و ترور بود. به عبارت روشن‌تر، اسلام از سوی غربیان به عنوان مهمترین منبع برای ترور و تروریسم معرفی شد.
از آنجا كه این مباحث هنوز هم ادامه دارد، ضرورت یك بحث علمی و منطقی در مورد نسبت بین اسلام و ترور امری بسیار مهم محسوب می‌شود. در این رابطه، فقدان منابعی كه به صورت علمی و تحلیل، و با توجه به مبانی عقیدتی اسلام به این مساله پرداخته باشد، به شدت احساس می‌شود. از سوی دیگر، از آنجا كه امام خمینی به عنوان ارائه دهنده نوین‌ترین و عملگراترین نسخه از اسلام در سال‌های اخیر محسوب می‌شوند، آگاهی از دیدگاه ایشان در مورد پدیده ترور در شناخت نظر اسلام نسبت به ترور بسیار حیاتی و راهگشا خواهد بود.
كتاب حاضر، در چهار فصل به موضوع ترور از دیدگاه اسلام و امام خمینی(ره) پرداخته است.
تاریخ آكنده از اقدامات تروریستی است كه جان بی‌گناهان بی‌شماری را گرفته، زندگی آنان را به خطر انداخته، امنیت خاطرشان را برهم زده و در زندگی‌شان اختلال ایجاد كرده است
در فصل نخست كه تعریف ترور و تاریخچه آن نام دارد، ترور را تعریف كرده و انواع آن را برشمرده و در انتهای فصل نخست، به طور مختصر تاریخچه ای از ترور و اقدامات تروریستی انجام گرفته جهان و ایران را درج كرده است.
فصل دوم، به مطالعه مصادیق عینی ترور در تاریخ اسلام اختصاص داده شده است. در تاریخ اسلام كه از زمان بعثت رسول گرامی اسلام(ص) آغاز می‌شود، شاهد وقوع اقداماتی بوده‌ایم كه می‌توان طبق تعریف امروزی، آنان را تروریستی نامید. در این فصل، ابتدا از صدر اسلام شروع كرده و سیر تحول تاریخی را پی گرفته، تا به زمان معاصر برسیم. در این قسمت، نویسنده بیشتر درصدد است تا جریانات و روندهای كلی را مورد بحث قرار دهد. از این‌رو، جریانات و گروه‌هایی مانند خوارج، اسماعیلیه نزاری، وهابیت، سازمان مجاهدین خلق، گروه فرقان و القاعده را بررسی می‌كند. به خاطر اهمیت بحث القاعده، به این سازمان به طور جداگانه و تا حدودی گسترده‌تر پرداخته شده است.
در فصل سوم كه مهمترین فصل این كتاب است، نویسنده در تلاش است نظر اسلام را درباره ترور مورد كنكاش قرار دهد. در ابتدای فصل از آنجا كه فقه اسلامی مهمترین منبع تدوین احكام عملی زندگی مسلمین است، شناختی كلی و مختصر از فقه به دست آورده و مفهوم ترور را در فقه بررسی كرده است. از آنجایی كه مفهوم محاربه در فقه و احكام جزایی شریعت اسلام، شباهت‌های نسبتا زیادی با ترور دارد، این مفهوم را بررسی كرده، و رابطه آن با ترور را به بحث می‌نشیند. در ادامه فصل، ارتباط بین ترور و جهاد بررسی شده و به این پرسش پاسخ داده شده است كه آیا جهاد می‌تواند مستمسكی برای اقدامات تروریستی باشد یا نه؟ سپس از آنجا كه خشونت جزو لاینفك یك عمل تروریستی است، نظر اسلام در مورد خشونت را نیز جویا شده و در انتهای فصل، دفاع مشروع و رابطه آن با ترور، مورد بحث واقع شده است.
در فصل چهارم، رویكرد امام خمینی نسبت به ترور مورد بحث قرار گرفته است. پس از بحث مختصری در مورد مبانی اندیشه امام، از لابلای سخنان و بیانات ایشان، تعریف ترور و نظر ارزشی ایشان نسبت به ترور استخراج شده و در ادامه مواضع عملی ایشان در برابر اقدامات تروریستی و در انتها، نظر ایشان نسبت به تروریسم دولتی اسرائیل و نیز نهضت‌های آزادی‌بخش را بررسی كرده است.
چاپ نخست كتاب «ترور از دیدگاه اسلام و امام خمینی(ره)» در 163 صفحه و با بهای 30000 ریال راهی بازار نشر شد.
تهیه و تنظیم: گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی
