تفسیر کشّاف به زبان فارسی

تفسیر «كشّاف» زمخشری به فارسی ترجمه شد. به گفته مترجم این اثر، جنبه‌های بلاغی و ادبی این تفسیر كه بیشترین سهم را در شهرتش دارد، در ترجمه آن رعایت شده‌ است.

مسعود انصاری، مترجم این تفسیر در گفت‌وگو با ایبنا، اظهار داشت: این تفسیر برای اولین‌بار و 904 سال پس از نوشته شدنش، به فارسی ترجمه می‌شود.

وی «كشّاف» را از اساسی‌ترین و مهم‌ترین تفاسیر جهان اسلام برشمرد و گفت: جنبه بلاغی، ادبی و بیان وجوه اعجاز زبانی قرآن این اثر اهمیت فراوان در میان سایر تفاسیر دارد؛ به‌گونه‌ای كه بسیاری از تفاسیر پس كشّاف از آن تاثیر گرفتند. همین ویژگی‌ها مرا بر آن داشت تا به ترجمه آن بپردازم.

انصاری با اشاره به منعكس شدن جنبه‌های بلاغی این اثر در ترجمه گفت: تلاشم بر این بود كه ترجمه را نظیر متن اصلی، با متنی استوار و با لحاظ كردن جنبه‌های ادبی و بلاغی به نگارش درآورم.

وی افزود: زمخشری از مفسران اهل سنت با گرایش معتزلی بود. وی هیچ تعصبی را مبنی بر باورهای اعتزالی‌اش در این تفسیر تخصصی وارد نكرده است.

این نویسنده و مترجم در ادامه گفت: مطالعه این اثر حتی برای افرادی كه در علوم قرآنی تخصص ندارند نیز خالی از فایده نخواهد بود، زیرا بخش روایی، اختلاف روایت و رمزگشایی از وجوه بلاغی آن می‌تواند در تمامی مخاطبان كششی برای مطالعه ایجاد كند.

"زمخشری" (۴۶۷ - ۵۳۸ هـ.ق) یکی از علمای بنام ایرانی در زمینه تفسیر و حدیث بوده است. وی که پیرو جریان معتزله بوده، در شهر زمخشر خوارزم(یکی از مناطق ترکمنستان فعلی) دیده به جهان گشود و در "گرگانج" خوارزم نیز درگذشت.

زمخشری در علم تفسیر، حدیث و لغت و علم معانی بیان، تبحر داشت. او مسافرتهای زیادی می کرد و معتقد بود که مومن باید در مناسب ترین سرزمین ها، از نظر حفظ دین و عبادت پروردگار ساکن شود از این رو، سالهای زیادی در مکه زندگی کرد، لذا به «جارالله یا همسایه خدا» معروف گشت و ظاهرا در همان مکه، تفسیر قرآن بزرگ خود را تالیف کرد.

او در یکی از مسافرتهای علمی زمستانی خود در خوارزم، یک پای خود را از دست داد و بعد از آن، همیشه از پای چوبی استفاده می کرد. با این حال باز هم، مسافرتهای طولانی و علمی زیادی کرد و به نگارش کتاب در زمینه‌های مختلف پرداخت.

گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی