آیا سکه بخریم؟

ارزشمند شدن سکه و طلا در اقتصاد ایران سوای مسائل خارجی آن (رکود جهانی ، کاهش ارزش یورو و دلار و غیره) تحت تأثیر شوک درمانی بوده است به این معنا که با افزایش هزینه‌های تولید و به تبع آن امواج تورمی ، جامعه به این سمت رفت که پول‌های خود را به سرمایه‌های مطمئن از جمله سکه و طلا تبدیل نمایند . علت به روشنی مشخص است و آن علت این است که پول در اثر تورم، از ارزش می‌افتد در چنین شرایطی سکه و ارز و طلا می‌توانست در اقتصاد ایران حکم حفظ ارزش پول را بازی کرده و نگرانی جامعه را نسبت به کاهش ارزش پول از بین ببرد . البته توجه به این نکته نیز ضروری است که سوداگران بیش از پیش از فرصت به وجود آمده به نفع خود استفاده کردند . سوداگران شمه‌های قوی دارند به محض آنکه احساس کنند که قرار است قیمت‌ها در یک بخش افزایش یابد خود متقاضیان آن شده و سودهای فراوانی از خرید و فروش آن  بدست می‌آوردند . گران شدن بیش از حد سکه اقدامی بود که می‌توان با قاطعیت گفت که اگر سوداگران نبودند هیچ وقت محقق نمی‌شد .در هر حال جامعه بازی سوداگران را خورده است چه زمانی که قیمت ها به شدت همه را می‌فریفت و چه حال که ناگهان حدود پنجاه تومان از قیمت خود کاسته است. برای درک بهتر آینده‌ی بازار سکه باید رفتار سوداگران را خوب بشناسیم چرا که علت افت و خیزهای فراوان در بازار سکه  ناشی از ورود و خروج‌های  آن‌ها به بازار می‌باشد .

همان طور که گفته شد شوک درمانی سبب شد تقاضای معاملاتی برای سرمایه‌هایی نظیر سکه و طلا افزایش یابد .کاهش بازدهی بخش مولد و جذابیت پیدا کردن بخش‌های غیر مولد (سرمایه گذاری در سکه و غیره) و افزایش تقاضای معاملاتی، سبب شد با ورود سوداگران ، بازار سکه و ارز جان تازه‌ای به خود بگیرد به گونه‌ای که حتی با افزایش قیمت ارز توسط بانک مرکزی، نه تنها فعالیت‌های سوداگران کاسته نشد بلکه از طریق کمک به گران‌تر شدن آنچه سوداگران به دنبال گران شدن آن بودند، به تقویت بیشتر سوداگران ارز و سکه کمک نمود.

افزایش عرضه سکه و ارز نیز نتوانست اشتهای سوداگران را کاهش بدهد و هر چه عرضه می‌شد، تقاضا می‌شد. عدم موفقیت بانک مرکزی در اقدامات خود دلیل محکمی به راین نکته است که فضای جامعه‌ی ایران سوداگران را به وجود آورده است و تا زمانی که فضای جامعه عوض نشود و به سمت تولید و پویاییان نرود، سوداگران نیز رخت از جامعه نخواهند بست . حال چه شد که سکه ارزان شد ؟

بیشه زاری را تصور کنید، هر لحظه امکان دارد ببری از این بیشه زار پیدا شود و شما را بدرد. اگر بادی بوزد احتمال این که احساس کنید ببری در این بیشه زار به شما نزدیک می‌شود چقدر است؟ اگر باد محکمی بوزد چه ؟ فرصت فکر کردن هم ندارید ، چرا که یک مکث زیادی کافی است که خوراک ببر شوید ؟ چه می‌کنید ؟ آیا عقلتان نمی‌گوید فرار کنید ؟ با فرار کردن شما دیگرانی که در این بیشه زار هستند چه می‌کنند  ؟ آیا با شما همراه نمی‌شوند ؟

ماجرای سکه نیز همین است، آن ببر، قیمت کاذب سکه و آن بیشه زار بازار سکه می‌باشد. قیمت سکه زمانی که بالای 600 هزار تومان رسید، ادامه دادن سوداگری در این بازار را دچار ترس و نگرانی ساخت. چرا که سوداگران به خوبی می‌دانستند این قیمت، قیمت کاذبی است و به هیچ وجه نمی‌شود به آن اعتماد کرد. ترس از ترکیدن حباب در بازار سکه ، سبب ترکیدن آن شد. چرا که یک عده نتوانستند به ترس خود بی اعتنا  باشند و همان جا بازار را ترک کردند.ترک کردن بازار سکه سبب افزایش عرضه سکه و ارزان‌تر شدن آن شد. این علامت به دیگر سوداگران به سرعت انتقال داده شد و عاملی شد که فردایان روز نیز (پس از کاهش 40 هزار تومانی سکه)  سکه 5 هزار تومان دیگر ارزان‌تر شود .

مطلب دیگر، آینده‌ی این بازار است. به عقیده‌ی نگارنده از آنجا که هم چنان فضای جامعه ، سوداگر پرور است، رکود به وجود آمده در بازار سکه به رونق بیشتر این بازار منتهی خواهد گشت. کاهش قیمت سکه در این روزها هم چنان ادامه خواهد داشت تا بازار از سوداگران تصفیه شود . سوداگران تا زمانی که قیمت سکه افزایش نیابد ، نظاره گران این بازار خواهند بود و وارد این بازار نخواهند گشت، به محض آنکه قیمت سکه اندکی افزایش یابد ، سوداگران  با این برداشت که بازار سکه به رکود حداقلش رسیده و این افزایش قیمت‌ها ناشی از تقاضای مصرفی مردم بوده است ، به شدت به بازار سکه هجوم برده و بازدهی‌های سرسام آوری را رقم خواهند زد .به گونه‌ای که حباب جدیدتر از حباب قدیم‌تر بزرگ‌تر خواهد شد.

لذا در چنین شرایطی به نظر می‌رسد فروش سکه توسط مردم، اقتصادی نباشد و البته این رکود فرصت خوبی را برای مردم عادی (غیر سوداگر) فراهم می‌آورد که از قیمت‌های پایین سکه به نفع خود استفاده نمایند . در پایان با این جمله مقاله‌ام را خاتمه می‌دهم؛ اضافه شدن متقاضیان جدیدتر به بازار سکه، سکه را بیش از پیش گران خواهد کرد و البته این اتفاقی است که شروعش در بازار سکه بود به این معنا که طلا و ارز نیز از این قصه در امان نخواهند بود (رکود ناشی از ترکیدن حباب و ایجاد حبابی بزرگ‌تر از قبل) و ای کاش این حقیقت برای اقتصاد ایران رقم نمی‌خورد چرا که درآمدهای ناشی از سوداگری پایه‌های هر اقتصادی (تولید) را نابود می‌کند .

لینک های مرتبط:

نکاتی درباره خرید طلا و سکه

پیشگویی هایی برای طلا و نفت

آیا طلا گران تر می شود؟

بازار طلا؛ بهشت سرمایه‌گذاران یا...؟