آشنايى با سوره مؤمنون - ترجمه تفسیر مجمع البیان جلد 18

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر مجمع البیان - جلد 18

امین الاسلام طبرسی؛ ترجمه: علی کرمی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

آشنايى با سوره مؤمنون

اين سوره در شمار، بيست و سومين سوره از قرآن شريف است. بسيار بجا و مناسب است كه پيش از آغاز ترجمه و تفسير آيات آن به نكاتى از شناسنامه اش بنگريم.



1 - چرا مؤمنون؟

نام بلند و جاودانه اين سوره مباركه، سوره مؤمنون، يا ايمان آوردگان به خدا و پيامبر است و اين نام از نخستين آيه اين سوره برگرفته شده است كه: «قد أفلح المؤمنون».

افزون بر اين، در اين سوره، قرآن شريف به وصف مردم توحيدگرا و با ايمان پرداخته و در شمارى از آغازين آيات آن صفات برجسته و ويژگيهاى انسانساز و مهمّ مردم با ايمان را به تابلو مى برد.



2 - فرودگاهِ آن :

به باور همه مفسّران، همه آيات يكصدو هيجده گانه اين سوره در مكّه و در كنار كهن ترين معبد توحيد و تقوا بر قلب مصفاى پيامبر گرامى فرود آمده است. افزون بر ديدگاه مفسّران، اگر در خود آيات اين سوره و محتوا و مفاهيم بلند و درس آموز آنها بنگريم، نشانه هاى «مكّى» بودن آيات و سوره را بروشنى درمى يابيم؛ چرا كه بيشتر آيات آن بحث هايى چون: ايمان و نشانه هاى ايمان آوردگان،




نشانه هاى يكتايى و قدرت و دانش خدا،




نمونه هايى از نظام شگفت انگيز آن نظام بخش بزرگ در آسمان و زمين، و جهانِ گياه و نبات و انسان و حيوان و




موضوع مرگ و جهان پس از آن، و موضوعاتى از اين دست را طرح نموده و به روشنگرى مى پردازد و اينها نشانگر آن است كه اين آيات در مكّه فرود آمده است.

3 - شمار آيات و واژه هاى آن :

در مورد شمار آيات اين سوره دو نظر است:

1 - به باور كوفيان، اين سوره داراى يكصد و هيجده آيه است.

2 - امّا به باور ديگران، اين سوره يكصد و نوزده آيه دارد كه دليل اين اختلاف خواهد آمد.

گفتنى است كه اين سوره داراى 1840 واژه و 4802 حرف است و به بخشهاى گوناگونى قابل تقسيم است.

4 - فضيلت و پاداش تلاوت آن :

1 - از پيامبر گرامى صلى الله عليه وآله آورده اند كه در اين مورد فرمود:

من قرأ سورة المؤمنين بشرته الملائكة يوم القيامة بالروح و الريحان و ما تقرّ به عينه عند نزول ملك الموت.(93) هر كس سوره «مؤمنون» را با قلبى خاضع و خاشع تلاوت نمايد، فرشتگان در روز رستاخيز او را به روح و ريحان مژده مى دهند و هنگامى كه فرشته مرگ براى دريافت روح او فرود مى آيد چنان مژده و نويدى به او مى دهد كه ديدگانش بخاطر آن نورباران مى گردد.

2 - و نيز از ششمين امام نور، حضرت صادق عليه السلام آورده اند كه فرمود:

من قرأ سورة المؤمنين ختم اللّه له بالسعادة اذا كان يدمن قرائتها فى كلّ جمعة،و كان منزله فى الفردوس الاعلى مع النبيّين والمرسلين.(94) هر كس سوره مؤمنون را بخواند و در هر جمعه اى تلاوت آن را ادامه دهد خدا فرجام زندگى و سرنوشت او را به خير و سعادت پايان مى بخشد و جايگاه او بهشت برين خواهد بود و در آنجا به همراهى و همنشينى پيامبران و فرستادگان خدا مفتخر خواهد گرديد.

روشن است كه اين پاداش شوق آفرين به خاطر تلاوت تنها نيست بلكه براى تلاوتى است كه مقدمّه آگاهى و انديشه، و آنگاه شور و عشق و اخلاص و ايمان واقعى گردد و تلاوت كننده اين سوره خود را به ويژگيها و صفات برجسته ايمان آوردگان، آراسته ساخته و از خصلتهاى نكوهيده ظالمان و گمراهان پيراسته سازد.

آرى اين پاداش پرشكوه براى تلاوتِ همراه با آگاهى، اخلاص، ايمان و عمل است.

5 - دورنمايى از محتواى سوره :

اين سوره با نام بلند و با عظمت خدا آغاز مى گردد و آنگاه در شمارى از آيات خود، صفات برجسته و ويژگيهاى سرنوشت ساز و ارزشمند مردم توحيدگرا و با ايمان، در ابعاد گوناگونِ فردى، فكرى، عقيدتى، اجتماعى، خانوادگى، اخلاقى و انسانى را به تابلو مى برد و از پى آن به اين مفاهيم ارزشمند و دگرگونساز مى پردازد و اين موضوعات متنوع را طرح مى كند:

موضوع آفرينش شگفت انگيز انسان،






مرگ و جهان پس از آن،






رستاخيز انسان و جهان،




زنجيره اى از نشانه هاى قدرت وصف ناپذير خدا در آسمانها،




انبوهى از دلايل يكتايى و حكمت او در زمين،




شگفتيهاى جهان گياهان و نباتات،




آفرينش تفكّرانگيز جهان حيوان،




پديده كشتى و دريا و جريان آن بر سينه آبها،




پرتوى از سرگذشت الهام بخش پيامبران بزرگى چون نوح، موسى، عيسى و هود،




فرمانروايى و حاكميت خدا در كران تا كران هستى،




بحثهاى متنوّعى در باره معاد و جهان پس از مرگ،






هدف آفرينش:

پاداش پرشكوه شايستگان و كيفر گناهكاران،




و دهها پند و اندرز و هشدار و نويد انسانساز و حكمت آموز و عبرت انگيز ديگرى كه خواهد آمد.

/ 40