سامانه جدید پرتاب فضایی

از زمان شکل گیری ناسا در ابتدای دوران عصر فضا،‌ روسای جمهور این کشور در مقاطع مختلف با حضور در این سازمان کوشیده اند جهت آینده حرکت این سازمان و در نتیجه آینده رشد فناوری های نوین را تعیین کنند. معروف ترین حضور و برنامه به جان اف کندی باز می گردد. سخنرانی پر شور او مبنی بر اینکه در کمتر از 10 سال ناسا باید بتواند انسان را به ماه ببرد و پس از پیاده کردن آن بر روی ماه او را سالم به زمین بازگرداند، اگرچه خیالی به نظر می آمد اما با حمایت دولت و اختصاص بودجه مورد نیاز این رویا را عملی کرد.

روسای جمهور بعدی نیز این سنت تعیین سیاست را دنبال کردند تا نوبت به باراک اوباما رسید. او سال گذشته بر مبنای نظر کمیته ویژه بررسی سیاست های ناسا تصمیم گرفت به فلوریدا برود تا پس از بازدید از یک فضاپیمای خصوصی سیاست های جدید را اعلام کند. مهم ترین نکات حرف های او این بود: " تمام رفت و آمدها به ایستگاه فضایی به عهده روس ها و تا 3 سال آینده به بخش خصوصی نهاده می شود. تا پیش از 2020 تمام تلاش ناسا برای طراحی سیستم موشکی قابل استفاده برای فواصل دورتر از زمین و توسعه این فناوری خواهد بود. 2020 سفر به مدار ماه و فراسوی آن شروع خواهد شد و تا 2035 انسان می تواند به مدار مریخ برود."

حال ناسا، سامانه فضایی جدیدی را معرفی کرده که قرار است انسان را در پیشبرد اهداف بلندپروازانه اش یاری دهد.

پروژه ساخت SLS بیش از 25 میلیارد یورو هزینه خواهد داشت و چنانچه تمام برنامه‌های این پروژه طبق پیش بینی‌های اولیه پیش رود نخستین آزمایش بدون سرنشین آن در سال 2017 و نخستین آزمایش با سرنشین این فضاپیما در سال 2021 انجام خواهد شد. با این حال نخستین پرتاب رسمی SLS در سال 2025 انجام خواهد شد که طی این ماموریت، چند فضانورد را به یک سیارک خواهد رساند.

واقعیت این است که ناسا مصمم است تا جانشین شاتل‌هایش را به فواصلی دور‌تر از ایستگاه فضایی بین المللی بفرستد، حتی به مریخ. به اعتقاد ناسا انسان می‌تواند در سال 2030 پرچم خود را بر روی سیاره سرخ به اهتزاز درآورد.

برای سفر در فضا، این فضاپیما از سوخت مایع استفاده می‌کند. این سوخت همانند سوخت موشک «زحل 5» که در سال 1969 انسان را به ماه برد و امروز موشک‌های سایوز را تغذیه می‌کند ترکیبی از هیدروژن و اکسیژن است.

«اسکات هوبارد»، مدیر پیشکسوت ناسا که در سال 2003 در کمیسیون تفحص درباره انفجار شاتل کلمبیا شرکت داشت در خصوص جنبه های ویژه این فضاپیمای جدید می گوید:«این فضاپیما که برپایه فناوری قابل اطمینان سوخت مایع است در واقع نوعی سفر به آینده را نشان می دهد».

انتخاب استفاده از موشک های با سوخت مایع در این فضاپیمای جدید با احتیاط بالایی انجام شد. درحقیقت، سوخت جامد به محض اینکه روشن شود دیگر خاموش نمی شود (مسئله ای که موجب انفجار شاتل چلنجر شد)، درحالی که سوخت مایع می تواند خاموش شود.

این فضاپیمای جدید، یک وسیله غول پیکر است که بر روی نوک آن، کپسول «اوریون» برای حمل 6 فضانورد قرار می گیرد. باوجود این، ابعاد غول آسای این فضاپیما نگرانی کارشناسانی چون «هوبارد» را برانگیخته است. به طوریکه این دانشمندان این سئوال را مطرح کرده اند که چند بار امکان ساخت این موشک ها وجود دارد.

لازم به یادآوری است که این فضاپیما از موتورهایی استفاده می کند که در تفاوت با بالابرنده های شاتل، برای هر ماموریت باید از اول سرهم سوار شوند.

همچنین مسئله هزینه نیز در این انتخاب مطرح بود. ناسا پیش بینی کرده است که هر سال برای نگهداری این فضاپیما باید سالانه 2 میلیارد یورو هزینه کند. اما در شرایطی که باراک اوباما تصمیم گرفته است تا سال 2013 بودجه ناسا را 5/1 میلیارد یورو کاهش دهد این سئوال مطرح می‌شود که آژانس فضایی آمریکا این پول را باید از چه منابعی تامین کند؟

البته تصمیم گیری برای بازگشت به این فناوری قدیمی به ناسا اجازه می دهد که هزینه های ساخت و توسعه فضاپیمای جدید خود را کاهش دهد.

باید دید این سامانه فضایی می تواند انتظارات را برآورده سازد یا این طرح هم مانند چند پروژه فضایی اخیر دستخوش تغییرات زیادی خواهد شد.

برای مشاهده انیمیشن لحظه پرتاب "سامانه پرتاب فضایی" اینجا  را کلیک کنید.

منبع:

ماهنامه نجوم ، خبرگزاری مهر