مصايب، هديه هاي خداوند هستند - خانواده، بلاها، سختی ها نسخه متنی

فلسفه تفاوت ميزان بلاها و مصايب چيست؟ چگونه است كه دين باوران و خداجويان بيش از ديگران هدف تيرهاي بلا قرار مي گيرند؟

جوهره مصايب و دشواريها، لطف و رحمت الهي است و از آن رو كه جهان آفرينش بر خير استوار است، آنچه آفريده الهي است نيز در خميرمايه خود، خير او نهفته است. رنجها، بلاها و غصه ها جلوه اي از خير بي كران پروردگار مهربان است و آثار پسنديده اي براي بندگان خداوند به همراه دارد. آنان كه از هر تلخي و ناكامي در زندگي به دورند، بي شك از سرچشمه خير فاصله گرفته اند، هستي شان رنگ نيستي يافته، مهر و سپاس ايزدي در جان آنها نمي نشيند و لطف خداوندگار آنان را نمي نوازد و اين همان معناي لعن پروردگار بوده كه دوري از رحمت الهي نام گرفته است.1 از اين رو امام سجاد عليه السلام فرمود:

«در آن كس كه هرگز بلا نمي بيند، گرفتار نمي شود و غصه اي ندارد، خيري نهفته نيست.»2

و در سخناني از ديگر معصومان ـ عليهم السلام ـ است كه:

«خداوند پيوند مي گسلد از بنده اي كه نه در مالش براي خدا بهره اي است و نه در پيكرش.»3

«دوستدار ما همواره دچار آوارگي است و آزاركش و تنها و كتك خورده و رانده شده و دروغ گفته شده و اندوهگين و گريان و دردمند تا آنگاه كه بميرد و در راه خدا، اين نيز ناچيز است.»4

«هر كه ما خاندان پيامبر را دوست دارد، بايد آمادگي رويارويي با بلا را در خويش فراهم آورد»؛ «آيا بلا جز براي مؤمن نگاشته شده است؟»5

آنچه معيار تفاوت بلاهاست و از رهنمودهاي معصومان ـ عليهم السلام ـ به خوبي مي توان دريافت «مقدار ايمان، دلدادگي و باورهاي قلبي افراد» است، همان گونه كه امام صادق(ع) فرموده است:

«المصائب مِنَح مِن اللّه »؛6

مصايب، هديه هاي خداوند هستند

به يقين هر آنچه عبوديت بندگان بيشتر باشد، الطاف و هداياي الهي نيز فراوانتر بر آنان ريزان مي شود. حقيقتي كه امام باقر(ع) بدان اشاره كرده، فرمود:

«خداوند بلندپايه، عنايت خويش به انسان مؤمن را چنين نشان مي دهد كه بلايي بر او فرود آورد؛ همچنان كه يك مرد عنايت خود به خانواده اش را چنين بروز مي دهد كه از پس نبودِ خويش، براي آنان هديه اي مي آورد،1 خداوند دنيا را از دسترس انسان مؤمن دور مي سازد، همچنان كه پزشك، انسان بيمار را به پرهيز وامي دارد.»2

و رسول خدا ـ درود الهي بر او و خاندان پاكش باد ـ با تعبيري بسيار زيبا و روح نواز ـ بلاهاي خداوند را براي بندگان دين باور و عقيده مند خويش «نوبرانه»3 دانسته كه بزرگِ يك خانه براي نشان دادن دوستي خود به اهل خانه تقديم مي كند.

مؤمنان همانند كفه ترازويند؛ هرچه بر ايمانشان افزوده شود بر بلايشان اضافه مي شود14 و هرچه محبوبيتشان نزد خداوند افزون شود، باران بلا و آوار سختيها بر آنان بيشتر مي گردد.5

جوهره مصايب و دشواريها، لطف و رحمت الهي است و از

آن رو كه جهان آفرينش بر خير استوار است، آنچه آفريده الهي است نيز در خميرمايه خود، خير او نهفته است.

با اين فراز، پاسخ پرسش بعدي نيز روشن مي شود كه:

فلسفه فرود بلاها و مصايب بر معصومان(ع) چيست؟ با آنكه انبياي الهي و امامان ـ عليهم السلام ـ نه تنها اهل گناه نبوده، بلكه دچار غفلت نيز نمي شده اند، پس راز تلخيها و سختيهاي زندگي آنان چه نكاتي است؟

با نگاهي به زندگاي رسولاني چون ايوب پيامبر كه در بين انبياي الهي چهره اي شاخص در رنج و بلا بوده است، به خوبي درمي يابيم كه افزون بر ايمان چشمگير ـ كه خود نشان محبوبيت نزد خداوند و راه ريزش بلاهاي الهي است ـ مقام عبوديت، صبر و شكيبايي و استقامت و بازگشت پي در پي به سوي خداوند ـ كه نمودهاي انسان كامل است ـ زمينه ساز پديد آمدن درجات برتري در بين بندگان خوب خدا مي گرديد و افزون بر اين دلايل، مي فهميم كه:

الف ـ آزمون الهي آن قدر وسيع و گسترده است كه حتي انبياي بزرگ و معصومان و پاكان نيز با شديدترين و سخت ترين آزمايشها آزموده مي شوند، زيرا طبيعت زندگي در اين جهان بر اين مبنا نهاده شده و بدون آزمايشهاي سخت و طاقت فرسا، استعدادهاي نهفته انسان شكوفا نمي شود.

ب ـ هنگامي كه هجوم حوادث و مصايب از هر سو به انسان فشار آورد، نه تنها نبايد مأيوس و نوميد گشت، بلكه آن را مقدمه اي براي گشوده شدن درهاي رحمت الهي دانست. همان گونه كه امام علي(ع) فرمود:

«زماني كه سختيها به اوج خود مي رسد، فرج نزديك است و هنگامي كه حلقه هاي بلا تنگ تر مي شود، راحتي و آسودگي فرا مي رسد.»16