در دادگاه خانواده وکیل خود باشید
زنان و مردانی که به دادگاه مراجعه میکنند مشکلات و مسائل گوناگونی دارند. شاید بتوان بدون تفکیک زن و مرد از یکدیگر مشکلاتی را که سبب میشود زنان و مردان برای آن به دادگاه مراجعه کنند اینگونه برشمرد؛ هیز و چشمچران بودن، بددهان بودن، بداخلاق بودن، عادت به تحقیر طرف مقابل، خساست بیش از اندازه، داشتن دستبزن و هر نوع خشونت خانوادگی، دورویی، وفادار نبودن، پایبند نبودن به خانواده، اعتیاد، ولخرجی مفرط، دروغگویی، نگاه کردن به طرف مقابل به عنوان یک دستگاه خودپرداز بانک و طلبکار بودن دائمی از طرف مقابل.
شاید برای شما جالب باشد که بدانید هنگام ورود به دادگاه خانواده چگونه میتوان راه و چاره کار را یاد گرفت و یک شکایت مناسب تنظیم کرد. پاسخ به این پرسش بسیار ساده است. همسران پس از ورود به دادگاه در نخستین برخورد با فردی از جنس خود یعنی مردان در مواجهه با مردان و زنان در مواجهه با زنان، اطلاعات اولیهای از حضور در دادگاه، نحوه شکایت و حرفهایی که باید در دادگاه عنوان کنند را به دست میآورند و چند جمله یا کلمه کلیدی و کاربردی و اغلب تکراری یاد میگیرند. مثلا یاد میگیرند که در مقابل اتهامهای طرف مقابل خود همهچیز را تکذیب کنند یا در مقابل درخواست مهریه از سوی همسر خود عنوان کنند که «این خانم، زن منه ... میخوام باهاش زندگی کنم... مهریهشو هم میدهم، اما یکجا ندارم بدم و قسطی میدم». زنان هم میآموزند که مثلا در مقابل تقاضای تمکین مردها شكایت كنند. در چنین فضایی پس از گذشت نیم ساعت هر فرد تازه واردی فکر میکند در زمینه مسائل حقوقی اطلاعاتی کامل دارد و نیازی به دانستن چیزهای دیگر نیست. گاهی افراد خود را عقلکل میدانند و به واسطه همین چند ساعت محدود در دادگاه، حتی دیگران را هم نصیحت میکنند و به آنها راه و چاه میآموزند. ما به شما توصیه میکنیم اگر قصد دارید در زمینه مسائل خانوادگی اطلاعاتی کسب کنید به جای مراجعه به چنین افرادی تنها از افراد صاحب صلاحیت تقاضای راهنمایی کنید. البته ما هم در این مطالب تلاش میکنیم تصوری واقعی از این محیط و مناسبات حاکم بر آن به شما ارائه کنیم اما شما هم بهتر است هنگام ورود به دادگاه تمام تصور خود از این محیط را که در فیلمها و سریالهای تلویزیونی دیدهاید فراموش کنید و با واقعیت کنار بیایید؛ واقعیتی که اگر با آن درست برخورد کنید قطعا میتوانید در دادگاه به نتیجهای مطلوب برسید. هنگام ورود به دادگاه بهترین راه برای کسب اطلاعات حقوقی، مراجعه به واحد مشاوره است. در این محل افرادی به عنوان وکیل و مطلع شما را به شکل مجانی راهنمایی میکنند، البته اطلاعات حقوقی تمامی آنها برابر نیست و خلق و خوی آنها نیز متفاوت است و گاه نوع راهنماییهای دو نفر از آنها با دیگری تفاوت میکند. برخی از آنها عادت دارند به جای راهنمایی حقوقی شما را نصیحت کنند. گاهی نیز راهنماییها چندان دقیق و جزئی نیست و شما اگر طالب اطلاعات جدیتر و با راهحلهای اجراییتر هستید، باید هزینه وکیل را بپردازید. پس از مشورت با این وکلا، میتوانید یقین حاصل کنید که تا چه حد شکایتی که میخواهید مطرح کنید، میتـواند به نتیجه مثبتی برسد. در این مرحله و پس از تصمیم نهایی برای شکایت باید به واحد تنظیم دادخواست مراجعه کنید. این واحد در یکی از بخشها و طبقات پایینی دادگاه واقع شده است. در این محل برای هر نوع شکایتی لایحه آماده و تایپ شدهای وجود دارد که در مقابل مبلغ بین یکهزار تا دو هزار تومان در اختیار شما قرار میگیرد. در همین محل اوراق دیگری نیز وجود دارد که دیر یا زود از آن استفاده خواهید کرد؛ اوراقی مانند استشهادیه (برای دادخواست عسر و حرج) فرم معرفی داور (برای طلاق)، انواع دادخواستها، دادخواست طلاق یکطرفه، لوایح دستنویس، فرم معرفی اموال (برای پرونده نفقه و مهریه)، تقاضای جلب (برای پرونده نفقه و مهریه) و ... لایحه دادگاه از یک برگ تشکیل شده و پس از تکمیل شدن باید به انضمام اسناد و مدارک مورد نیاز که بیشتر فتوکپی شناسنامه و عقدنامه است به واحد نقش تمبر ارائه شود.
پس از تصمیم نهایی برای شکایت باید به واحد تنظیم دادخواست مراجعه کنید. این واحد در یکی از بخشها و طبقات پایینی دادگاه واقع شده است. در این محل برای هر نوع شکایتی لایحه آماده و تایپ شدهای وجود دارد که در مقابل مبلغ بین یکهزار تا دو هزار تومان در اختیار شما قرار میگیرد
در این بخش روی لوایح متناسب با هر لایحه تمبر زده میشود. پس از آن شما باید از لایحه خود فتوکپی تهیه کنید. نسخه اصلی شکایت در پرونده باقی میماند و نسخه دوم نیز از سوی دادگاه برای طرف شما ارسال میشود. پس از طی این مراحل پرونده شما از سوی فردی از مسؤولان دادگاه بررسی میشود و بعد از تایید مدارک و اطمینان از تکمیل بودن آنها، پرونده به واحد رایانه میرود تا اطلاعات آن در این مکان ثبت شود. پس از این مرحله که حدود یک ساعت طول میکشد، پرونده به معاونت ارجاع میرود. در این مرحله پرونده شما به یکی از شعبههای دادگاه ارسال میشود. از این پس تمام پروندههای شما و پروندههایی که همسرتان علیه شما طرح کند، در همان شعبه رسیدگی میشود، البته در خود شعبه نیز پرونده از جهات مختلفی بررسی میشود تا یک وقت مدارک پرونده کم و کسر نباشد. نکته قابلتوجه دیگر این است که همسران برای شکایت از یکدیگر در دادگاه نیاز به فتوکپی عقدنامه دارند، در زمانی که اختلافی میان همسران شکل میگیرد، طبیعتا امکان دسترسی به عقدنامه از سوی یکی از دوطرف وجود ندارد. برای این مساله قانون پیشبینی لازم را هم انجام داده و آن اینکه هر کدام از همسران میتوانند بهجای کپی عقدنامه، رونوشت عقدنامه را به دادگاه ارائه کنند. رونوشت عقدنامه نیز در محضری که سند ازدواج در آن تنظیم شده به هر یک از دو طرف داده میشود و بهدست آوردن آن بسیار ساده است.
ادامه دارد...
* وکیل پایه یک دادگستری
ندا پاکنهاد