جریان سازی معنوی برای مخاطبان
برنامه ماه‌عسل امسال هم مانند سال‌های گذشته با انتخاب سوژه‌ها و مهمانان ویژه خود، موجی تازه از توجه به معنویت در جامعه ایجاد کرده است. این برنامه امسال با دسته‌بندی موضوعی مباحث برنامه موفق شد به شیوه موثرتری پیامش را به مخاطب ارائه کند و تماشاگران تلویزیون را در مواجهه با واقعیات عبرت‌آموز قرار دهد.
ماه‌عسل امسال صرفا به روایت قصه‌ها بسنده نکرده است؛ گاهی مهمانانی را در این برنامه دیده‌ایم که نقطه مقابل هم بوده‌اند یا روزی روزگاری در یک بزنگاه کنار هم قرار گرفته‌اند.
دریکی از برنامه‌های ماه‌عسل پدر و مادری را دیدیم که در آخرین لحظه قاتل فرزندشان را بخشیدند و از چوبه دارد نجات دادند. در قسمتی دیگر از این برنامه خانواده‌ای مهمان خانه‌های ما شدند که قلب فرزند درگذشته‌شان را به جوانی دیگر هدیه کرده بودند. در ماه‌عسل امسال با خاطرات بانویی همراه شدیم که رزمنده‌ای را از یک قدمی مرگ نجات داده بود. ماه‌عسل همدرد پدر و مادری شد که فرزند‌خوانده بیمارشان دار فانی را وداع گفته بود و برای اولین‌بار در یک برنامه زنده تلویزیونی پسرکی را به فرزندی پذیرفتند. بانویی را دیدیم که بعد از شش بار جراحی زیبایی همچنان ناراضی است و در کنار او خواهر و برادری مبتلا به یک بیماری پوستی را دیدیم که سال‌ها مردم از آنها ترسیده و فرار کرده بودند.
ماه عسل را تنها نگذاریم
ماه‌عسل توانسته به کمک دو مولفه بسیار مهم به یک برنامه پرمخاطب و تاثیرگذار بدل شود؛ اول این‌که مخاطب روایت دراماتیک، جذاب، عجیب ولی واقعی مهمانان را به صورت زنده از این برنامه تماشا می‌کند. دوم این‌که مهمانان ماه‌عسل از خود مردم هستند و حضورشان یک سند زنده و قابل اعتماد به حساب می‌آید. همین دو دلیل ساده می‌تواند کافی باشد برای آن‌که تاثیرگذاری این برنامه با بسیاری دیگر از برنامه‌های تلویزیون قابل‌قیاس نباشد.
دکتر فروزنده جعفرنژاد، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه درباره نقش برنامه ماه‌عسل در جریان‌سازی معنوی در جامعه گفت: در نگاه کلی به برنامه‌های ماه رمضان امسال می‌توان گفت تلویزیون بعد از چند سال با تلاشی جدی توانسته آن دسته از مخاطبانی را که به شبکه‌های ماهواره‌ای روآورده بودند با تلویزیون آشتی بدهد. در برنامه‌های رمضانی امسال و بویژه در برنامه ماه‌عسل به دلیل نمایش تصویر واقعی از زندگی مردم، مخاطبان تحت تاثیر قرار گرفتند و برنامه را دنبال می‌کنند.
این جامعه‌شناس تاکید کرد: واقعی بودن داستان‌هایی که در برنامه ماه‌عسل تعریف می‌شود و بیان شفاف و بی‌واسطه حقایق توسط مهمان‌های برنامه باعث شده روحیه ایثار، صداقت، همدلی، مهربانی، گذشت و همراهی در جامعه ترویج شود.
جعفرزاده با تاکید بر این‌که این برنامه حتما موجب تغییر رفتار در جامعه خواهد شد، در این باره توضیح می‌دهد: معمولا تغییرات اجتماعی به مرور و بعد از گذشت زمان خودشان را نشان می‌دهند بنابراین شاید کمی طول بکشد تا شاهد تاثیر برنامه ماه‌عسل در جامعه باشیم، اما مساله اصلی این است که نباید ماه‌عسل را تنها گذاشت.
تقویت برنامه ماه‌عسل، تولید برنامه‌هایی در راستای پیام‌های ماه‌عسل و پرداختن به واقعیات زندگی اجتماعی از مواردی است که جعفرزاده به آنها اشاره کرد و افزود: این روزها همزمان با این برنامه سریال‌هایی مثل مادرانه و دودکش هم واقعیات و مسائل زندگی امروز را به نمایش می‌گذارند. سریال‌ها به شیوه خودشان پیام‌ها را منتقل می‌کنند و ماه‌عسل هم به روش خودش؛ اما همراهی اینها با یکدیگر و طرح مسائل به چند لحن و شیوه باعث می‌شود تاثیر پیام‌ها در مخاطب بهتر و بیشتر شود.
به اعتقاد این جامعه‌شناس، دیگر برنامه‌های تلویزیون می‌توانند در کنار ماه‌عسل مثل یک مکمل ظاهر شوند و تاثیرات این برنامه را بیشتر کنند. جعفرزاده ماه‌عسل را یکی از تاثیر گذارترین برنامه‌های تلویزیون دانست و تاکید کرد: در آینده شاهد تغییرات جدی به واسطه این برنامه در رفتارهای فردی و اجتماعی مردم خواهیم‌بود.
برنامه‌ای برای پند و عبرت
کسانی که در برنامه ماه‌عسل راه پیدا کرده‌اند به گفته احسان علیخانی به نوعی قهرمان زندگی خودشان هستند؛ قهرمانی که ممکن است به قله‌های چندان رفیعی نرسیده باشد اما خود را از قعر دره‌های بلا به دشت‌های سلامت رسانده است. این ویژگی بارز برنامه ماه‌عسل با روایت جذابش باعث شده که برنامه‌ای صرفا برای سرگرمی نباشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی طباطبایی برنامه ماه‌عسل را بسیار آموزنده می‌داند و خیرات و برکات آن را زیاد ارزیابی می‌کند.
او در این باره گفت: این برنامه باعث می‌شود هم افراد بزرگ و با گذشت شناخته شوند و هم مردم عبرت بگیرند و درس بیاموزند. خوشبختانه این برنامه با نشان دادن نتیجه اتفاقات باعث می‌شود مردم به خودشان فکر کنند. این کارشناس مذهبی تاکید کرد: باید برنامه‌هایی وجود داشته باشد که جامعه را به خوبی و نیکی سوق بدهد و مردم را به مهربانی و گذشت تشویق کند. به گفته حجت‌الاسلام طباطبایی برنامه ماه‌عسل تا حدودی این کار را می‌کند، اما باید بیش از اینها پندآموز باشد چون قشر وسیعی از مردم جامعه برنامه را می‌بینند و مخاطب آن هستند.
وی یادآور شد: باید از افرادی که دیدگاه‌های سالم دارند، کسانی که درست زندگی کرده‌اند هم به این برنامه دعوت شوند تا مردم به کارهای خوب ارجاع داده شوند.
جریان‌سازی برای مشکلات اجتماعی
برنامه ماه‌عسل تاکنون که چیزی به پایان ماه مبارک رمضان نمانده، شب‌های عجیبی برای تماشاگرانش رقم زده است؛ آنها را تا قله هیجان برده، به اوج شادمانی رسانده و عمق یأس و تاسف را نشانشان داده است. آنچه ماه‌عسل به مخاطبانش ارائه کرده و می‌کند چیزی بیش از روایت داستان‌های واقعی از آدم‌های واقعی است. در برنامه ماه‌عسل ترتیبی اتخاذ شده تا قصه‌ها بموقع روایت شوند و قهرمان‌ها به وقت مناسب با هم مواجه شوند. این است که ویژه برنامه ماه رمضان شبکه سه برای خودش میلیون‌ها طرفدار دست و پا کرده و همه آنها را در درک لحظه‌های نابی شریک می‌کند که پیش از این تجربه‌اش را نداشته‌اند.
مخاطب برنامه ماه‌عسل می‌تواند همراه با مهمان برنامه تا عمق دره اعتیاد برود و بازگردد، می‌تواند تا به اوج قله بخشش و ایثار سر بکشد، می‌تواند بزرگواری و بخشش را در عمق جانش احساس کند، می‌تواند دوست داشتن خدا و بندگانش را یاد بگیرد و در پایان هر برنامه و در پایان یک ماه روزه‌داری، روح مخاطبش را صیقل خورده و درخشنده کند.
سعید بشیری تهیه‌کننده برنامه دو قدم مانده به صبح که از تهیه‌کنندگان پیشکسوت تلویزیون است از وجود برنامه‌ای چون ماه‌عسل در تلویزیون ابراز خرسندی کرد و گفت: در هر جامعه‌ای آسیب‌ها، ناهنجاری‌ها، معضلات، مشکلات روانی و عاطفی و مسائلی از این دست وجود دارد. وقتی این معضلات روانکاوی می‌شوند و مورد پژوهش قرار می‌گیرند، نگاه افراد جامعه به آنها تغییر می‌کند. متاسفانه خیلی وقت‌ها این معضلات پنهان می‌شوند، اما وقتی یک برنامه تلویزیونی سراغ چنین افرادی می‌رود، مردم می‌بینند که آنها چندان هم مایوس و ناامید نیستند.
به اعتقاد این تهیه‌کننده وقتی برنامه‌ای مانند ماه‌عسل مشکلات و معضلات را صریح، شفاف و بی‌پرده طرح می‌کند و نشان می‌دهد افرادی که دچار مشکل هستند، چطور با آن کنار آمده‌اند یا امیدوار و پرانرژی هستند، یاد می‌گیرند که به جنبه‌های امیدوارکننده زندگی خود توجه داشته باشند و یک ضعف به معنی پایان زندگی نیست.
بشیری معتقد است، برخورد علمی با یک معضل یا موضوع اجتماعی فقط به عهده رسانه نیست. رسانه در این باره وظایفی دارد، اما نهادها، سازمان‌ها و بخش‌های دولتی و خصوصی هم باید در این باره برنامه‌ریزی کنند. به گفته وی قرار نیست فقط یک برنامه تلویزیونی به بچه‌ها و حتی بزرگ‌ترها یاد بدهد که چطور با معلولان برخورد کنند، بلکه این نکته باید در نظام آموزش و پرورش جایی داشته باشد.
تهیه‌کننده برنامه دو قدم مانده به صبح تاکید کرد: ماه‌عسل یک برنامه جریان‌ساز است و باید به این برنامه در جریان‌سازی کمک کرد و از تخصص‌های مختلف، بینش و دیدگاه‌های دیگر نیز در این برنامه بهره گرفت.ماه‌عسل با همه داستان‌های تلخش برای جامعه امروز ما حکم عسل را دارد، نه این که فقط شیرینی باشد، بلکه همچون مرهم عمل می‌کند؛ مرهمی که شاید همین امروز زخم‌ها را دوا نکند، اما بی‌شک سهم بزرگی در فردای بسیاری از ما خواهد داشت.
بخش سینما و تلویزیون تبیان
منبع: فارس
