والدین و اضطراب امتحان
نشانه ها و علایم اضطراب امتحان
ناراحتی‌های گوارشی، آشفتگی معده، سرگیجه، بی‌اشتهایی، حالت تهوع
- تپش قلب، بی‌خوابی، تنگی و کوتاهی نفس
- لرزش در صدا، ضعف، عرق کردن کف دست
- لکنت زبان، خشکی دهان
- عدم تمرکز، آشفتگی ذهن، ارزیابی غلط از توانایی های خود، افت تحصیلی، بیزاری از مدرسه، خطاهای ادراکی، حواس پرتی، هیجانات افراطی، کاهش سیستم ایمنی بدن
- نقش خانواده در کاهش اضطراب امتحان
- ایجاد جو عاطفی دور از تنش و مشاجره در خانه
- محدود نمودن میهمانی و رفت و آمدهای مکرر
- توجه به خواب، استراحت و تفریح دانش‌آموز
- کاهش یا حذف وظایف محوله خانگی به دانش‌آموز در زمان امتحانات
- حمایت عاطفی و اطمینان بخشی در دوران امتحانات به دانش آموز
- کاهش زمان تماشای تلویزیون تا حد امکان در زمان امتحانات
- خودداری از ایجاد ترس و دلهره در دانش آموز
- خودداری از فشار و توقع بیش از حد برای مطالعه از دانش آموز
- خودداری از سرزنش دانش آموز به واسطه ی امتحان ناموفق
- خودداری از حبس نمودن دانش آموز جهت مطالعه
- پیش بینی تغذیه مناسب و قوی ویژه دانش آموز در ایام امتحانات و عدم مصرف مواد کافئین دار مانند: نوشابه، قهوه و غذاهای ادویه دار در برنامه غذایی
- عدم بروز انتظار بالا و کمال گرایی از فرزندان از سوی خانواده نسبت به نمرات بالا
- عدم مقایسه فرزندان با یکدیگر و با دیگران
- عدم تأکید مکرر به درس خواندن
- ایجاد انگیزه، تقویت روحیه با ارائه پاداش و تقویت های مطلوب
- مرور برگه های امتحانی فرزندان به منظور شناسایی و رفع نقاط ضعف درسی آنان
توصیه هایی برای والدین:
توجه داشته باشیم که: فرد مضطرب از آینده می هراسد و این ترس بر فعالیت او تاثیر دارد و اغلب باعث حمله های عصبی می‌شود. شخص مضطرب همیشه در شک و تردید به سر می‌برد و نمی تواند در هیچ موردی به سرعت تصمیم بگیرد؛ زیرا از اشتباه کردن می ترسد و عدم تصمیم را به تصمیم غلط ترجیح می‌دهد.
اجازه دهیم دانش‌آموزان بدانند که امتحان، ارزیابی از میزان پیشرفت تحصیلی آنان است. به وسیله امتحان مشخص می‌شود دانش‌آموز چه مطالبی را آموخته است و از ترکیب آموخته‌های خود چه مسائلی را می‌تواند حل کند یا به کشف چه مطالب تازه‌ای می‌تواند برسد.
پس از همان کلاس اول ابتدایی کودکان را تشویق به امتحان دادن بکنیم. آنان را ترغیب کنیم خود را بیازمایند تا بفهمند چقدر از مطالب جدید را آموخته‌اند. حتی می توانیم آنها را تشویق کنیم خودشان از خودشان امتحان بگیرند تا امتحان دادن برایشان عادی و به یک سرگرمی تبدیل شود.
آنچه می‌بایست بیشتر مورد توجه والدین قرار گیرد، میزان تلاش کودکان و نوجوانان است، نه صرف نتایج حاصل از انجام آزمون‌های مختلف. همواره شایسته است با درک صحیح از ماهیت تفاوت های فردی و شناخت درست از ویژگی های ذهنی، روانی و جسمی دانش‌آموزان، از مقایسه بی مورد کودکان با یکدیگر اجتناب ورزیم و رقابت‌های فردی و گروهی را صرفا در شرایط عادلانه و با در نظر گرفتن تفاوت های فردی و فراهم ساختن محیطی صمیمی و دوست داشتنی ایجاد کرد.
برای کاهش اضطراب ناشی از امتحان، علاوه بر داشتن انتظارات معقول از کودکان و نوجوانان، تشویق نقاط مثبت و توانمندی های آنها، تقویت اعتماد به نفس ایشان و سرانجام فراهم کردن آرامش خاطر آنان، شایسته است بر تلاش هرچه بیشتر کودکان و نوجوانان در حد توانشان تأکید کنیم تا تسلط بیشتری بر موضوع مورد نظر داشته باشند.
بدیهی است هرچه با تسلط بر موضوع درس، آمادگی ذهنی و روانی بیشتری برای آزمون داشته باشند، اضطرابشان کمتر خواهد بود. همچنین بد نیست پیش از امتحانات اصلی، از امتحانات فرضی و آزمایشی به منظور آشناسازی دانش‌آموزان با سوالات و نحوه امتحان استفاده شود.
مرکز یادگیری سایت تبیان - منبع: انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان
تهیه و تنظیم: مریم فروزان کیا
