گذرگاهی عجیب
آسیبشناسی شخصیت جوان، بحث بسیار پر دامنه و مهمی است که حتی از شناخت اصل سرمایهی وجود که همان مدت عمر انسان در این دنیاست چیزی کم ندارد؛ به طوری که اگر قدر نعمت جوانی را ندانیم و خوب از آن استفاده نکنیم، تبدیل به نقمت میشود. عموم انسانها در هر سن و سالی که باشند همیشه در معرض آفتها و آسیبهای گوناگون قرار دارند؛ اما در این میان میزان آسیبپذیری جوان بیشتر است. دنیا گذرگاه عجیبی است و ما که ناخواسته در این دنیا حضور پیدا کردهایم، خوب است بدانیم که نه آمدنمان به این جهان دست خودمان بوده است و نه رفتنمان. پیدایش ما در این دنیا گذرگاهی بین عدم و وجود جاودانه است. مدت عمر ما در این دنیا براساس فلسفهی آفرینش، پیمودن مسیر رشد و کمال با اراده و اختیار برای رسیدن به ارتقای روحی و سعادت همیشگی بوده است. باید بدانیم که چگونه با عزم و اراده از این گذرگاه سخت عبور کنیم تا پیمودن راه، پیوسته با سلامتی و سعادتمندی همراه باشد. در این میان، آگاهی ضروری است، زیرا آفتهای گوناگون و تیرهای بلا از هر سو ما را نشانه گرفتهاند؛ البته آشنایی با این مسائل نباید جوان را مایوس یا دل زده کند، بلکه باید او را با نشاط، هوشیار و بیدار نگه دارد؛ چه اینکه در این دنیای زیبا و رنگارنگ و دلفریب، همه چیز به هم پیوسته و با یکدیگر آمیخته است. شما در جایگاه یک جوان، در حقیقت مشغول تجارت و دادو ستد در این دنیا هستید؛ بنابراین چه خوب است مواظب آنچه میدهید و میگیرید باشید؛ ببینید در آخر کار چه به دست میآورید و چه چیزی از دست میدهید! سود میکنید یا زیان میببینید؟ توجه داشته باشید که در مقابل جوانیای که میدهید، چه میگیرید.
مهمترین دوران زندگی
جوانی، درخشانترین دوران زندگی هر انسانی است؛ در عین حال این دوران آفتهای خاص خودش را دارد که بسیار هم ویرانگر است و بازتاب و آثارش بسیار گستردهتر و شکنندهتر از دورههای بعدی است؛ بنابراین جوان باید این مسئله و دیگر رخدادهای پیرامونی آن را خوب بشناسد. امیرمومنان علی (ع) خطاب به جوان، تعبیرهای مهم و ظریفی دارند که بسیار با اهمیت است. حضرت در نامهی 31نهجالبلاغه دورهی جوانی و موقعیت جوان را با سه جمله توصیف میفرمایند: 1- در تیررس حوادث و گرفتاریها هستی؛ 2- هدف بیماریها و امراض گوناگون واقع میشوی؛ 3- در معرض آسیبها و آماج بلاها قرار می گیری. به بیانی، هر سه تعبیر میخواهد موقعیت جوان را نسبت به این آفتها و آسیبها- که برای هر کسی ممکن است پدید آید- روشن سازد و او را به فکر وا دارد تا با چاره اندیشی و ژرفنگری خود با مسائل و رویدادهای زندگی، عادی و سطحی برخورد نکند.
پرهیز از بیتوجهی
انسان در زندگی نباید بیخیال و در برابر محیط اطراف خود بیتوجه باشد؛ باید روی کارها و انتخابها و تصمیمهایش خوب بیندیشد و با مسائل، عادی برخورد نکند و از این مسئله که همواره شخصیت او در زندگی در معرض تهدیدها و آسیبهای گوناگون قرار دارد، غافل نباشد، زیرا در این صورت آفتها او را احاطه خواهند کرد و با در هم شکستن او، زمینهی سقوطش را نزدیک میکنند.
سلامتی روان
طبیب روح، توصیههایی برای پیشگیری و جلوگیری از آسیبهای روانی دارد که اگر آنها را مراعات کنیم، از نظر روحی و روانی سالم و متعادل خواهیم بود. آنها سفارش کردهاند در مکانها و فضاهای آلودهی صوتی و تصویری و جاهایی که به میکروب گناه آغشته است، رفت و آمد نکنیم و با افراد آلوده دامن، همنشینی نکنیم. سفارش کردهاند زبانمان به ناسزا، غیبت و دروغ آلوده نشود. چشمانمان به نظر بازی و نگاه به نامحرم و حرام نیالاید. گوشمان به صدای حرام عادت نکند. دستمان به طرف ناپاکیها دراز نشود. شکممان به لقمه حرام آلوده نشود و ...
زندگی و موانع
زندگی مانند میدانی است که درون و پیرامون آن پر از مینهای کوچک و بزرگ است، عبور از این میدان مین، آداب و مقررات خاص خود را دارد که باید آنها را یاد گرفت. هر کس این مقررات را رعایت نکند خواه ناخواه با این مینها برخورد میکند و طبیعتاً، بخشی از وجودش آسیب میبیند. بنابراین ضمن آن که باید تقوا پیشه کرد و احتیاط نمود، باید نوع مینها را شناسایی کرد و ابزار و وسایلی که باعث خنثی شدن مینها میشود با خود برداشت و با آگاهی کامل و درست، گام برداشت تا باعث نابودی خود و دیگران نشویم.
دشمن کجاست؟
محیط زندگی پر از خطر است و دشمن در همه جا ایستاده و از همه جا حملهور میشود: باید دشمن را شناخت و با عزمی راسخ به مقابله و مبارزه با آن پرداخت و با احتیاط در زندگی گام برداشت تا با آگاهی و تفکر و تدبیر و به کارگیری درست ابزار و وسایل بتوانیم معبری برای عبور باز کنیم و از بین مینهایی که پیرامونمان کار گذاشتهاند به سلامتی عبور کنیم و از آفات دشمن در امان بمانیم. اینجاست که باید کاملاً تمرکز نماییم و حواسمان را جمع کنیم؛ چه اینکه دشمن ما سرسخت و قسم خورده است و آگاهانه درصدد حمله به ماست و هر روز با ما سرو کار دارد و ما را در مورد هدف قرار میدهد؛ به نحوی که او ما را میبیند و ما او را نمیبینیم. دشمنان شما به دو دستهی بزرگ تقسیم میشوند: داخلی و خارجی؛ دشمن داخلی، نفسامارهی شماست که همیشه آماده است شما را به بدی امر کند و حتی دشمن خارجی هم به کمک آن نفوذ پیدا میکند.
جوانی دورهی سخت و در عین حال شیرینی است سعی کنید این دوره را با تلاش به سرانجام برسانید و اجازه ندهید این شیرینی به کامتان تلخ شود.
شاهد جوان
تنظیم برای تبیان: کهتری