یک تیر و دو نشان در «آق بلاغ»

در سفر به آق بلاغ با یک تیر دو نشان زده اید. هم دیداری از طبیعت سبز و زیبای این منطقه داشته اید و هم نگاهی به آثار تاریخی آن انداخته اید.

روستای «آق بلاغ» (Agh-Bolagh) در 24 کیلومتری بروجرد در مسیر جاده اراک واقع شده است. قلعه تاریخی آق بلاغ یا قلعه پرویز خان در این روستا با مساحت دو هزار متر مربع مربوط به دوره قاجار بر روی تپه ای باستانی در منطقه گردشگری آق بلاغ با مساحت 422 کیلومتر قرار گرفته است. این قلعه متعلق به شخصی به نام «پرویزخان» در بروجرد بوده و مربوط به دوره قاجار است.

این قلعه بیشتر در فصول برداشت محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار می گرفته و در حال حاضر خالی از سکنه است. این قلعه طی سال های گذشته مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و البته در سال 1380 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

آب و هوای مطبوع روستای آق بلاغ و زیبایی منحصر به فرد این منطقه این روستا را هر سال میزبان گردشگران زیادی کرده است. همچنین آق بلاغ به عنوان ذخیره گاه درختان کمیاب معرفی شده که این ذخیره گاه دارای مساحت 50 هزار هکتار بوده و درختانی چون گنجشک سیاه، گلابی وحشی، چنار و... در آن وجود دارد.

قلعه آقبلاغ مربع شکل و دارای چهار برج است و یک دروازه اصلی با درب بزرگ چوبی دارد که در اطراف آن دو خواجه نشین احداث شده است. از طریق یک دالان به حیاط اصلی دسترسی برقرار می شود که خود دو بخش است. بنا دارای دو طبقه است که طبقه بالا نشیمنگاه و طبقه زیرین شامل یک اسطبل ستون‌دار با طاقهای آجری است. طبقه زیرزین نیم طبقه است به طوری که کف طبقه بالای ساختمان از محوطه تنها 60 سانتی‌متر بلندتر است. طبقه بالایی شامل ایوان، تالار پنج‌دربی و در طرفین آن دو طاق قرینه است

بخش‏های داخلی این قلعه در گذشته دو حیاط داشته که بخش داخلی آن آسیب جدی دیده و ضلع غربی سال ها پیش بر اساس مستندات دوران قارجار تجدید بنا شده ولی بر اساس شواهد، قلعه از قدمت بیشتری برخوردار است

به لحاظ اجتماعی این قلعه محل استقرار نوعی حکمرانی ملاک محلی بوده که هم احشام مربوط به مالک در بخشی از قلعه نگهداری می‏شده و هم از یک نقطه بالا بر روستا و اراضی پیرامون اشراف داشته است.

این قلعه در کنار قلعه دهکرد واقع بوده که در نزدیکی آنها راه ارتباطی وجود داشته که در گذشته از همین راه تردد صورت می‏گرفته است. پس از احداث مسیر اصلی جاده بروجرد- اراک، این راه تبدیل به راه فرعی شده و احداث این قلعه به دلیل مسائل امنیتی بوده است. قلعه دهکرد در فاصله 8 کیلومتری این قلعه واقع شده است و محل استقرار و اسکان خوانین منطقه و همچنین محلی برای حفظ اموال و نظارت بر املاک و جمع‏آوری اقلام باغی بوده است.

برگرفته از مهر، ایسنا