یک سفر کیهانی
سفری دور و دراز تا اعماق آسمان
آیا تا به حال از شهر خود خارج شده اید و برای مسافرت به مناطق زیبا و خوش آب و هوای کشورمان سختی راه را به جان خریده اید؟ هر سفری و هر حرکتی به سوی دوردستها ما را با تجربه ها و دیدنیهای بسیاری روبرو می کند. جنگل ها و درختهای جدید، کوهها و دریاها... تجربه ی ایستادن در مقابل دریای بیکرانه برای اولین بار بسیار لذت بخش است.
حالا نظرتان با یک سفر به اعماق آسمان چطور است؟! سفری از سیاره ی خودمان زمین تا دورترین اجرام مشاهده شده در دوردستهای عالم. می خواهیم چنین سفری را آغاز کنیم، از زمین حرکت کنیم و به سوی ماه، تنها قمر زمین پیش برویم. پس از آنکه کمی در میان دشتها و کوههای ماه قدم زدیم و شگفتی هایش را دیدیم، دوباره برای پرواز آماده می شویم و به سوی سیارات نزدیکتر یعنی زهره و مریخ برویم و از آنجا راه کج کنیم به سوی غول های بزرگ منظومه ی شمسی، یعنی مشتری و زحل و اورانوس و نپتون. سپس آهسته آهسته زمان آن فرا می رسد که از منظومه ی شمسی خارج شویم و به سوی ستارگان دوردست آسمان سفر کنیم. از کنار ستارگان و سیاراتشان عبور کنیم. راستی آیا در این سیارات فراخورشیدی انسانهایی مانند ما زندگی می کنند؟ آیا موجودات زنده ی دیگری هم در مناطق دیگر عالم یافت می شوند؟ برای یافتن پاسخ این پرسشها باید دشواری سفر را بپذیریم و حرکت کنیم!
ولی در این سفر با چه سرعتی حرکت خواهیم کرد؟ و تا چه مسافتی خواهیم رفت؟
ستاره شناسان برای تعیین فواصل اجسام آسمانی از واحدهایی مانند متر یا کیلومتر استفاده نمی کنند. زیرا این واحدها برای تعیین فواصل آسمانی بسیار کوچک است. مثلا اگر بخواهند فاصله ی نزدیکترین ستاره تا زمین را بر حسب کیلومتر بگویند، بایستی بدین شکل بنویسند: 400000000000 یعنی 4 با 13 صفر جلویش. ( km 1013 * 4 )
در نتیجه ستاره شناسان برای تعیین فواصل اجرام از واحدهای بسیار بزرگتر استفاده می کنند. یکی از آن واحدها، سال نوری است. می دانیم که سرعت نور بسیا زیاد است. یعنی در هر یک ثانیه حدود 300 هزار کیلومتر حرکت می کند. پس با این سرعت زیاد فاصله ی بین اجسام آسمانی را به سرعت طی می کند. مثلا نور فاصله ی میان ماه تا زمین را در حدود 2/1 ثانیه طی می کند. ولی فاصله ی زمین تا خورشید بقدری زیاد است که نور خورشید حدود 8 دقیقه طول می کشد تا این فاصله را بپیماید. از همین موضوع می توان برای تعیین فاصله ی اجسام استفاده کرد. مثلا می توان گفت که فاصله ی ماه تا زمین حدود 2/1 ثانیه ی نوری است، یعنی نور این فاصله را در 2/1 ثانیه طی می کند. و بهمین ترتیب فاصله ی خورشید تا زمین می شود: 8 دقیقه ی نوری
نزدیکترین ستاره تا زمین حدود 4 سال نوری فاصله دارد، یعنی نور 4 سال طول می کشد که از آن ستاره به ما برسد.
ما نیز سفرمان را به همین شکل تنظیم می کنیم. ابتدا یک سفر 2/1 ثانیه ای خواهیم داشت تا کره ماه. و به همین ترتیب مسافرت کیهانی خود را با سرعت نور در میان سیارات و ستارگان ادامه خواهیم داد.
بخش دانش و فن آوری سایت تبیان
